'Grens aan aantal
kinderen per donor'
brede school
Raad van State kritisch over
legalisering van wietteelt
5
DEN BOSCH In Duitsland is de
norm vijftien kinderen per do
nor, in België zes. Nederland
zou ook een grens moeten stel
len, vinden Stichting Donor
kind, Defence for Children en
Fiom, stichting voor afstam-
mingsvragen. Het aantal kinde
ren per donorvader moet om
laag. In plaats van een richtlijn
- een onderlinge afspraak tus
sen artsen - zou het maximum
een harde wettelijke norm moe
ten zijn, net als in de buurlan
den.
Hans van Hooff van Fiom:
„Wij zijn een veel kleiner land
en bij ons ligt het aantal veel ho
ger, dat klopt niet. Bijdorp heeft
laten zien wat één arts die de
richtlijn niet naleeft kan veroor
zaken." In Bijdorp werd gesjoe
meld met donorgegevens.
De stichting Donorkind, die
tientallen kinderen van Me
disch Centrum Bijdorp verte
genwoordigt, onderzoekt met
Defence for Children de moge
lijkheid van een civiele procedu
re tegen directeur Jan Karbaat.
„Het gaat om zulke grote aantal
len", zegt voorzitter Ties van
der Meer van de stichting Do
norkind: „Je kunt niet van een
ongelukje spreken. Ouders ver
wachten dat het bij een arts vei
lig en vertrouwd is. Karbaat
heeft gelogen tegen patiënten
en daarmee de beroepsethiek
besmeurd."
Donorkinderen hebben wei
nig mogelijkheden informatie
te achterhalen over hun biologi
sche familie. Ze zijn afhankelijk
van hun ouders en de klinie
ken. Ze kunnen zich inschrij
ven bij de databank van Fiom,
maar betalen daarvoor 250 euro.
De overheid geeft donorkin
deren van Medisch Centrum
Bijdorp 50 euro als compensa
tie. Defence for Children is te
leurgesteld. „Dit is niet voldoen
de. We hadden meer verwacht
van de overheid", zegt Laura
Bosch.
Gebleken is dat ook na de slui
ting van Bijdorp in 2009 donor
zaad is gebruikt in andere kli
nieken.
Het ministerie heeft daar
geen bezwaar tegen, mits
ouders daarover worden inge
licht, stelde minister Schippers
van Volksgezondheid voor de
zomer op vragen van Defence
for Children en stichting Donor
kind.
Ook wil Defence for Children
dat Jan Karbaat dna afstaat, om
te onderzoeken of hij zelf ook
sperma gedoneerd heeft.
bij huis - laten insemineren. Reed
ze met een thermoskan met stik
stof en 'rietjes' met donorzaad op
schoot van Barendrecht naar het
ziekenhuis. Ze betaalde 460 gul
den voor twaalf'rietjes'. Ze kreeg
twee dochters. Dna-onderzoek
wijst uit dat ze van dezelfde do
nor zijn. „Dat geeft rust, want we
begonnen toch te twijfelen."
Of de beschrijving in het donor
paspoort klopt, weet ze niet. Ze
somt op: geboren in i960,1,82
lang, 77 kilo, harmonieus muscu
lair gebouwd, Europees, getrouwd
en twee kinderen, slank en zeer
knap, academisch geschoold, inge
nieur, houdt van sport, een aima
bel mens, kan goed luisteren, is
voor vrouwenemancipatie, houdt
van concerten en heeft een hekel
aan macho's. „Dat paspoort kan ik
wel weggooien. Er is geen kind
van Bijdorp dat een kloppend pas
poort heeft. Alles is vervalst."
Petra heeft contact met meerde
re moeders die in onzekerheid ver
keren. Ze vermoeden dat Karbaat
zelf ook geïnsemineerd heeft. „Er
zijn kinderen die heel veel op
hem lijken. Hij zei soms tegen
vrouwen: wacht even, je krijgt
vers zaad van mij. En dan ging hij
weg en kwam terug met een pot
je. Hij heeft geprutst met mense
lijk materiaal. Dat is goor."
Ook Fokje van der Kooi is boos en
teleurgesteld. „Ik geloof een arts
op zijn woord. Ik heb niet kunnen
kiezen. Hij heeft gewoon iets in
mijn baarmoeder gestopt. Ik voel
me misbruikt. Wat zal hij gedacht
hebben toen hij mij insemineer-
de?" Ze wil samen met andere
ouders en donorkinderen Karbaat
voor de rechter slepen.
