Bespuugd bij controles
op de paardenmarkt
Opruimen van spullen is niet meer
automatisch aanvaarden erfenis
15
Tommy Wieringa
Hij was de
gedroomde
bespreker:
grootmoedig en
gul, zo erudiet
als wat en met
een ziel van
drukinkt en
papier
Zo begon het nieuwe jaar, met
verkoolde puinhopen. Toen bel
de ook nog mijn redacteur van
De Bezige Bij met vervelend
nieuws: van mijn nieuwe roman
waren slechts vierhonderd exem
plaren door de boekhandel be
steld. Dat was ongeveer eender
de boek per Nederlandse boek
winkel. 'Betekent dat', vroeg ik,
'dat het boek al total loss is nog
voordat-ie op de weg is?'
'Zo moet je niet denken', zei
mijn redacteur, 'je moet optimis
tisch blijven.'
Gelaten overzag ik mijn be
staan, een vlakte vol grotere en
kleinere rampen. Ik was 37 jaar,
ik zou altijd een marginale schrij
ver blijven. Al tien jaar probeer
de ik vrede te hebben met die
marginaliteit; soms ging het
goed, soms balde ik mijn vuist te
gen de hemel.
Eind januari verscheen het
boek. Het zag er prachtig uit. Het
was jammer dat er maar 436 van
verspreid waren - minder nog
dan van de gemiddelde dichtbun
del.
De Dierenbescherming zet de
filmverslagen van paardenmark
ten sinds een halfjaar op internet.
Veel handelaren vinden dat niet
prettig. „Ze voelen zich in een
hoek geduwd. De goede paarden
handelaren daargelaten, maar
mensen die zich schuldig voelen,
willen dit niet", verklaart woord
voerder Dik Nagtegaal van de Die
renbescherming.
„We lopen al jaren tegen mis
standen op de paardenmarkten
aan. We hebben met de organisa
toren en handelaren om de tafel
gezeten. Op papier komen we een
heel eind, maar in de praktijk
wordt het niet toegepast."
De Dierenbescherming besloot
een halfjaar geleden tot filmen
over te gaan. „Dan kunnen men
sen zelf conclusies trekken, maar
dat heeft tot rumoer geleid", aldus
Nagtegaal. „Medewerkers werden
eerst alleen maar aangesproken op
hun activiteiten, maar dat veran
derde al snel in hard op de rug
slaan, bespugen en zelfs geld bie
den om 'zo'n dierenactivist' in el
kaar te slaan. „Het is niet de bedoe
ling dat onze mensen zelf in ge
vaar worden gebracht."
Volgens de dierenactivisten leve
ren de paardenmarkten de dieren
veel stress op. Nagtegaal: „Niet al
leen het vervoer, maar de paarden
moeten heel de dag - zes tot acht
uur - op de markt staan. Ze wor
den heel kort aangebonden, zodat
ze niet bij het drinkwater kunnen.
Mensen gebruiken het hooi voor
de paarden als zitplekken, terwijl
het aan de paarden moet worden
uitgedeeld. Ook worden de dieren
onrustig van het publiek dat conti
nu om hen heen loopt."
Rinus Bakker, paardenhande
laar en voorzitter van de Centrale
Bond van Paardenhandelaren, her
kent zich niet in het beeld dat de
Dierenbescherming schetst. „Ze
zijn maar op één ding uit: paarden
markten moeten worden verbo
den. Wij zijn met iedereen in over
leg om op een goede manier de
paardenmarkten open te houden.
Dat er goede controle is. De Die
renbescherming mag langsko
men, wij hebben een open vizier,
wij hebben niets te verbergen",
zei hij tegen de NOS.
Op verzoek is de Nederlandse
Voedsel- en Warenautoriteit
(NVWA) langsgeweest bij de paar-
denmarken, maar die meldde na
afloop dat zij geen misstanden
had gezien. Wel gaat de NVWA
scherper toezien op de export.
Het seizoen van de paarden
markten gaat juist beginnen. „He-
del, Zuid-Laren, Eist", begint Nag
tegaal zijn opsomming. „Er zijn
heel veel kleine marktjes, die vor
men vooral een excuus om een
feest te vieren. De paarden staan
dan ergens in een hoekje. Ze wor
den slecht gestald, in het lawaai
van de kermis en het lallende pu
bliek. De markt heeft niet eens
een handelsfunctie meer."
Staatssecretaris Van Dam van
Economische Zaken wil de regels
op paardenmarkten aanscherpen.
Hij liet wel weten de markten te
willen behouden, omdat zo een
tweede bestemming kan worden
gezocht voor paarden die anders
naar de slacht gaan.
Alsof een dierbare verliezen al
niet erg genoeg is. Te veel nabe
staanden kwamen afgelopen jaren
voor een pijnlijke verrassing te
staan nadat een vriend of familie
lid was overleden. Het huis van
opa moest toch leeg, dus het kon
vast geen kwaad om die mooie in
gelijste foto van oma op het dres
soir vast mee te nemen. Vaak wis
ten deze nabestaanden niet dat zij
met die simpele handeling de erfe
nis aanvaardden. Als later bleek
dat opa aanzienlijke schulden had,
kwamen zij daar niet meer vanaf.
