16 ZEELAND
Rijk-Jan Koppejan is voorzitter van de
sterrenwacht in Middelburg, handelaar in
stoffen en fournituren én ex-bassist van
punkband De Rufters. Een rare
combinatie. Of niet?
Ik hield
plakboeken
bij en
schreef
brieven
naar Nasa
leek wel een jongerencentrum toen. Wij
waren echt fanatiek."
genieten. Daar hoef je geen bioloog voor te
zijn die weet hoe het inwendige van zo'n
vogeltje in elkaar zit."
„De relativiteitstheorie. Het concept ruim
tetijd. Hoeveel mensen op de wereld zullen
dat nu écht snappen? Dat vraag ik me af.
Hoeveel mensen zullen dat nu écht op het
allerhoogste niveau begrijpen? De relativi
teitstheorie, de oorsprong. Hoeveel Steven
Hawkings, Vincent Ickes? Hoeveel zijn er
op de aarde? Honderd? Duizend? Dat is om
gek van te worden. Ik behoor niet tot die
groep en ik lig daar ook niet wakker van."
„Een moderne sterrenkundige is voor
een groot gedeelte bezig met dataverwer
king. Die gaat net als zovelen 's morgens
naar zijn werk, zet de computer aan en
kijkt naar grafieken. En toch is het heel ele
mentaire sterrenkunde. Maar dat is natuur
lijk geen sexy sterrenkunde, dat is geen ro
mantische sterrenkunde. In die zin ben ik
een romanticus. Ik vind het heerlijk om
met zo'n kijker buiten te zitten."
Is dat ook waarom je oude boe
ken en kijkers verzamelt en
leest over sterrenkundigen van
eeuwen geleden?
„Ik vind het heel knap dat ze met die oude
Zijn lach galmt door de
oude kweekschool aan de
Herengracht in Middel
burg, waar Volkssterren
wacht Philippus Lansber
gen is gevestigd. „Stoffen
handelaar, dat is juist heel
klassiek! Drie-, vierhonderd jaar geleden za
ten wel meer grote astronomen in de han
del. Bier en stoffen waren favoriet."
Rijk-Jan Koppejan valt even stil. „Ik ben
me er van bewust dat mensen me een gro
tere rol toedichten dan me toekomt. De ster
renwacht is de laatste jaren uitgegroeid tot
een instituut. Dat durf ik gerust te zeggen.
Ik moet daarom soms oppassen wat ik zeg.
Dat het klimaat verandert, dat is een gege
ven, maar wat de invloed
van de mens is, dat staat
nog ter discussie. Ik geloof
dat de zon ook een belangrij
ke factor is. Maar dat is mijn
mening. Niet per se die van
de sterrenwacht. Ik besef,
dat als ik zoiets zeg tijdens
een lezing op de sterren
wacht, dat dat meer gewicht
heeft dan wanneer je dat
zegt aan de bar."
„Ik ben gewoon die ma
vo-klant die supergeïnteres
seerd is in de sterrenhemel
en alles wat daarmee samen
hangt en dat enthousiasme,
dat wil ik graag met anderen delen. Dat is,
basically, wat ik hier doe."
Koppejan is van '59. Hij had precies de goe
de leeftijd toen Neil Armstrong een eerste
voet op de maan zette. De jaren van Henkie
Terlingen „Ja, natuurlijk Apollo Henkie.
Die fascinatie heb ik sinds mijn 8ste. Ik
hield plakboeken bij. Ik schreef brieven ge
adresseerd aan Nasa. 'Nasa, Houston, USA'
schreef ik op de envelop. Ik vroeg om meer
informatie. Stapels informatie kreeg ik. Ik
heb het allemaal nog steeds. Rond die tijd
ging ik ook voor het eerst naar de sterren
wacht. Begin jaren 70 was dat ergens. Het
Sindsdien bij de sterrenwacht
gebleven?
„In mijn punktijd zat ik niet bij de sterren
wacht. Anders kom je nooit aan de vrouw
hè? Iedereen wil toch verkering met de bas
sist?"
De punk trok als een magneet. Rijk-Jan
Koppejan werd de bassist van punkband
De Rufters, een band die ter verhoging van
de feestvreugde tijdens een optreden in jon
gerencentrum Midgard in Middelburg
stinkbommen in het publiek gooide.
„Ik heb een jaar in de Rufters gespeeld.
Dat is wat punk betekende. Om toch op
een podium te klimmen en een goed ver
haal te doen. Je kunt ook heel wat met
maar vier akkoorden."
„Het publiek voelt het
enthousiasme en het lef
dat je uitstraalt. Je hoeft
niet virtuoos te zijn om
toch plezier in de mu
ziek te hebben. Het was
eigenlijk helemaal niet
goed, maar ik vond het
goed."
„Wat mij aansprak was
het doe-het-zelf-idee. Ik
was geen goeie gitarist,
maar je kunt toch wel op
een podium klimmen en
herrie maken. Een hele
tijd daarna nog zeven
jaar bij Swindle, dat was
meer punkrock. Toen had ik de winkel al.
Met Swindle heb ik nog veel opgetreden.
Niet alleen in Nederland. Ook in het buiten
land."
„We maakten zelf onze posters, onze
plaatjes, onze shirts. We deden alles zelf.
Het was een creatief proces. Dat is hetzelf
de als je een zaak hebt. Wil je dingen veran
deren, dan moet je dat zelf aanpakken."
Zijn zaak, La Vaca in Middelburg, begon
hij 32 jaar geleden. Inmiddels bestaat La Va
ca uit twee winkels. Zijn compagnon drijft
de woninginrichtingwinkel, Rijk-Jan Kop
pejan doet in stoffen en fournituren.
„We zijn ooit begonnen als een partijen-
winkel. We kochten partijen stoffen, aarde
werk, kleding, van alles. Fournituren ook.
En dat verkochten we dan in de winkel.
Stoffen en fournituren, dat liep het best en
binnen een paar jaar zijn we in die handel
terechtgekomen. Het is niet een jongens
droom geweest om in de stoffen en breiga
rens te gaan, dat is zo ontstaan."
Is dat niet iets voor oude dames
om zo'n winkel te beginnen?
„Nee, wij waren jong. We stapten er fris in.
We reden naar België om partijen op te ko
pen. Wat we allemaal verkocht hebben?
T-shirts, speelgoed ook zelfs. Het was ge
woon zo dat stoffen en fournituren altijd
het beste verkochten. Na een jaar of drie
partijen verkopen was het de winkel gewor
den die het nu nog steeds ongeveer is."
Overdag tussen de knopen en
ritsen en 's avonds zware we
tenschappelijke kost?
„Voor de bewegingswetten van Newton
schiet mijn wis- en natuurkunde gewoon
tekort. Dat hoeft je niet tegen te houden
om te genieten van de sterrenhemel. Als je
door de natuur wandelt en je ziet van aller
lei vogeltjes en plantjes, dan kun je daarvan
zaterdag 24 september 2016
'Sterren zijn
gewoon
super
interessant'
tekst Guido van der Heijden
foto Mechteld Jansen
