u
CPB: begrotingstekort valt hoger uit
7
Top in Slowakije eerste stap op weg naar nieuwe Europese Unie
Europa wil
volgend jaar op
zijn 60ste
verjaardag aan
een tweede leven
beginnen. Hoe dat
leven eruit gaat
zien, is nog
onduidelijk.
De schitterende beelden van Euro
pese prominenten op een boot op
de Donau en op de binnenplaats
van Bratislava's middeleeuwse
burcht verhullen de ontreddering
waaraan het bijna zestig jaar oude
project ten prooi is gevallen.
Twistend en aarzelend zijn de
leiders op zoek naar een toekomst
zonder Britten. „Europa zit in een
kritieke situatie", erkende giste
ren zijn machtigste leider, Angela
Merkel, op een informele top van
de resterende 27 lidstaten. Het
was een echo van de 'existentiële
crisis' waarvan Commissievoorzit
ter Juncker woensdag sprak. „Als
we niet willen dat de Unie uiteen
valt of verwatert, moeten we zor
gen voor nieuwe impulsen", vindt
ook Francois Hollande. Maar de
positie van de Duitsers en Fran
sen is verzwakt.
Doorgaan alsof er niks is ge
beurd, is volgens niemand een op
tie, maar wat dan wel? Daarover lo
pen de meningen uiteen. Euro
pees president Tusk en de meeste
Oost-Europese landen vinden dat
het vertrek van de Britten moet
leiden tot minder Europa en een
terugkeer van 'macht' naar de lid
staten. „Het zou een grote vergis
sing zijn te denken dat het Britse
nee enkel een Britse aangelegen
heid is", aldus Tusk, volgens wie
de Unie in zowat alle lidstaten
zwaar onder vuur ligt.
Brussel zelf en enkele West-Eu-
ropese landen willen op een aan
tal terreinen - bijvoorbeeld defen
sie - wel voorzichtig meer samen
werking. De sleutel, zo meent par
lementsvoorzitter Martin Schulz,
ligt bij de lidstaten. „Europa is
hun project, zij moeten de verant
woordelijkheid nemen voor wat
ze zijn begonnen." Maar dat doen
ze niet: „Unaniem een besluit ne
men en dat daarna verwerpen als
opgelegd door Brussel, maakt de
Unie kapot. Wat we nu nodig heb
ben is eenheid. Europa is zo sterk
als de lidstaten toestaan."
Voor de pro-Europeanen wordt
Wat we nu nodig
hebben is eenheid.
Europa is zo sterk als
de lidstaten toestaan
het een harde strijd. Het zelfbe
wustzijn in Oost-Europa is ge
groeid, mensen als Viktor Orban
ruiken hun kansen. Namens Po
len, Hongarije, Tsjechië en Slowa
kije presenteerde de Hongaarse
premier gisteren een eigen plan.
Geen verdere spreiding van vluch
telingen uit Zuid-Europa, geen Eu
ropese maatregelen tegen de toe
vloed van goedkope Oost-Europe
se arbeidskrachten.
En Rutte? Hij wil de schade van
de Brexit beperken. Hij wil dat Eu
ropa teruggaat naar zijn kernta
ken: goed bewaakte buitengren
zen, banen, veiligheid door ons te
wapenen tegen terreur en minder
vluchtelingen. Maar ook een
breuk met de bestuurscultuur.
Rutte: „We moeten vanaf nu weer
uitvoeren wat we afspreken."
Twee van dit soort toppen verder,
in december (Malta) en maart (Ro
me), moet Europa er weer staan:
op zijn 60ste verjaardag. Als het
goed is was Bratislava de aftrap.
Volgens de Miljoenennota komt
de staat komend jaar 0,5 procent
tekort, zo'n 3,5 miljard euro. De re
kenmeesters komen echter uit op
een min van 0,7 procent in 2017,
zo'n 1,5 miljard euro meer.
Dat blijkt uit de Macro Economi
sche Verkenning (MEV), de finan
ciële bijsluiter bij de Miljoenenno
ta, die deze krant heeft ingezien.
Het verschil is pikant, omdat het
kabinet 1,5 miljard euro uittrekt
om extra te investeren in onder
meer veiligheid, zorg en onder
wijs. Voor de Nationale Politie is
komend jaar 221 miljoen euro
extra beschikbaar.
Het CPB waarschuwt daarnaast
omfloerst voor problemen met de
Europese Commissie, omdat Ne
derland de aanbevelingen uit Brus
sel niet helemaal naleeft. Ook
wijst het bureau erop dat de over
heidsuitgaven meer toenemen
dan de bedoeling is.
De staatsschuld daalt komend jaar
naar 61,8 procent van het bruto
binnenlands product, terwijl de
economische groei uitkomt op 1,7
procent. De werkloosheid komt in
Volgens de
Miljoenennota komt
de staat 0,5 procent
tekort. Het CPB komt
uit op 0,7 procent
2017 uit op 555.000 mensen zon
der baan.
In zijn Miljoenennota schrijft
minister van Financiën Jeroen
Dijsselbloem dat Nederland er be
ter voor staat. „De overheidsfinan
ciën zijn meer in balans. Al met al
is Nederland sterk uit de crisis ge
komen", betoogt hij. Toch kan de
vlag nog niet uit. „De veranderin
gen waren niet pijnloos en de ge
volgen van de crisis zijn nog niet
weggewerkt."
Uit de Prinsjesdagstukken blijkt
hoe het kabinet het dreigende
koopkrachtverlies voor ouderen
en minima heeft gerepareerd. In
de begroting is daarvoor in totaal
1,1 miljard euro verschoven. De
bulk daarvan, 570 miljoen euro,
gaat naar de huurtoeslag, 460 mil
joen is er voor de algemene hef
fingskorting, 360 miljoen voor de
ouderenkorting en 130 miljoen
voor het kindgebonden budget.
Dekking is gevonden door de
maximale arbeidskorting te verla
gen. Daarnaast komen minder
mensen in aanmerking voor de
zorgtoeslag en gaat de derde schijf
in de inkomstenbelasting iets om
hoog.
zaterdag 17 september 2016
Haperend Europa zoekt naar
doorstart zonder Britten
Frans Boogaard
Bratislava
Premier Rutte en zijn Luxemburgse collega Bettel in het kasteel van Bratislava, fotoafp
Martin Schulz
Het kabinet en het Centraal Plan
bureau steggelen over de hoog
te van het begrotingstekort.
Laurens Kok
Den Haag