Nederlandse stichters
van New York online
nieuw Amsterdam otte nuf. nieuw Ionx opt tkylantman
Paul de Leeuw
Voor wie niet voor
onverwacht hoge koste
wil komen te staan!
hollands
nieuwe.
17
Samsung Galaxy S6
Veel vroege bewoners van wat nu
New York is, komen aan beide zij
den van de Atlantische Oceaan in
de archieven voor. „Ze lieten in
Amsterdam bijvoorbeeld een testa
ment opmaken voordat ze de ge
vaarlijke boottocht ondernamen
naar wat toen nog Nieuw Amster
dam was", zegt Ellen Fleurbaay
van het Stadsarchief Amsterdam.
In hun nieuwe woonplaats raak
ten ze verzeild in rechtszaken of
lieten ze zakelijke transacties door
een notaris vastleggen.
Het Amsterdamse Stadsarchief
en de New York City Municipal
Archives zochten de papieren spo
ren van de Nederlandse stichters
van het toenmalige Nieuw Am
sterdam bij elkaar en plaatsten ze
met Engelstalige samenvatting op
archives.nyc/newamsterdamstories.
Uit Amsterdam komt bijvoor
beeld het testament van de be
roemde gouverneur Peter Stuy-
vesant. Een verslag van een smaad-
rechtszaak die hij later in de Ne
derlandse kolonie voerde, komt
uit het New Yorkse archief. Ook
de levens van koopman Goovert
Loockermans, gelukszoekers Anna
en Wolfert Webber en een van de
eerste Joods-Nederlandse immi
granten Asser Levy zijn gerecon
strueerd. Fleurbaay: „Je ziet die
mensen als het ware heen en
weer varen tussen Amsterdam en
Nieuw Amsterdam."
Het is de bedoeling dat meer do
cumenten over vroege New Yor
kers online komen voor studen
ten, onderzoekers en Amerikanen
die naar informatie over hun voor
ouders zoeken. Het is overigens
niet makkelijk om de originele tek
sten te begrijpen, waarschuwt
Fleurbaay: ze zijn geschreven in
zeventiende-eeuws Nederlands.
De fractievoorzitter van de De
mocraten in de New Yorkse ge
meenteraad, Jimmy Van Bremer,
is blij dat de Nederlandse wortels
van New York extra aandacht krij
gen. Zelf stamt Van Bremer af van
een Nederlander die in 1639 naar
Nieuw Amsterdam toog. „We zijn
een stad van immigranten. Zon
der dit te politiek te maken: soms
trekt wat mist op in ons geheu
gen", verwijst hij subtiel naar de
anti-immigratiekandidaat in de
Amerikaanse presidentsverkiezin
gen, Donald Trump. „Deze verha
len herinneren ons aan die ge
schiedenis en laten zien hoeveel
moed ervoor nodig was om een
boot over de oceaan te nemen, zo
als nu moed nodig is om vanuit
Mexico de grens over te steken."
zich niet aan de opdracht houdt
en slechts drie mergpijpjes
maakt in plaats van acht. Tellen
Marcel! Maar het is inderdaad
burgemeester Dagmar, van de ge
meente Uithoorn, die de tent
moet verlaten. Omdat haar eer
ste baksel, een sticky-toffeecake,
totaal mislukt.
1000 MB/MIN/SMS
TOTAAL P/MND
BUNDELVERDUBBELAAR:
hollandsnieuwe.nl/pzc
GEEN TOESTEL NODIG?
Sim Only 1000 slechts 10,- p/mnd!
doekjes ui®^ëi
heeft?" mÈÊM
Volen-
damse
f lutenvrij
brood?' vraagt
H^B de Turkse bak-
ker bij wie ik
wekelijks een
plat brood haal. „Nee, Gülen-vrij
brood", zegt de klant. De bakker
kijkt vriendelijk en zegt: „Ik bak
brood voor iedereen."
Maar zo makkelijk komt hij er
niet vanaf. „Ben jij Nederlander
of Tftrk?" is de volgende vraag. Er
staan meer klanten in de kleine
bakkerij en ik hoor goedkeurend
gemompel. „Ik bak en ben Neder
lander." Dat kan iedereen wel
zeggen, dus gaat het door. „Hoe
Nederlands ben je?" „Waarom
moet ik me altijd bewijzen tegen
over Nederlanders? Waarom
moet ik dubbel mijn best doen?