Het gevolg: onder de streep bleef
er niks meer over. En wie echt
pech had, schoot er met zijn pri
vé- vermogen bij in.
Aan die onherroepelijke, zuivere
aanvaarding van een erfenis heeft
minister Ard van der Steur nu een
einde gemaakt. De wet is zo aange
past dat pas als spullen uit een
huis van de erflater verkocht wor
den, de erfgenaam de gehele erfe
nis juridisch aanvaardt. Een flat
van een overledene vast leegha-
ln de wet staat ook
dat erfgenamen niet
aansprakelijk zijn
voor onverwachte
schulden
len, omdat de huur aan het eind
van de maand ophoudt, heeft niet
langer vergaande consequenties.
De wet werd voor de zomer aange
nomen en is vandaag ingegaan.
Van der Steur heeft niet geko
zen voor een andere mogelijkheid,
waarbij alle erfenissen voortaan
voorwaardelijk worden aanvaard.
Deze al bestaande vorm, de zoge
heten beneficiaire aanvaarding,
houdt in dat een erfgenaam niet
met zijn privévermogen aanspra
kelijk kan worden gesteld voor
een schuld uit een erfenis. Boven
dien loopt een beneficiaire aan
vaarding altijd via de kantonrech
ter en kan de erfgenaam pas over
de erfenis beschikken als alle
schulden uit de nalatenschap zijn
voldaan. Van der Steur stelt dat erf
genamen zo onnodig op kosten
worden gejaagd, door de verplich
te griffierechten. Ook vreest hij
dat rechters overbelast raken.
In de nieuwe wet is ook gere
geld dat erfgenamen na zuivere
aanvaarding niet langer aansprake
lijk kunnen worden gesteld voor
onverwachte schulden. Zoals het
geval is als pas na het overlijden
van de erflater duidelijk wordt dat
hij tijdens zijn leven een onrecht
matige daad heeft gepleegd en
schadeplichtig is.
Juist toen ik mijn auteursexem
plaren ophaalde bij de uitgeve
rij, kwam het bericht dat er een
sensationele recensie van in het
avondblad stond. De publiciteits-
dame en ik liepen, nee, holden
naar de kiosk op de hoek, pak
ten, nee, rukten een NRC uit de
molen en lazen, nee, verzwolgen
het stuk. De woorden van de re
censent gloeiden nog na van het
plezier waarmee hij het gelezen
had.
Het was vrijdag 28 januari, het
was de beste recensie die ik ooit
zou krijgen. Vanaf nu zou ik va
ker biefstuk van de haas eten en
goede bourgogne drinken.
De auteur van het stuk was Pie-
ter Steinz.
Sindsdien las ik hem trouw.
Hij verdeelde de wereld niet in
vrienden en vijanden, deed niet
aan vleierij en polemiek, niet aan
verdeel en heers. Hij was de ge
droomde bespreker: grootmoe
dig en gul, zo erudiet als wat en
met een ziel van drukinkt en pa
pier; zelfs wanneer hij hardliep
klonk er een luisterhoek in zijn
oren.
Deze herinneringen en gedach
ten kwamen bij me op, toen ik
dinsdagmorgen hoorde dat Pie-
ter Steinz aan de gevolgen van
ALS is overleden. 'Grace un
der pressure', schreef
zijn familie boven de
rouwadvertentie.
HOed af.
Kerst 2004, op de Vis
markt in Groningen
brandden het huis
en de winkel van
mijn moeder af.
Mijn jongste zuster had, in mijn
moeders afwezigheid, een kaars
je opgestoken in de keuken en
lag in de woonkamer te foezelen
met haar nieuwe amant. Toen ze
in de keuken terugkwam, waren
de gordijnen al vleugels van
vuur; er viel niets meer aan te
redden. De volgende morgen
stonden alleen de buitenmuren
nog overeind, het inwendige was
uitgebrand en ingestort.
Ik belde mijn moeder in Egyp
te en zei: 'Ik heb goed nieuws en
ik heb slecht nieuws voor je.'
'Eerst het goede nieuws maar
dan', zei ze.
'Je dochter leeft', zei ik, 'maar
je huis en je winkel zijn verdwe
nen.'
Het was bewonderenswaardig
hoe ze het opnam, ze bezat de ga
ve om onbewogen te blijven on
der grote rampen.
Nu ze niets meer dan een kof
fer bezat, besloot ze langer in
Egypte te blijven, er was geen re
den om terug te komen; in Gro
ningen handelde ik haar zaken
af.
vrijdag 2 september 2016
Hoed a
De Dierenbescherming stopt
met het filmen van misstanden
op paardenmarkten. Medewer
kers worden bedreigd door han
delaren en de organisatie wil
hun veiligheid niet op het spel
zetten.
Simone van Zwienen
Den Haag
Wantoestanden op de paardenmarkt. De Dierenbescherming leg
de de afgelopen maanden veel vast op film. foto dierenbescherming
Erfgenamen kunnen voortaan
niet langer onverwachts opgeza
deld worden met een schuld uit
een erfenis. Een nieuwe wet
biedt hun bescherming.
Laurens Kok
Den Haag
fel
