Pyromanie en
oorlogsgeweld
O
2
ROMKE VAN DE KAA
1
Botanisch Na de heerschappij van de onderhoudsvrije
vetplant en de stilistische orchidee mag de natuur weer
woekeren in huis. Oké, botanisch wonen is niet zo nieuw
als het lijkt. „Maar in de jaren 70 was het oerwouderiger."
Harken met Harry's hark
W/M
Column
Ik kan niet
aanzien dat al
die onmisbare
diertjes
creperen
ooit kreeg ik zoveel reacties als op mijn
stukje over Roundup van vorige week.
Het gebruik - volgens sommigen
misbruik - van de onkruidverdelger houdt ken
nelijk veel lezers bezig. De reacties vallen
uiteen in twee categorieën.
Goep A vindt dat ik te mild ben over producent
Monsanto. Maar ik wilde aandacht besteden aan
het bestrijdingsmiddel en niet aan de producent.
Volgende maand wordt Monsanto aangeklaagd in
een internationaal tribunaal in Den Haag. Ik zal
het met belangstelling volgen. Maar erover schrij
ven? Een tuinrubriek heeft zijn grenzen.
Groep B vindt dat ik de schadelijkheid van
Roundup overdrijf, dat
het middel volkomen
onschuldig is en een ze
gen voor de mensheid.
Ik citeer een lezer: 'Ge
bakken lucht en bang
makerij Romke! En ik
vermoed verborgen re
clame voor alternatieve
spullen waar jij niet
slechter van wordt.'
Een andere lezer was
nieuwsgierig naar de alternatieven. Dus op het
gevaar af voor zakkenvuller te worden uitge
maakt: toch een beknopt overzicht.
Toen we nog niet allemaal tweeverdiener
waren en er nog huisvrouwen bestonden (bij
voorbaat excuses voor de denigrerende bena
ming), goot moeder de vrouw de aardappelen af
op het straatje achter de keukendeur.
Weg onkruid, weg mos en weg groene aanslag.
Die techniek is inmiddels vervolmaakt: er zijn
apparaten waarmee je onkruid kunt koken of sto
men. De techniek kost veel water en energie,
maar is minder milieubelastend dan chemische
bestrijding. Daarnaast kun je in elk tuincentrum
al dan niet elektrisch aangedreven onkruidbor
stels kopen.
Ik vind het verbazingwekkend hoe in korte tijd
een heel scala aan mechanische onkruidbestrij
ders is opgebloeid. Wat mij als pyromaan het
meest aanspreekt is de onkruidbrander: een
vlammenwerper die onkruid te lijf gaat.
Je hebt er al een voor minder dan 20 euro, maar
je moet natuurlijk wel elke keer een nieuw gas-
tankje halen. En branden, stomen en borstelen
hebben nadelen. Om te beginnen blijft de wortel
van het onkruid meestal onbeschadigd achter.
Die loopt na een paar dagen weer vrolijk uit.
Ten tweede is branden toch een soort oorlog: je
doodt niet alleen het onkruid, maar ook spinnen,
mieren, duizendpoten, slakken en pissebedden -
dieren die weliswaar niet bij iedereen populair
zijn, maar toch een onmisbaar onderdeel van de
tuinfauna vormen. Noem mij sentimenteel of
weekhartig, maar ik kan het creperen van deze
diertjes in een vlammenzee niet aanzien.
Blijft over: een milde vorm van chemische be
strijding, door middel van zout of azijn. Er is
speciaal grof onkruidzout in de handel dat op
verhardingen wordt gebruikt. Dat doodt onkruid,
maar als het je border in spoelt, ook je planten.
Hetzelfde geldt voor azijn, een huismiddeltje,
maar daarom nog niet onschuldig. Er is eigenlijk
maar één bestrijdingsmiddel zonder nadelen:
de ouderwetse voegenkrabber.
BOEKEN
OVER HUIS,
TUINEN
KEUKEN
523 "*'7
e woonblogs riepen 'bota
nisch wonen' in 2015 uit tot
l dé interieurtrend van dat
I jaar. Sindsdien is de opmars
f van de moswanden en bo
tanische hoekjes niet te
stuiten. Termen als 'botani
cal living', 'urban jungle' en 'plantaddicts'
vliegen liefhebbers van natuurlijk wonen op
social media om de oren. De blogs en Pinte-
rest-pagina's barsten uit hun voegen van de
lieflijke plantenhoekjes, grove boomtakken
en uit de kluiten gewassen palmbomen.
