Niets mis met frietjes bakken 'Ik word al snel voor simpele ziel versleten' 6 AY LIN KHO HL Rijangst: geen taboe meer Vraag het de deskundige Als je aardappels blootstelt aan hoge tempe raturen, ontstaat een chemische reactie: de maillardreactie. Bij verhitting tussen 120 en 180 graden Celsius wordt een kankerverwekkende stof, acrylamide, gevormd. Dit gebeurt bij het fritu ren van aardappelen, maar ook bij het bakken van brood, peperkoek, koffie en chips. Het advies is om frites goudgeel te bakken op 175 graden. Bak je ze bruin of donkerbruin, dan komt veel meer acryl amide vrij. Bij dikke frites wordt dit schadelijke goedje minder gevormd dan bij dunne. Als je je aardappels kookt, dan vindt deze reactie niet plaats. Grote aardappelen zijn beter om frites mee te maken. Ze zijn minder zoet en daardoor komt minder acrylamide vrij. De ene olie is de andere niet. De temperatuur van de pan en de olie wordt wel 180 tot 230 graden bij het bakken, wokken en braden. Niet alle oliën kunnen deze temperaturen verdragen. Als je vetten verhit, breken ze af. Bij temperaturen die hoger liggen dan het rookpunt van de olie komen ook schadelijke stoffen vrij. Ara chideolie is geschikt om in te frituren omdat het rookpunt hoog is. Die van zonnebloemolie is laag en daardoor minder geschikt om te frituren. Arachideolie is geschikt om mee te frituren vanwege het hoge rookpunt Je hebt drie soorten olijfolie: extra vierge, vierge en de gewone geraffineerde. Met ex tra vierge wordt een vet of olie bedoeld die je verkrijgt door mechani sche koude persing of extractie. Dit levert de beste kwaliteit op. Je kunt beter niet bakken en braden in extra vierge olijfolie omdat de smaak achteruitgaat na verhitting. Extra vierge olijfolie kun je het best koud gebruiken bij je pasta's, salades, vinaigrettes, tapenades en koude sauzen. Bij frituren met extra vierge olijfolie kun nen schadelijke stoffen ontstaan. Hoe vaker of hoe langer je deze olie verhit, hoe meer er daarvan vrij komen. Gewone en vierge olijfolie zijn wel ge schikt om in te bakken en braden. Zo nu en dan frietjes eten is niet ongezond, als je maar niet dagelijks frituurt. Zelf aardappels schillen en bakken is gezonder dan kant-en-klaar kopen. Goudgeel bakken is weer beter dan bruin bakken. Kijk goed naar welke olie je gebruikt om in te frituren. HET PANEL r steekt geen automo bilist in mij. Ik heb het wel geprobeerd, hoor. Jaren nam ik elke week les. Maar al die I lessen zetten geen zo- 1 den aan de dijk. Het was weggegooid geld. Misschien speelde mijn instruc teur een rol. Een man die grossierde in opmerkingen als: „Groener wordt het niet." Of: „Allemachtig. Dat je moeder ooit van je gehouden heeft." Het was te veel tegelijk: de pedalen, al die auto's, die voorschriften. Ik diagnosticeerde mijzelf met een on vermogen om te multitasken. Na een paar jaar legde ik me erbij neer dat ik rijbewijsloos zou blijven. Ben ik daarmee een sukkel? Als ik dat gevoel zelf al niet had, dan krijg ik dat wel door internetfora te lezen. Zo rekent ene Lianne mannen zonder rijbewijs tot de 'afknappers 1.0' (on- gezoutenrapen.wordpress.com). En Daniel (25) schrijft: „Ik voel me zo'n loser als ik met een meid afspreek en ik kom met de bus. Of erger: zij moet mij ophalen." (forum.fok.nl) Ik begrijp wat hij bedoelt. Terwijl ik in goed gezelschap verkeer: Dolf Jansen, Henk van Dorp, Mart Smeets, Midas Dekkers, Remco Campert, Hans Dorrestijn en vele anderen zit ten in hetzelfde schuitje. Maar of dat helpt? Want het dóet wel wat met je, leven zonder rijbewijs. Je wordt al Uit noodzaak ontwikkel je je tot een empathisch mens. Een lomperik krijgt geen lift snel voor simpele ziel versleten en probeert daarom niet al te dom over te komen. Uit noodzaak ontwikkel je je tot een empathisch mens vol be grip voor andermans tekortkomin gen. Een lomperik kan immers niet op een lift rekenen. Tijdens zo'n rit ben je zo onderhoudend mogelijk. Je ontpopt je tot een hulpvaardige bij- STATISTIEKEN rijder, bent dankbaar en nederig. En ja, dat is weinig mannelijk. Maar zo is mijn lot, want ik heb gefaald en ben vervallen tot een chronische afhan kelijkheid. Zo speel ik contrabas in een band en moet ik met dat zware instrument altijd meerijden met de drummers. Ik troost me met de gedachte dat het bezit van een auto on zinniger wordt, zeker in de stad. Je betaalt kapitalen om te parkeren en vaak is er geen plek. Ik red me wel op de fiets. Noodgedwongen trap ik kilometers weg. Goed voor mijn condi tie. En voor het milieu Ik kan zonder rijbe wijs. En anders kan ik altijd meerijden met mijn vrouw. Ze vindt het, zegt ze, niet erg. En ik ge loof haar. Want zo'n leuke vrouw zou toch nooit met een loser gaan? dinsdag 23 augustus 2016 GO Voedingsdeskundige Mi Ay Lin Kho beantwoordt lezersvragen. Zijn frietjes ook ongezond als ik de aardappels zelf schil en bak? En maakt het uit of ik zonne bloem- of arachideolie gebruik? Ik bak friet zelf en gebruik verse aardappels. Nu hoorde ik dat frituren niet alleen ongezond is vanwege het vet, maar ook om andere redenen. Ook begreep ik dat olijfolie niet gezond is. Kan ik nog frietjes bakken in zonnebloem- of olijfolie? m Reageren? hartenziel@persgroep.nl HUISARTS Rutger Verhoeff PSYCHO LOOG Steven Pont RELATIE THERAPEUT Caroline Franssen Jeroen de Valk 44 Wel lastig: contrabas spelen en geen rijbewijs hebben, foto's shodycareman De rijbewijsloze man blijft vrij onzichtbaar. In de statistieken duikt hij niet op. Wel bekend is dat ons land in 2010 circa 11,36 miljoen rijbewijsbezitters telt. Dus meer dan 80 procent van de bevolking ouder dan 18 jaar mag de weg op. Steeds meer vrouwen halen hun rijbewijs, ter wijl het aantal mannen juist wat afvlakt, met name tussen 18 en 24 jaar. Dat kan komen doordat die leeftijdsgroep krimpt. Opvallend is de groei van de faalangstexamens die het CBR afneemt. Uitkomen voor je angst wordt blijkbaar modieus. 24.103 faalangstigen kozen vorig jaar voor het speciale examen, waar bij de examinator meer tijd neemt om je op je gemak te stellen: 16.826 vrouwen en 7.277 mannen. Dat zijn er drie keer zo veel als in 2011. Van de gespan nen dames slaagt 57 procent, van de nerveuze heren 60 pro cent. Van de in totaal 405.613 kandidaten die vorig jaar zijn op gegaan voor het autorijbewijs heeft 49,7 procent het gehaald.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2016 | | pagina 51