Omdat ik twee paspoorten heb?"
De klanten in de winkel begin
nen bewondering te krijgen
voor deze Turkse bakker en z'n
kennis van Nederland.
„Wie werd er deze week in
één uur dertig jaar ouder ge
maakt?" „Danny Blind?" Nee,
Hij laat mijn Turkse brood ver
dwijnen in een plastic tasje waar
hij geen geld voor rekent. „Stel
me maar vragen en dan kijk ik of
ik het antwoord weet." De klant
denkt na en vraagt: „Wie heeft
al sinds 1992 geen relatie meer ge
had met een vrouw en waarom?
De Turkse bakker kijkt de klant
aan en antwoordt: „Mark Rutte,
omdat hij tegen iedere vrouw
'pleur op' zegt."
„Wie moest als eerste de tent
verlaten bij Heel Holland Baktï'
„De presentatrice", zegt de bak
ker. „Nee! Welke kandidaat?!" De
bakker denkt even na. „Is het die
burgemeester?"
Ik moet ook mijn geheugen op
schudden, want zo'n eerste afle
vering met tien bakkende kandi
daten in een tent is redelijk ver
warrend. We hebben een Friese
opzichter die werd geholpen
door Robèèèrt omdat zijn deeg
plakte. We zien Alper, een Turk
se advocaat die marsepein roze
kleurt en zich afvraagt wat zijn
karateclub daarvan zou vinden.
En dan is er natuurlijk Manuela,
de gewichtsconsulente die uit
een bakkersgeslacht komt en
de kleur van haar brilmon
tuur aanpast aan haar bakge-
rechten. Deze week een rood
montuur omdat ze met ker
sen in de weer ging.
Ook kijken we naar
de vlijtige ict-ontwik-
kelaar Marcel, die
De klanten in de
winkel beginnen
bewondering te
krijgen voor deze
Turkse bakker
fout! Het voetbal zelf lijkt dertig
jaar verouderd.
Het gaat om Wesley en Yolanthe
in het RTL-programma The Story
of my Life. Naarmate hij ouder
werd geschminkt, begon Wesley
steeds meer op een granaatappel
te lijken en Yolanthe transfor
meerde als 90-jarige in een wat
verloederde Sophia Loren.
De klant legt de bakker uit dat
er in het programma vragen wer
den gesteld over hoe ze als 90-ja-
rigen zouden terugkijken op
hun leven. „Als ik de 90 haal,
hoop ik dat er in Turkije weer
rust en eenheid heerst."
Er werd gevraagd
naar hun relatie en of
Yolanthe hem zijn
slippertjes zou verge
ven. De bakker zegt:
„Ze hebben haar
toch ook wel
gevraagd of
ze dan nog
steeds de
zaterdag 10 september 2016
Illustratie van Nieuw-Amsterdam in de 17e eeuw.
De Nederlanders die New York
opbouwden komen tot leven
dankzij een samenwerking tus
sen archivarissen uit Amster
dam en New York. Zij hebben ze-
ventiende-eeuwse documenten
uit beide steden gedigitaliseerd
en online gezet.
Karlijn van Houwelingen
New York
Brood
2000 MB/MIN/SMS voor slechts 5,- extra
Voor wie niet voor onverwacht hoge kosten wil komen te staan is er hollandsnieuwe. Want bij ons kun je
altijd en overal online je verbruik inzien. En is je tegoed op dan bepaal je zelf of je tegoed wilt bijkopen. Kies
ook voor 100% controle met bijvoorbeeld de Samsung Galaxy S6. Nu i.c.m. 1000 MB/MIN/SMS voor maar
26,- per maand. Voor je toestel t.w.v. 599,- betaal je bij ons gedurende je abonnement slechts 384,-. En voor
slechts 5,- per maand extra verdubbel jij je bundel naar 2000 MB/MIN/SMS.
Per maand €26,- waarvan €10,- abonnement en €16,- toestel. Toestel bijbetaling €0,- eenmalig. Totale toestelprijs €384,-.
Prijs excl. eenmalige kosten ter hoogte van €30,-. Looptijd 24 maanden. Deze actie is geldig tot en met 2 oktober 2016.