12 NI
De strijd voor Libië is de vader
van Hisham Matar fataal geworden.
Hisham schreef er een boek over.
Hij ging terug naar zijn vaderland,
maar wilde niet naar de beruchte
gevangenis waar zijn vader zat.
e Libische schrij
ver Hisham Matar
hoopte lang dat
zijn vader, een po
litieke gevangene
van Khadaffi, nog
leefde. Tot de revo
lutie (2011) duidelijk maakte dat hij
spoorloos was verdwenen. In zijn
boek De terugkeer vertelt Hisham Ma
tar over de hereniging met zijn land
en de wanhopige zoektocht naar het
lot van zijn vader.
Kort na zijn vlucht uit Libië
droomde Hisham Matar (1970, New
York) geregeld over zijn terugkeer.
Hij zou de grond kussen, zich ontfer
men over zijn geliefde fiets en zijn fa
milie omhelzen. Het duurde 33 jaar
voor hij werd herenigd met het land
van zijn vroege jeugd en met men
sen van wie hij dacht dat hij ze nooit
meer zou zien.
En zijn reis in 2012 diende ook
een hoger doel. Matar wilde in
formatie over het lot van zijn
vader Jaballa - ooit diplo
maat van Libië bij de Verenig
de Naties, in de jaren 70 een
prominent lid van het verzet
tegen dictator Muammar Kha
daffi.
In 1979 ontvluchtte het gezin
het terreurbewind in Libië en ver
trok naar Cairo. Hisham Matar was
19 toen zijn vader in 1990 daar werd
ontvoerd en voorgoed 'verdween' in
Mijn opa,
vader, ooms,
neven en
vrienden
hebben
letterlijk
gevochten
voor een
beter Libië
Ik zat
tegenover de
man wiens
vader mijn
vader liet
verdwijnen, en
de opdracht
gaf hem te
martelen
de beruchte Abu Salim-gevangenis
in Tripoli. Pas 22 jaar later, na de val
van Khadaffi, keerde Matar terug
naar Libië om informatie over zijn
vader te zoeken. „Ik heb me altijd af
gevraagd of het mogelijk is je vader
kwijt te raken zonder het exacte mo
ment van zijn dood te voelen",
schrijft hij in zijn boek. „Dat ik niet
weet wanneer mijn vader heeft opge
houden te bestaan, heeft de grens
tussen leven en dood gecompliceer
der gemaakt."
„Ik was niet heel optimistisch. Ik
ging voor mijn vader, maar ook voor
mezelf. Ik wilde opnieuw onderdeel
zijn van het land en met de mensen
zijn die ik lang niet had gezien. Ik
ontdekte hoe de plek was veranderd,
en hoe ik was veranderd.
„Mijn vrienden hadden continuï
teit in hun leven. Zij bleven op de
zelfde plek, Libië was hun thuis.
Mijn thuis wordt niet bepaald door
een plaats."
„Libië is nog steeds mijn vaderland.
Ik heb sterke banden met Egypte en
Engeland, maar Libië raakt me meer
dan welke plek ook. Mijn opa, vader,
ooms, neven en vrienden hebben let
terlijk gevochten voor een beter Li
bië.
„Ik ben geen man van actie. Ik ben
schrijver en dichter. Misschien dat
mijn werk invloed heeft, maar ik wil
niet dat het in dienst staat van me
zelf of een boodschap. Sinds mijn
jeugd ben ik heel onafhankelijk.
Mijn vader wist dat. Hij wilde dat ik
mezelf zou blijven."
vrijdag 9 september 2016
'Praten met
zoon van
Khadaffi
was het
moei
Tonny van der Mee
Amsterdam
Kort na zijn vlucht uit
Libië droomde Hisham
Matar geregeld over zijn
terugkeer naar zijn
vaderland.
FOTO MARCO OKHUIZEN
Verwachtte u duidelijkheid te krij
gen toen u terugkeerde?
U woont het grootste deel van uw
leven buiten Libië. Welke band
heeft u nog met het land?
