'Een eigen atelier
lijkt me heerlijk'
44
4
Sambal Van roti's tot rijsttafels: een lepeltje
sambal vormt in menig gerecht de ideale
smaakmaker. Maar heter is niet altijd beter,
zo blijkt uit deze sambaltest.
Mijn geld en ik
Er zijn van die waag
halzen - in diverse
gradaties van onno
zelheid - die er een
sport van maken om
op camera de heetst
mogelijke sambals
naar binnen te werken. Het internet
staat bol van dergelijke filmpjes. Niet
zelden eindigend met een hoop ge
schreeuw, gezweet en gekokhals bo
ven de toiletpot.
Ons deskundige panel weet gelukkig
wel beter: de kwaliteit van sambal
lees je niet simpelweg af langs de
schaal van Scoville, de meetlat voor 's
werelds heetste pepers. „Het gaat om
de smaak", benadrukt sambalprodu-
cente Sita Danser. „Het devies is niet:
hoe heter, hoe beter. Het is nooit de
bedoeling dat sambal een gerecht
gaat overheersen."
Nablussen
Integendeel: sambal is van origine
een bescheiden ingrediënt. In een
culinair sterrenelftal is het de gerou
tineerde middenvelder die de team
genoten om zich heen beter laat spe
len. „Goede sambal zorgt ervoor dat
de andere smaken in je maaltijd beter
tot hun recht komen", legt Sita uit.
„Zuur wordt zuurder. Zoet wordt
zoeter."
En dat geldt heus niet uitsluitend
in de Indonesische keuken of op
bord-op-schoot-zondagen na een be
zoekje aan de afhaalchinees. Sita: „De
toepassingen zijn enorm. Pepertjes
gaan bijvoorbeeld uitstekend samen
met kool. Boerenkool met sambal is
een heerlijke combinatie."
Nog zo'n misvatting: voor het be-
„Bij een werkgever kwam mijn crea
tieve kant niet optimaal tot uitdruk
king. Na jarenlang piekeren waagde
ik in 2010 de sprong in het diepe. Ik
sloot een lening van 10.000 euro af
om de starterskosten van mijn bedrijf
te dekken. Daarmee kon ik mijn
werkauto van 7.500 euro bekosti
gen."
Je eigen vermogen
aanspreken is altijd
beter dan lenen.
De rente spaar je uit
„Omdat ik weinig spaargeld had,
moest ik lenen toen ik mijn bedrijf
begon. Met snel een grote hoeveel
heid opdrachten kon ik de lening
vroegtijdig aflossen. Je eigen vermo
gen aanspreken is altijd beter dan
lenen. De rente spaar je uit."
„Ja en bovendien verdient goed schil
derwerk zichzelf terug. Ik ben niet de
goedkoopste schilder, maar hecht
grote waarde aan kwaliteit leveren.
Dat is belangrijker dan zo goedkoop
mogelijk proberen te zijn."
„Ondanks de risico's van het onder
nemerschap en dankzij hard werken
ben ik blij met mijn inkomsten. De
combinatie van restauratie-, vak-, en
decoratieschilderen geeft spreiding
van de verdiensten. Ik begin deze
maand met de kunstacademie en
hoop in de toekomt ook met kunst
een boterham te kunnen verdienen."
„De prijs van schilder- en restaura
tiewerk bereken ik aan de hand van
het aantal meters of de werktijd. Mijn
uurloon is samengesteld om al mijn
verplichtingen en lasten, zoals belas
tingen, pensioenfonds en vervoers
kosten, te dekken. Na een opdracht
doe ik een nacalculatie en probeer ik
uit te komen tussen de 35 en 40 euro
per uur, exclusief 6 procent btw voor
particulieren. Bij kunstprojecten is er
geen standaard rekensom te maken.
Mensen beseffen vaak niet dat een
kunstenaar er jaren over doet om een
techniek en stijl te ontwikkelen om
tot een uniek werk te komen. Daar
baseer ik mede de prijs op."
„Een tweedehands televisie voor 800
euro. Binnen een jaar was hij al
kapot."
„Twee jaar geleden kochten mijn
partner en ik een nieuwe woning.
Toen lag ik wakker met de vraag: is
dit financieel haalbaar? Dankzij veel
werken, creatieve oplossingen en be
zuinigingen bleek het realiseerbaar.
We gingen niet op vakantie en be
steedden alle vrije tijd aan klussen.
Veel zaken, waaronder de complete
afwerking, hielden we in eigen be
heer. Dat scheelde in de kosten."
„Mijn schildersezel. Tien jaar geleden
aangeschaft voor slechts 40 euro. Al
vaak gebruikt en veel plezier van ge
had."
„Ik spaar voor de bouw van een
werkschuur of atelier. Dat lijkt me
heerlijk, een eigen ruimte waar ik
naar hartenlust kan werken.
Ik schat de kosten op 15.000 tot
20.000 euro."
tere bluswerk zet je de kannen water
alvast klaar. „Water zorgt alleen voor
tijdelijke verkoeling", weet Sita. „Al
leen als je glas na glas na glas drinkt,
heb je er wat aan."
En dat terwijl het capsaïcine uit de
pepers, het stofje dat op je tong de
vlammen opstookt, wel succesvol op
lost in vet - melk bijvoorbeeld - of al
cohol. Het is de reden dat het sambal
panel is neergestreken aan de toog
van Café De Ouwe Hoer. In het geval
van binnenmondsbrandjes staan de
flessen jenever en wodka zelfs op
deze maandagochtend immers bin
nen handbereik op het Rotterdamse
Deliplein.
Natuurlijk zijn er in 's lands super
markten ook genoeg sambals te koop
ONS PANEL
woensdag 7 september 2016
PZ
Pepers
met
Matthijs Meeuwsen
Elke week vraagt de redactie een
streekgenoot het hemd van het lijf
over financiële kwesties. Vandaag
de voormalig Nederlands
kampioen decoratieschilderen
Johan Elenbaas (36) uit
Wilhelminadorp. Zes jaar geleden
begon de schilder en beeldend
kunstenaar zijn eigen bedrijf.
Hans Puik
Waarom begon je voor jezelf
en welke kosten kwamen daar bij
kijken?
Ben je een voorstander van lenen?
Is goedkoop duurkoop?
Ben je tevreden met wat je
verdient?
Zijn er verschillen tussen de prijs
bepaling van werk als schilder en
als beeldend kunstenaar?
Wat was je grootste miskoop ooit?
Lag je weieens wakker vanwege
geldkwesties?
En wat is je beste aankoop?
Waarvoor leg je geld apart?
De
beste
aankoop
van
Johan
Elenbaas:
een schil
dersezel.
FOTO JOHAN
VAN DER
HEIJDEN
Af blus
sen? Dat
doe je
niet met
water
maar met
melk of
alcohol.
FOTO DESIRÉE
SCHIPPERS
Sita Danser (41) Kreeg haar
samballiefde met de paplepel
ingegoten. Nu de roerganger
achter het biologische Hottie
Sambal.
Wiland Toelen (47) Een coole
kikker met een voorkeur voor
heetgebakerde smaken. Eige
naar van Café De Ouwe Hoer
en het Thaise (afhaal)restau-
rant Deli Bird.
Karen Muires (49) Pittige
tante. Bestiert als chef-kok en
eigenaar de pitten bij het Rot
terdamse restaurant Kwiezien.
