NU
in de winkel
Suske en Wiske
II
Geschreven door
Aaf Brandt Corstius
NIEUWS 7
Winkelgebied The Stow, normaal drukbezocht door Polen, is uitgestorven
Oplaaiende vreemdelingenhaat
in Groot-Brittannië na het
EU-referendum kreeg met de dood
van Arkadiusz Józwik in Harlow,
nabij Londen, een gezicht.
Dit incident
had overal in
Groot-Brittannië
kunnen gebeuren
,W»SH€
bruncj JUMBO
kijk voor meer verkooppunten op pzc.nl/suskewiske
Bosjes bloemen, een or
chidee en waxinelicht
jes in glazen potjes
staan op een houten
bank in The Stow,
een winkelgebied in Harlow,
naast een foto van een man van
middelbare leeftijd. Het portret is
van Arkadiusz Józwik (40). Vorige
maand raakte de Poolse fabrieksar
beider op deze plek in conflict
met een stel tieners. Eén ferme
klap kostte hem het leven.
De politie van Essex arresteerde
vijf jongens van 15 en één 16-jari-
ge. In afwachting van hun rechts
zaak zijn ze op vrije voeten ge
steld. Of racistische motieven een
rol speelden, moet officieel nog
duidelijk worden, maar de angst
bij de Oost-Europese gemeen
schap zit er goed in. Om een ge
voel van veiligheid te creëren
stuurde de Poolse regering twee
agenten naar Harlow om te pa
trouilleren op straat.
Op het eerste gezicht lijkt deze
geste wat overbodig. Harlow
ademt rust en woongenot uit.
Schijn bedriegt. De Britse vlaggen
in tuinen en achter ramen leggen
het grimmigere karakter bloot.
Net als in de rest van het land fun
geren de vlaggen na het referen
dum als een symbool van de
Brexit. In het naoorlogse deel van
het slaperige dorp wappert de
Union Jack in elke straat.
Janet Szparkowski, die meeliep in
een stille tocht voor Józwik, erkent
de verharding. Ze woont al bijna
vijftig jaar in Harlow, voelt zich er
nog altijd prettig, maar ziet het kli
maat veranderen. „Alsof een be
paalde groep mensen na het refe
rendum groen licht heeft gekregen
om hun aversie tegen immigran
ten te uiten", vertelt de echtgenote
van een kind van Poolse ouders.
„Maar, dit incident had overal in
Groot-Brittannië kunnen gebeu
ren." Landelijke cijfers bevestigen
haar analyse. In de week vóór en
na het referendum werden in to
taal meer dan 3.000 racistisch ge
motiveerde incidenten gemeld,
een toename van 42 procent ten
opzichte van dezelfde periode een
jaar eerder. Huidskleur en afkomst
vormden de aanleiding.
Hoezeer een gevoel van onveilig
heid de leefwereld van immigran
ten binnendringt, maakt Harlow
op pijnlijke wijze duidelijk. Poolse
inwoners bevestigen het toegeno
men racisme in hun omgeving,
maar geen van hen wil 'on the re
cord' praten. „Ik durf amper meer
mijn eigen taal te spreken in het
openbaar", fluistert een vrouw.
„Mijn kinderen evenmin. Helaas,
maar het is niet anders." Ze vormt
geen uitzondering. Een twintiger
roept zijn vriendin tot de orde als
ze hem in het Pools aanspreekt na
bij The Stow. „In English", bitst
hij. Ze bloost, giechelt een beetje
en knikt: „Sorry."
Vooroordelen tegen Oost-Euro-
pese nieuwkomers bestaan niet
louter bij blanke Britten. John
Kahn, medewerker van afhaalres-
taurant TGF, laat dit merken. Het
gevecht vond voor de deur plaats.
Polen, zo vertelt de Pakistaan op
samenzweerdigere toon, houden
erg van pizza én drank. Hij weet
het niet zeker, maar denkt de oor
zaak van de tragedie wel te weten.
„Die man was vast niet dronken
maar ladderzat", zegt hij. „Dan
kan je je niet verweren. Eén klap
kan voldoende zijn."
Irakees Ali Ali, eigenaar van
buurman Mr Luigi's, komt tot de
zelfde conclusie. „Racisme? Die
kerel heeft in een dronken bui
vast iets verkeerds gezegd." Szpar
kowski schetst een genuanceerder
beeld. „De daders zijn, voor zover
ik weet, kinderen met ernstige
leerproblemen", zegt ze. „Blank,
zwart en Aziatisch. Door de bezui
nigingen kunnen die nergens te
recht. Er is geen school of werk
voor hen. Een ongeluk? Het Brexit
heeft menigeen een vrijbrief gege
ven om zijn woede te botvieren
op Oost-Europeanen."
De handel lijdt zichtbaar onder
de dood van Józwik. Winkelge
bied The Stow, normaliter drukbe
zocht, is uitgestorven. „Polen zijn
mijn beste klanten", verduidelijkt
Ali. „Die laten hun gezicht hier al
weken niet meer zien."
De Poolse agenten zitten inmid
dels weer in Warschau, maar Har
low heeft zijn onschuld voorgoed
verloren, ongeacht de uitkomst
van het politieonderzoek. Volgens
het Institute of Race Relations
gaat dit op voor heel het land. De
oorzaak? De campagne van de
Brexiteers.
- -
üt PIENTERE POE
Primera
maandag 26 september 2016
'Ik durf in het openbaar
geen Pools meer te spreken'
Geert Langendorff
Harlow
Poolse inwoners van Harlow
lopen mee in een stille tocht
naar aanleiding van de dood
van hun landgenoot Arkadiusz
Józwik. FOTO JUSTIN TALLIS/AFP
—Janet Szparkowski,
inwoonster Harlow
SUSKÉ€nWISK€
DE CHARMANTE CHIRURG
SÜSK€enWISK€
DE PIENTERE POP