a
I
i
16 ZEELAND
WIEBE RADSTAKE VRIJBUITER, MUZIKANT EN STUURMAN OP DE TRES HOMBRES
1
Duurzame producten op
duurzame wijze hierheen
halen. Zeilend, dus zonder
C02-uitstoot
Waar de gemiddelde Nederlander bij
het begin van een gesprek zijn
smartphone op tafel legt, ploft Wie-
be Radstake een reep Tony Chocolo-
nely neer. Wiebe heeft niet eens een
telefoon. Ja, een Nokia. Zo'n ding van een tientje met
twintig euro beltegoed. Als die tenminste niet weer
eens in het water is gevallen.
Wiebe (26) is eerste stuurman op de Tres Hombres,
een zeilend vrachtschip dat rum, koffie en thee over
wereldoceanen vervoert. Op het water heeft hij geen in
ternet en op het land wil hij het niet. „Eens in de paar
dagen check ik mijn mail, omdat het moet, en soms
spiek ik even op Facebook. Dan zie ik mensen op het
terras zitten en zeggen dat ze gelukkig zijn. Ik zie men
sen die op vakantie zijn. En ik zie feestjes die ik heb ge
mist. Ik mis veel. Tja, het zal wel."
„Laatst zat ik in de metro in Rotterdam en echt over
al waar ik keek, iedereen zat als een verslaafde voorover
gebogen op zijn iPhone te turen. Ik wilde ze door el
kaar schudden: jullie worden hersendood! Kijk om je
heen, mensen. Zie hoe mooi de zon door de bomen
schijnt. Zet het niet op Instagram, maar kijk. 'Je moet
het hier hebben', zei Nescio, wijzend naar zijn hoofd,
toen de fotografie opkwam. Dat klopt nog altijd."
„Dat zou ik ook niet willen. Ik gruw bij de gedachte. Ik
kan dat niet en ik snap ook niet dat andere mensen het
wel kunnen. Elke keer als ik terug ben in Nederland,
hoor ik de mensen over hoe erg het toch allemaal is.
Kom op man, het leven is zo leuk als je wil!"
„Het is noodzaak. Omdat ik tussen de zeven en negen
maanden per jaar weg ben, ga ik geen huur betalen
voor een woning waar ik toch nooit ben. En voor een
hypotheek verdien ik niet genoeg. Vroeger kraakte ik,
maar als je zo lang weg bent, schiet het onderhoud er
ook bij in. En voor antikraak moet je je elke week mel
den. Blijft alleen nog een woonboot over, maar ik zit al
zo vaak op een boot. Dus kochten mijn vriendin en ik
maar een bus. Eerst een rode Ford Transit. Daar zijn we
nog een halfjaar mee naar Sicilië geweest. Een paar
maanden geleden hebben we deze dubbeldekker op de
kop getikt. Tweeduizend pond, via de Engelse Ebay. Hij
heeft nog in Londen gereden. We hebben de bus ver
bouwd tot atelier waarin we kunst en muziek maken
en waar we eventueel ook in kunnen slapen. Natuur
lijk is dat leuk. Iedereen die hier binnen komt, roept
dat die dit ook wil. Nou, doe het dan! Moet je wel in
een emmer poepen. En hout sprokkelen in de winter."
„Zo ben ik opgevoed. Mijn ouders zijn bezeten van lite
ratuur. Het huis staat vol boeken, tot de keuken aan
toe. De vrijheid die je ervaart in de literatuur is leidend
geweest in onze opvoeding. Mijn broertje, mijn zusje
en ik mochten veel. Mijn ouders waren geen hippies,
hebben de jaren zestig amper meegemaakt, maar hiel
den wel vast aan de idealen uit die tijd. Vrijheid, daar
draaide het om. We woonden in Rotterdam en gingen
in de zomer met een tentje op pad. In Nederland, om
dat we het milieu niet wilden vervuilen. Sliepen we
zes weken in een tentje aan het strand."
„Mijn ouders vonden het hier prachtig. We gingen
steeds vaker terug. Op een gegeven moment zocht mijn
vader hier maar een baan. Die vond hij, als docent Ne
derlands aan het Pieter Zeeman College in Zierikzee.
Mijn moeder werkte eerst in de bibliotheek, maar volg
de later het voorbeeld van mijn vader. En ze begonnen
een tweedehands-boekenwinkel. 'Boven het dal' heet
die, vernoemd naar Nescio."
Ook Wiebes bus staat vol boeken. Aan het plafond
hangt een wereldbol en daar waar voorheen Britse been
tjes bungelden op weg naar zwemles, staat nu een pia
no. De bus, die na zijn Londense leven Turners of Essex
werd gedoopt, is goed gestript en afgetimmerd. De hou
ten muren hangen vol souvenirs en iconische elpees.
