Rusland: 'BUK
kwam niet uit
rebellengebied'
NIEUWS 7
Officier van Justitie eist tbs met dwang
50%
Galaxy S7 Edge 4
Samsung S5 Neo
Samsung Galaxy S6
Toen Jan R. 14 was,
stapte Katja
Schuurman uit de
muur. Elf jaar later
kostten R.'s
waanbeelden
medegevangene
Elbert Geveke (82)
het leven.
Het is zondag 20 sep
tember 2015, net na
het middaguur. Een
bewaarder ziet de
25-jarige Jan R. on
rustig heen en weer lopen in de
gevangenisgang. R. zit in de ge
vangenis van Zoetermeer vast
voor een brute scooterroof die
bijna het leven kostte van de
scootereigenaar. De recreatietijd
is net ingegaan. Alle celdeuren
zijn open.De cipier spreekt de Ha
genaar aan. Of het goed gaat? De
bewaarder heeft zorgen. Een paar
dagen daarvoor heeft R. zijn
hoofd voor de helft kaalgescho
ren. Een signaal dat er mogelijk
een psychose zit aan te komen.
Het antwoord dat R. geeft, stelt
de gevangenismedewerker niet
erg gerust, maar is ook weer niet
zodanig dat hij inschat dat de Ha
genaar naar een isoleercel ge
bracht moet worden.
Wat als de bewaarder het dop
je van een AA-drinkflesje dat R.
in de hand heeft, zou hebben ge
zien? Maar niemand heeft het in
de gaten en R. loopt door naar cel
3, die van de 82-jarige Elbert Ge
veke. Kalmpjes stopt hij het dop
je in het slot van de deur. Nu is
de deur vanaf de buitenkant niet
meer te openen. Een trucje dat R.
een jaar eerder ook al in het Pie-
ter Baan Centrum toepaste in
een agressieve bui.
Dat het gruwelijk mis is, weten
de anderen op afdeling D van de
Zoetermeerse bajes pas als het ge
schreeuw van de bejaarde man
uit Reeuwijk voor allen te horen
is.
R.'s advocaat Martijn van Wijk
hamert er gisteren in de rechts
zaal meermalen op dat ze het wel
hadden künnen weten. Zoals eer
der R.'s vader dat ook al deed. Er
was bij R. al een schizofrene
stoornis vastgesteld, gepaard met
zelfs voor deskundigen bizarre
waanideeën. Om te voorkomen
dat hij opnieuw agressief zou
worden was het 'zeer belangrijk'
dat hij medicijnen slikte, zo had
den deskundigen gesteld.
Maar in een psychisch peniten
tiair centrum in Amsterdam wa
ren ze gestopt met de medicatie
en was er zelfs besloten hem
over te plaatsen naar een gewone
gevangenis, die van Zoetermeer.
„Jullie moeten luisteren en aan
mijn eisen voldoen. Ik wil een
karretje en een helikopter. En
een piloot. Maar die mag niet
zwaarder zijn dan 55 kilo", roept
R. vanuit de cel. Als de bewaar
der door het luikje naar binnen
kijkt ziet hij bloed, bij het oog
van Geveke. Diens handen zijn
met een broekriem vastgebon
den. R. heeft een mes in handen.
R. krijgt een bureaustoel, in
plaats van een karretje. Daarop
kwakt hij de bejaarde man neer.
„Afstand houden", gromt hij te
gen de bewaarders als hij de cel
uitkomt.
In de rechtbank vertelde hij gis
teren hoe het toen voor hem ver
der ging. „Ik had contact met Kat
ja Schuurman. Ze kwam uit de
muur. Ze zei dat ik met een heli
kopter naar de Vinkeveense plas
sen moet komen. Ineens wist ik
het weer."
De bejaarde Geveke lijkt op het
moment dat hij de cel uitkomt
nog te leven, al bloedt hij flink.
Met een kinderlijke, ietwat hoge
stem vertelt R. wat er volgens
hem verder gebeurde. „Ik vroeg
aan een bewaarder of ze de gla
zen deur open wou doen. Anders
steek ik het mes in zijn ogen, zei
ik. Ze wou niet. Toen wist ik dat
ik genaaid was. In een keer stond
ik in brand."
Bewaarders zien R. op dat mo
ment voor hun ogen veranderen
in een beest. Hij trekt zich terug
in de recreatieruimte. Met een
ontbloot bovenlijf en een jogging
broek zien bewaarders hem gaan.
„Hij zag er uit als een gorilla",
zegt een getuige. R. steekt,
schopt, gebruikt het hoofd van
Geveke als een voetbal. Hij pakt
biljartballen en smijt ze zo hard
tegen de deur dat de ballen splij
ten.