Historische biologie-schoolplaten en kussens
in bladmotief maken het natuurlijke interi
eur compleet.
Woontrends herhalen zich om de zoveel
tijd. De huidige rijkdom aan planten in het
interieur doet dan ook denken aan de woon
kamers vol groen in de jaren 70. „Maar toen
was het véél erger", zegt cultureel antropo
loog Irene Cieraad van de TU Delft. Ze
schreef een boek over honderd jaar wonen in
Nederland tussen 1900 en 2000 en onder
zocht ook de geschiedenis van de kamer
plant.
Cieraad: „In de jaren 70 waren de planten
groter en oerwouderiger. Vensterbanken
groeiden dicht met eigen
gekweekte stekjes,
waar de poes als
een luipaard tus
sendoor kroop.
De ramen
hoefde je niet
meer te lappen
- die zag je
toch niet
meer - en
de boeken
TIPS NIEUWS
in de boekenkast kon je niet meer zien door
de hangplanten die ervoor hingen. Alles
moest natuurlijk zijn."
Vergeleken met de jungle van toen is de
huidige natuurtrend nog vrij braaf en netjes,
concludeert de onderzoeker. „De plantjes en
botanische accessoires van nu geven het na
tuurlijke gevoel, maar je hebt niet de lasten
van het onderhoud en de verzorging. Aan die
jaren 70-vensterbank was je een hoop tijd
kwijt, met al dat verpotten en water geven.
Daar hebben we geen zin meer in."
Luxaflex
Planten in ons interieur zijn een handige
graadmeter voor de tijd waarin we leven, zegt
Cieraad. Ze vertellen veel over de maatschap
pij van dat moment. „In de jaren 80 bijvoor
beeld verdwenen de planten grotendeels uit
de woonkamer omdat vrouwen meer
buitenshuis gingen werken en het leven veel
eisender werd. Daarom decoreerden we de
ramen in de jaren 80 met luxaflex en wat ac
cessoires en verdwenen de planten."
Tegenwoordig verklaren populaire termen
als 'ecologisch', 'organic' en 'reclycling' onze
teruggekeerde hang naar het natuurlijke.
Cieraad: „Daarom waren de moestuintjes van
de Albert Heijn ook zo populair. We vinden
het leuk om met de kinderen op woensdag
middag te gaan zitten en ze het bewustzijn
bij te brengen van hoe een plant groeit. Het
resultaat zet je in je vensterbank, samen met
wat leuke cactussen en een kussentje
met vlinders erop. Zie daar het bota
nische interieur van nu."
Als Cieraad een voorspelling
moet doen, gaat de opmars van de
binnenjungle nog wel even door.
„Ik zeg je: de enorme bladplant
is straks niet aan te slepen. De
tuincentra kunnen vast inslaan."
vrijdag 9 september 2016
GO
Reageren? r.vandekaa@persgroep.nl
Atlas
monumentaal
voert je langs
monumenten op
de 5 continenten.
(Trichis, €19,95)
Het grote
recycle
knutselboek
zet je aan het
werk met
allerhande afval.
(Lannoo, €19,99)
De Maankalender
2017: elke dag
een tip over (o.a.)
tuinieren aan de
hand van de
maancyclus.
(Bol.com, €15,95)
8
in de rimboe
Jette Pellemans
Ook kinderen wer
ken graag in de tuin;
lekker papa of mama
helpen met schoffe
len, wieden en gieten.
Tuinmerk iGADU ont
wierp speciaal voor
de kleine tuinier ge
reedschap met
namen als Terry's
Schep en Flux' gieter.
Ook leuk: plantenste-
ker Pit's Steker.
Daarmee gaan niet
alleen zaadjes
gemakkelijk de grond
in, je kunt er ook op
blazen om met vogel
tjes te praten.
Harry's Hark kun je
achter aan je broek
zak hangen als je
hem even niet nodig
hebt. Te koop vanaf
7,95 euro op
coozaa.nl
Romke van de Kaa
over de hits uit het
tuincentrum.
Helgrote
KNUTSELBOEK