Sgt. Peppers springt in het oog. „Die plaat kreeg ik van
mijn vader, toen ik in de puberteit zat. Het bracht een
ommekeer in mijn leven. Ik heb drie nachten niet gesla
pen, zo gaaf vond ik het. Zo ontzettend intens. Vanaf
dat moment wilde ik alles hebben van The Beatles. En
toen van The Rolling Stones, The Doors, Bob Dylan...
Toen wilde ik ook een band. Ik heb mezelf gitaar leren
spelen, want ik wilde niet naar de muziekschool."
„Daar probeerde ik zo weinig mogelijk te zijn. Ik heb
nog zo'n studieloopbaantraject gedaan om erachter te
komen wat ik wilde worden. Maar ik wilde niets wor
den, ik wilde iets zijn. Dus toen ben ik maar de kunst-
academie gaan doen. Tot ik ontdekte dat de kunstwe
reld net zo erg is als alle andere. Van die mensen die
constant maar over zichzelf praten en interessant doen
op borrels. Snel dat diploma halen en wegwezen."
„Drie dagen na de diploma-uitreiking ben ik het water
op gegaan. Met een platbodem over het IJsselmeer en
de Waddenzee, beetje toeristen heen en weer varen.
Vond ik leuk. En ik ervoer de vrijheid die ik voelen wil
de, dus ik besloot mijn vaarpapieren te gaan halen. Op
een dag was ik met de Scaldis op de Sail in Vlissingen,
waar de Tres Hombres lag. Ik had al lang door dat ik de
stap naar zee moest maken. Ik stapte aan boord en hoor
de dat ze een cd'tje draaiden van Zinkzand. Mijn band!
Echt zo bizar. Kan ik niet met jullie mee, vroeg ik. Een
maand later belden ze. Of ik drie weken later kon in
schepen voor zeven maanden. Ik zegde de huur op van
mijn huisje, annuleerde alle optredens en weg was ik."
„Naar Portugal, Canarische Eilanden, Brazilië en via de
Cariben en de Azoren terug. Duurzame producten op
duurzame wijze hierheen halen. Zeilend, dus zonder
C02-uitstoot. De missing link. Iedereen wil biologisch
eten, maar je hebt er niets aan als het alsnog met een
vervuilend schip of vliegtuig wordt aangevoerd. De zes
tien grootste tankers ter wereld produceren evenveel
fijnstof als alle auto's samen. Als je hier op het strand
loopt, krijg je meer binnen dan wanneer je in het Ruhr-
gebied bent. We kunnen zo niet doorgaan. Daarom
doen wij het anders."
„Iemand moet het doen. Iemand moet beginnen. Toen
de jongens van de Tres Hombres tien, vijftien jaar gele
den hun verhaal vertelden, lachte iedereen ze uit. Ze
zijn toen zelf maar gaan bouwen. Nu hebben we vier
boten. Binnen tien jaar hopen we er veertig te hebben
liggen. Mensen beginnen zich eindelijk bewust te wor
den van waar hun eten vandaan komt. Nu moeten we
doorpakken. We waren veel te makkelijk geworden.
Onze kleren komen uit China. Waarom?"
„Precies, omdat alles draait om geld. De wereld wordt
kapotgemaakt door geldwolven. Daar ben ik heel lang
boos om geweest, echt heel erg boos. Op de barricades
wilde ik. Maar ik merkte dat het niets uithaalde. Je kunt
beter zelf iets doen. Lokale producten leveren een grote
bijdrage aan het milieu. Kleine winkeltjes die je overal
ziet ontstaan. Ik hoop dat het meer is dan een hype."
„Ik probeer dat zo veel mogelijk. Ik koop af en toe een
elpee of een cd'tje. Kleren maakt Suzan zelf, of we vin
den iets op een rommelmarkt. Boeken krijg ik van mijn
ouders en verder proberen we zo veel mogelijk zelf te
verbouwen of bij landwinkels te kopen. We verdienen
wat geld met appels plukken, Suzanne werkt nog een
dag bij een bakkerij en zo komen we allebei rond van
vierhonderd euro in de maand. Dat gaat prima. Mijn gi
taar is het duurste dat ik heb. En mijn zeilkleding,
zaterdag 17 september 2016
'Op het water ervaar ik
de vrijheid die ik wil'
Wendy Wagenmakers
Terwijl je leven toch veel likes zou opleveren. Het is
niet bepaald huisje, boompje, beestje.
Als je niet vaart, dan trek je met een oude dubbel
dekker van camping naar camping. Is dat zo leuk
als het lijkt?
Waar komt jouw hang naar vrijheid vandaan?
Op Schouwen-Duiveland.
Je had een hekel aan school.
Wiebe
Radstake
woont in
een ver
bouwde En
gelse dub
beldeksbus.
Deed je dat ook?
De wijde wereld in.
Maar wat maken die paar houten bootjes nou uit op
een oceaan vol stinktankers?
Omdat dat goedkoop is.
Kun je leven zonder geld?
