15
PROFIEL TV-BIOLOOG
Hij is aaibaar en avontuurlijk. Freek Vonk krijgt zijn eigen
zaterdagavondquiz: De Super Freek Show. Criticasters vinden
dat hij met zijn natuurgestamp vijftig jaar terug in de tijd gaat.
ten aan te raken. Precies wat Vonk
nu doet. Alsof hij de natuur moet
bedwingen. Hij lijkt me aardig,
maar hij heeft het beeld dat het
mooi is om op afstand te genieten,
en dat dieren interessant zijn en
niet eng, tenietgedaan", vervolgt
Dekkers. „We zijn terug bij het ni
veau: o, o wat een griezelige bees
ten. Zoals Willem Duys riep in
Voor de vuist weg. Altijd het gevaar
benadrukken, ermee koketteren.
En het gezeul met dieren in de
jungle en studio bevalt mij even
min. Je moet van ze afblijven."
Gert van Maanen, hoofdredac
teur van Bionieuws, is het met Dek
kers eens. Dieren zitten er niet op
te wachten dat straks hele volks
stammen in navolging van Vonk
hun gebied binnenstampen, zegt
hij. „En zijn dinoboekjes zijn
commercieel. Maar zijn anti-stro-
persprogramma is geweldig en hij
maakt mensen bewust van mi
lieuproblemen. Hij enthousias
meert mensen. Universiteiten
merken over een paar jaar in hun
aanmeldingen het Vonk-effect."
Freek Vonk noemt de kritiek van
Dekkers, die hij hoog heeft zitten,
onzin. „Midas is een brompot. Er is
niemand die deze dieren beter
kent dan ik. En ik zie ze veel liever
van een afstand. Maar als we dna
of gif moeten afnemen voor on
derzoek, is vangen essentieel."
Spanning
„En laten we niet vergeten dat die
dieren continu onder spanning
staan om te overleven. Ze zitten
onder de littekens door roofdieren.
Denk je dat het een varaan uit
maakt dat ik hem vang, film en
weer loslaat? Natuurlijk niet."
Over de angst van zijn moeder
zegt hij: „Voor haar sleep ik overal
een satelliettelefoon mee naartoe.
Met goede voorbereiding dam ik
risico's in. Maar tijdens het filmen
van een Kaapse cobra haalde hij
uit. Het scheelde drie millimeter
of ik was er niet meer geweest.
Daar schrok ik van. Ik leef nu op
een mix van ratio en intuïtie."
Eerder enkel het do
mein van nerds, nu
omarmd door de
massa. Freek Vonk
(33) sloopte eigen
handig het stoffige
imago van de we
tenschapper met vlindernetje en
maakte biologie sexy en span
nend.
In zijn wereld geen saaie sessies
over determineren en het aanleg
gen van een herbarium. Maar: in
korte broek spartelen met slangen
en knuffelen met koala's op de
meest exotische locaties. Avon
tuurlijk ook omdat Vonk, door zijn
mediagenieke oerkreten en snoek-
duiken regelmatig mikpunt van
LuckyTV, zeven maanden per jaar
onderweg is.
Toch is het vooral zijn chroni
sche enthousiasme dat tot de ver
beelding spreekt en inspireert,
denkt zijn moeder Saskia Vonk
(58). Door die passie - de gepro
moveerde wetenschapper noemt
het 'vuur in zijn buik' - vindt zijn
publiek alles aan hem leuk. Als een
cultheld. Of hij nou op Facebook
larven uit zijn been peutert, thuis
in Scheveningen doucht met zijn
varaan Johan, zijn littekens toont
of een lucratieve shampoolijn met
namen als gorillasnot lanceert.
Saskia: „Natuurlijk denkt Freek
aan zijn portemonnee. Dat hoort
erbij als zelfstandige. Maar hij
maakt zijn keuzes weloverwogen.
Hij doet niet alles voor geld en dat
vind ik fijn. De persoon die je op
tv ziet, dat is Freek in het echt ook.
Een spontane, enthousiaste knul
die niet is veranderd door zijn be
kendheid. Op familiefeestjes, als
hij erbij kan zijn, is hij altijd gezel
lig en geïnteresseerd in de verha
len van zijn broers en zusje."
Al op jonge leeftijd zag Saskia
Freeks passie voor de natuur.
Snoekbaarzen vangen met zijn
neef, buiten op zoek naar stekel
baarsjes, kikkers. „We gingen vaak
naar de kinderboerderij in Dor
drecht. Daar is een poel naar hem
vernoemd. En we namen voor
hem een abonnement op Blijdorp.
Op zijn 14de verzamelde hij
gekko's en kon hij over niets an-
takeldecor en BN'ers. Met een old-
school-uitstraling: kijken en mee
doen met de familie vanaf de
bank, chocomel erbij."
Vonks werkwijze kent ook te
genstanders. Bioloog Midas Dek
kers - 'dit is geen afgunst van een
vakgenoot, al besefik dat het zo
klinkt' - is minder gecharmeerd
van de optredens van zijn jongere
collega. Hij vindt dat Vonk met
zijn gestamp in de natuur en zijn
Kuifjes-achtige gehannes met
beesten de klok vijftig jaar terug
draait.
Dekkers: „Toen dachten we: na
tuur is iets in een ver land, daar ga
je heen in korte broek, je fotogra
feert alles, sjeest overal doorheen
met een jeep en probeert alle bees-
ders praten dan een nieuwe broed
machine. Nu voelen mensen die
gedrevenheid", aldus Saskia. Toe
gegeven: ze staat soms doodsang
sten uit om haar zoon. „Vroeger
verbood ik gifslangen, nu leidt hij
zijn eigen leven. Ik heb hem wel
gevraagd zo min mogelijk te dui
ken met haaien."
Altijd 'aan'
Ferdy Grandia (38), die hem al vijf
tien jaar kent: „Freek en ik reizen
samen. 24 uur per dag staat hij
'aan'. Als ik van een trip thuis
kom, moet ik uitrusten."
De media hebben geen grip op
zijn persoonlijkheid gekregen,
vindt Grandia. „Ook niet tijdens
zijn relatie met Eva Jinek. Hij blijft
een mens dat relativeert. Alleen bij
foto's van zwanen met omge
draaide halzen, zie ik tranen."
Die liefde voor de natuur in
combinatie met zijn aaibaarheid
leidden voor Freek Vonk tot gast-
bezoeken bij De Wereld Draait
Door, eigen programma's en uit
verkochte optredens in de Heine-
ken Music Hall. Vanavond bereikt
hij het summum in medialand:
een quiz, primetime op NPO1.
Een programmering waarmee de
publieken de commerciële concur
rentie hopen te verslaan.
Freek Vonk: „Dat had ik niet ver
wacht. Als Waku Waku-fan had ik
een kleinere formule be
dacht. Nu wordt het
een show met
400 man
publiek,
spek-
zaterdag 27 augustus 2016
Annemart van Rhee
Freek zet zijn
tanden erin