10 NI
Presentator Rick Nieman schreef al
fictie over motorrijden, maar nu een
essay over een andere liefde: Amerika.
Vooral wat wij van dat land kunnen leren.
Laatst nog, in een Amster
damse kroeg: journalist
Rick Nieman (50) raakt
met een bezoekster aan de
praat over het essay in
boekvorm van zijn hand dat vandaag
uitkomt, over de staat van Amerika.
„Die vrouw begint me toch te foe
teren op Amerika en wat er allemaal
niet deugt: wapenbezit, racisme, ar
moede. En dan schiet ik toch weer in
de verdediging."
Want hé, Amerika is zijn grote lief
de, sinds zijn studententijd. Toen hij
voor vijfjaar college naar de Verenig
de Staten vertrok hing in zijn kamer
nog een poster van de uiterst linkse
PSP ('ook vanwege de blote vrouw').
Hij keerde terug als fan van de repu
blikeinse president Ronald Reagan.
„En daar waren er maar heel wei
nig van in Nederland", lacht de voor
malige nieuwslezer. Voor dit soort
projecten verliet hij RTL Nieuws vo
rig jaar: om langer op reis te kunnen,
voor grote journalistieke projecten
met zijn vrouw Sacha de Boer. Zij fo
tografeert, hij schrijft. „Toen we hier
aan begonnen zei ze: weet wel dat ik
een beetje autistisch ben als ik foto
grafeer. Dan ben ik alleen met de
beelden bezig en niet gezellig met
jou op stap. Dat was voor mij goed
om te weten, maar het heeft me ook
geholpen; omdat Sacha haar tijd no
dig had, raakte ik in gesprek met
Amerikanen over hun land. En daar
was het mij om te doen."
De hele zomer verbleven Nieman
en De Boer in de VS. Ze ruilden hun
huis in de Amsterdamse Rivieren
buurt met dat van een Amerikaans
stel uit Arlington Heights, voorstad
van Chicago. Daarnaast maakten ze
een autorondreis door het binnen
land en vlogen ze naar het zuiden
van het land om een droomreis op
de motor te maken: van Nashville
door vier staten naar New Orleans.
Nieman reed, De Boer zat achterop.
„Ja, mevrouw De Boer had daar
een aardig rijdend kantoor met een
leuke privéchauffeur. Echt, het was
een enorm apparaat dat we daar
huurden; de draaicirkel alleen al was
drie rijbanen." Ze leefden als en mét
Amerikanen, de koelere ochtend
uren gebruikte Nieman om aan zijn
essay te schaven. In 150 pagina's legt
hij uit waarom Amerika nog steeds
het beloofde land is. Niet alleen voor
hem en De Boer, maar volgens hem
voor alle Nederlanders en iedere Eu
ropeaan. „Onze kijk op de Verenigde
Staten kent golfbewegingen en
hangt vaak samen met de bewoner
van het Witte Huis. Toen Reagan
president was en later ook met vader
en zoon Bush zaten Nederlanders
heel erg te mopperen op de VS. Bill
Clinton vonden we hier wel een tof
fe vent, dus in de jaren 90 was de
stemming juist heel positief."
Nieman werkt in zijn tekst de on
derwerpen uit waarbij hij de VS als
gids beschouwt: denk aan vrijheid,
zelfredzaamheid, integratie, het kies
stelsel, de verdeling der machten,
het ondernemingsklimaat, gebrek
aan cynisme en de omgangsvormen.
„Jaja, ik weet dat Nederlanders de
begroetingen van Amerikanen vaak
overdreven noemen. En nep. En ja,
als je een uurtje praat met een Ame
rikaan stelt hij je aan iemand voor
als 'my best friend from Holland'.
Maar toch, op het moment dat je
met ze praat, is het echt."
En over het ontbreken van cynis
me in de volksaard: „Dat zie je zelfs
in het verbijsterende vertrouwen in
Donald Trump. Het is soms op het
naïeve af. In plaats van cynisch over
hem te doen, geloven ze echt dat hij
het kan. Maar het 'yes, he can' is in
Nederland zo gauw 'ja, maar'." Nie
man discussieert veel en graag over
Onze kijk op
de Verenigde
Staten hangt
samen met de
bewoner van
het Witte Huis
zijn 'beloofde land': „Het enige punt
waar ik elke keer op verlies is de wa
penwetgeving. Dat krijg ik ook niet
uitgelegd, al begrijp ik de hang naar
wapens van veel Amerikanen nog
wel. Dat is een band met het verle
den, met de kolonisten die niet onbe
wapend door dat immense land kon
den trekken. Hooguit kan ik uitleg
gen dat het probleem voor de meeste
Amerikanen minder groot is dan de
Europese media willen doen gelo
ven. Dat ik me in twee maanden rei
zen door de VS geen moment onvei
lig heb gevoeld en buiten de politie
één persoon met een wapen tegen
ben gekomen. Maar na weer een
rampzalige gebeurtenis als die schiet
partij in Orlando kan ik alleen maar
zeggen: Amerika, je bent bijna 250
jaar. Het wordt nu echt tijd om je als
een ouder land te gedragen."
Werk (hij onder meer als televisie
presentator bij WNL, zij bij Brand
punt) en familieleden weerhouden
Nieman en De Boer ervan zich per
manent in Amerika te vestigen.
Grijnzend: „Wie weet, ooit wel. De
Amerikanen die in ons huis zaten
mailden na een tijdje: hou ons huis
en de auto maar, wij blijven in Am
sterdam. Dat waren ouwe hippies, ge
noten juist enorm van het kleinscha
lige hier en dat ze vrijuit konden blo
wen. Op straat denk ik, want het
huis rook heerlijk schoon toen we te
rugkeerden."
vrijdag 16 september 2016
'Yes, we can'
in plaats van 'ia, maar'
Jeroen Schmale
Amsterdam
Rick Nieman en
Sacha de Boer brach
ten deze zomer in de
Verenigde Staten
door. FOTO SACHA DE BOER
Rick Nieman
Rick Nieman - Wat wij van Amerika
kunnen leren. Prometheus, 12,50.