Karbaat ontkent alle beschuldi
gingen ten stelligste. De verkeerde
informatie in donorpaspoorten
zijn administratieve fouten. Hij
geeft toe sperma van verschillen
de donoren vermengd te hebben,
maar zegt vrouwen daarover voor
af ingelicht te hebben. „Ik heb
naar eer en geweten gehandeld.
Als er fouten zijn gemaakt, is dat
niet met opzet gebeurd." Dat hij
zelf sperma zou hebben gedo
neerd, noemt hij 'krankzinnig'.
„Ik heb al heel lang problemen
met mijn prostaat. Die is vele ja
ren geleden verwijderd. Ik kan he
lemaal geen sperma doneren."
Petra is een gefingeerde naam
vwo in plaats van sec havo) moe
ten krijgen. Én of dubbele brug
klassen moeten blijven bestaan,
zoals een mavo/havo- of havo
vwo- klas.
De onderzoekers concluderen
van wel. Zij stellen dat meer leer
lingen die in de onderbouw in
brede klassen hebben gezeten
naar het hogere niveau doorsto
men en pleiten ervoor de scholie
ren niet te vroeg in vaste hokjes
te plaatsen, zoals puur op vmbo
ofhavo.
Rosenmöller sluit zich daar
volledig bij aan. „Voor sommige
kinderen is een definitieve keu
ze op 11- of 12-jarige leeftijd te
vroeg. Zij weten pas later waar
hun talenten liggen."
Dat kan juist op brede scholen,
met brede brugklassen, stellen
schooldirecteuren. „Wij laten de
leerlingen rustig wennen aan de
nieuwe schoolsetting en kijken
zelf op welke niveau ze tot hun
recht komen", aldus rector Daan
Fens van 't Hooghe Landt in
Amersfoort.
Aan de bak
Volgens Jan-Mattijs Heineme-
ijer, directeur van het Amster
damse Calandlyceum, trekken
de leerlingen zich aan elkaar op.
„Het is cognitief beter voor leer
lingen om klasgenoten te zien
die dingen beter kunnen. Als ze
dat ook willen kunnen, moeten
ze aan de bak. Dat maakt de door
stroming makkelijker."
De drempel om binnen de ei
gen school naar een hoger ni
veau te gaan, is lager dan wan
neer een leerling naar een hele
andere school moet. In de prak
tijk stoppen middelbare scholen
vaker met brede brugklassen. Bo
vendien geven basisscholen va
ker enkele schooladviezen.
Volgens het belangrijkste adviesor
gaan botst legalisering met inter
nationale verdragen en Europese
wetgeving.
Inmiddels is het wetsvoorstel
dusdanig aangepast dat niet lan
ger legalisering maar regulering
van wietteelt vooropstaat. Het ge
doogbeleid blijft dus in stand.
Daarmee is een krappe Kamer
meerderheid in zicht en denkt
D66 aan de belangrijkste bezwa
ren van de Raad van State tege
moet te zijn gekomen.
Vrijdag stuurde Kamerlid Vera
Bergkamp haar initiatiefwetsvoor
stel naar de Tweede Kamer. Daar
mee werd ook het advies van de
Raad van State, dat al van 17 juni
2015 dateert, openbaar.
De Raad van State oordeelde
destijds dat D66 maar beter hele
maal kon afzien van het voorstel.
Bergkamp liet het er niet bij zit
ten en paste het voorstel drastisch
aan. Zo is er nu veel meer aan
dacht voor de gevolgen voor de
volksgezondheid en openbare or
de en veiligheid. „Als het voorstel
aan die zaken positief bijdraagt,
dan heb je het over mensenrech
ten en die gaan boven internatio
nale verdragen", stelt Bergkamp.
D66 heeft legalisering van wiet
teelt nog niet helemaal uit zijn
hoofd gezet. Bergkamp: „Als regu
lering aantoonbaar een gunstig ef
fect heeft op de volksgezondheid
en de openbare orde, dan is legali
sering de volgende stap." Berg
kamp zegt niet overwogen heb
ben het aangepaste voorstel op
nieuw voor te leggen aan de Raad
van State. „Veel onderdelen uit de
oorspronkelijke initiatiefwet zijn
overeind gebleven", stelt ze.
dinsdag 27 september 2016
Voormalig spermakliniek
Medisch Centrum Bijdorp in
Barendrecht. Eigenaar Jan
Karbaat woont er nog steeds.
FOTO MILAN RINCK PHOTOGRAPHY
Het oorspronkelijke D66-plan
om wietteelt volledig te legalise
ren is door de Raad van State
met de grond gelijk gemaakt.
Laurens Kok
Den Haag
Vera Bergkamp, fotoanp