Het personeel plakt de deur af
om maar niet te hoeven kijken
wat er zich binnen afspeelt. Ze
bellen de politie, maar die
strandt bij de portier aan de
poort. Wapens mogen niet naar
binnen, zo is de mededeling, Pas
na tussenkomst van het afdelings
hoofd mag het arrestatieteam
door. En dan is het ineens snel
klaar. Flitsgranaten worden in de
cel gegooid en R. overmeesterd.
Voor Geveke is het te laat. Am
bulancepersoneel stelt zijn dood
vast, daar op de grond in de re
creatieruimte. De officier van jus
titie erkende gisteren dat R. to
taal ontoerekeningsvatbaar is ge
weest. Ze eiste tbs, een langduri
ge behandeling, ongemaximeerd.
Over wat er is misgegaan, wil ze
niet praten. Daarvoor doet justi
tie intern onderzoek.
Het Russische ministerie van De
fensie zegt dat de primaire radar
beelden uit de Zuid-Russische re
gio Rostov geen projectiel tonen
dat de pro-Russische rebellen in
Oost-Oekraïne die dag op het toe
stel zouden hebben afgevuurd.
Daarentegen tonen de radarbeel
den wel Oekraïens luchtafweerge
schut, aldus commandant Andrej
Koban van de Radiotechnische
troepen van Rusland gisteren tij
dens een persconferentie van het
ministerie. De radarbeelden do
ken vorige week plotseling op, ter
wijl Rusland twee jaar lang heeft
volgehouden ze te hebben gewist.
Omdat de aanslag op MH17 zich
niet boven Russisch grondgebied
voltrok, voelden de Russische
luchtvaartautoriteiten zich niet ge
roepen de opnames te bewaren,
zo heeft Moskou altijd beweerd.
Het onderzoeksteam onder lei
ding van Nederland vraagt al
sinds de ramp om overhandiging
van de beelden, niet alleen van
Rusland, maar ook die van Oekraï
ne. Dat Rusland ze nu openbaar
maakt, lijkt geen toeval: morgen
presenteert het ]oint Investigation
Team de eerste bevindingen van
het strafrechtelijk onderzoek en
zal blijken waarvandaan de
BUK-raket op het vliegtuig is afge
schoten. Waarschijnlijk zal de con
clusie van het JIT diametraal te
genover die van Rusland staan.
Toen op 13 oktober vorig jaar het
onderzoekscomite met zijn eerste
bevindingen kwam, belegde de fa
brikant van de BUK, Almaz-Antej,
diezelfde dag een persconferentie
om uit de doeken te doen, dat de
raket nooit uit rebellengebied
heeft kunnen komen. Op die ma
nier lijkt Moskou een rookgordijn
op te willen trekken rond de cata
strofe met vlucht MHt7, waarbij
298 mensen het leven lieten, on
der wie 196 Nederlanders.
eenmalig bijbetalen: €0 f slechts
onbeperkt beimin JÊ f]
6000MB data (4G)
eenmalig bijbetalen: €0
120 min in NL EU
3000MB data (4G)
eenmalig bijbetalen: €0
100 min/1000 sms
2000MB data 4G!
^en*
slechts
/mnd
T-M0BILE ACTIES GELDIG TOT 2 OKTOBER 2016
dinsdag 27 september 2016
ILLUSTRATIE PETRA URBAN
Verdachte van
bajesmoord hoorde
bizarre dingen
Jorina Haspels
Den Haag
Rusland blijft suggereren dat
Oekraïense troepen of vrijwilli-
gersbataljons vlucht MH17 op 17
juli 2014 uit de lucht hebben ge
schoten.
Joost Bosman
Moskou
KORTING^
Tot 50% korting op je abonnement /mnd
en tijdelijk geen aansluitkosten! -
geen aansluitkosten!
Ook mogelijk: 100 min/1000 sms
3000MB: €33 p/mnd
LAATSTE
KANS!!
Bergen op Zoom Wouwsestraat 18 Breda Karrestraat 7 Dordrecht Voorstraat 266
Etten-Leur Markthof 7 Goes Korte Kerkstraat 1 Middelburg Markt 63a Oosterhout Arendshot 5
Roosendaal Roselaar 7a Rotterdam Lijnbaan 51 Terneuzen Havenstraat 28 Tilburg Heuvelstraat 48
9B(1. Vlissingen Walstraat 99 Waalwijk Stationsstraat 47a Barendrecht Middenbaan 27
