27
De gouden medailles die'we' in Rio
wonnen zijn voor de eeuwigheid.
Toch is de ene plak historischer dan de
andere. Een - volledig arbitraire - top tien
van Nederlands olympisch goud.
dinsdag 23 augustus 2016
Fanny Blankers-Koen
1948, Londen
100 meter (atletiek)
Fanny Blankers-Koen wint in Londen in to
taal vier gouden medailles, maar de mooi
ste is die op het koninginnennummer, de
100 meter sprint. Ook op de estafette
(4x100 meter), 80 meter horden en 200
meter sprint gaat ze met goud naar huis.
Blankers-Koen is dan al moeder van twee
kinderen en is na haar dubbele winst (esta
fette en 80 meter horden) bij de Europese
kampioenschappen atletiek van 1946 al
omgedoopt tot de Vliegende Huisvrouw.
Een 30-jarige moeder die vier keer Olym
pisch kampioen wordt: geen andere Neder
landse atleet heeft zoveel betekend voor
de vrouwensport als Blankers-Koen. In
1999 wordt ze door de Internationale Atle-
tiekfederatie uitgeroepen tot de grootste
vrouwelijke atleet van de 20ste eeuw.
5Epke Zonderland
2012, Londen
rekstok (turnen)
De eerste gouden turnmedaille op een indi
vidueel nummer is bijzonder voor Neder
land, maar door zijn combinatie van drie
vluchtelementen (Cassina, Kovacs en Kol
man) en een puntentotaal van 16.533
spreekt de oefening van Epke Zonderland
in de finale van de rekstok ook internatio
naal tot de verbeelding. Met olympisch
goud om zijn nek wordt Zonderland in één
klap een nationale sportknuffelbeer. In
2013 en 2014 kroont hij zich ook tot wereld
kampioen. Op de Spelen in Rio de Janeiro
slaagt hij er niet in zijn titel te prolongeren.
Na een voorbereiding vol blessures en te
genvallers komt hij ten val in de finale.
4 Ellen van Langen
1992, Barcelona
800 meter (atletiek)
Door insiders en concurrenten wordt ze
vooraf tot de favorieten gerekend, maar
het goud van Ellen van Langen op de 800
meter op de Spelen van Barcelona slaat in
Nederland in als een bom. Het is de eerste
gouden plak voor Nederland op een loop
nummer sinds Fanny Blankers-Koen in
1948. Hoe goed Ellen van Langen was,
blijkt wel uit haar Nederlandse records op
de 800 en 1000 meter. Haar winnende tijd
van 1.55,54 op de 800 meter op de Spelen
is nog altijd een Nederlands record. Van
Langens recordtijd op de 1000 meter
(2.35, 21) werd pas vorig jaar door Sifan
Hassan uit de boeken gelopen.
6 Sanne Wevers
2016, Rio de Janeiro
balk (turnen)
Haar finale-oefening op de balk in Rio de
Janeiro maakte van Sanne Wevers in één
klap een Nederlandse turnlegende. Wat Ep
ke Zonderland in 2012 lukte in Londen bij
de mannen - goud op een individueel turn-
onderdeel - deed Wevers vier jaar later bij
de vrouwen. Onder meer dankzij haar zelf-
ontwikkelde pirouette (een dubbele), vrije
radslagen, vrije overslag, flikflak met hele
draai (allemaal op die slechts 10 centime
ter brede balk) en een afsprong met een
Auerbachsalto met hele schroef komt ze
tot een puntentotaal van 15.466. Wevers
laat wereldkampioene Simone Biles achter
zich en turnt zichzelf de geschiedenisboe
ken in.
Mannenvolleybalploeg
1996, Atlanta
Peter Blangé, Ron Zwerver, Henk-Jan
Held, Bas van de Goor en coach Joop Al-
berda: het zijn namen die in het collectieve
geheugen van sportminnend Nederland
zijn gegrift. En dat komt niet door de verlo
ren Olympische finale van 1992 in Barcelo
na (0-3 tegen Brazilië), maar omdat ze in
1996 in Atlanta wél wonnen (3-2 tegen Ita
lië). Na ruim drie uur volleybal is Nederland
in de vijfde en beslissende set met 17-15 te
sterk voor de Zuid-Europeanen. De gewon
nen finalewedstrijd werd in 1999 door de
kijkers van Studio Sport verkozen tot sport-
moment van de eeuw.
3 Anton Geesink
1964, Tokio
open klasse (judo)
In Japan, de bakermat van het judo, ver
slaat Anton Geesink in de finale Akio Kami-
naga - de grote favoriet bij het thuispubliek
- door de Japanner na een overname en
een kort grondgevecht twintig seconden
lang in een houdgreep te houden. Drie jaar
eerder is Geesink in Parijs al de eerste
niet-Japanse wereldkampioen geworden.
In Tokio wordt hij de eerste olympische
goudenmedaillewinnaar in de open klasse,
want in 1964 wordt voor het eerst op de
Spelen gejudood, dan nog als demonstra-
tiesport. De grootste Nederlandse judoka
aller tijden overlijdt in de zomer van 2010.
Daan Hakkenberg
g
:ste
8 Inge de Bruijn
2000, Sydney
100 meter vrije slag (zwemmen)
Met drie gouden medailles en een zilveren
kroont Inge de Bruijn zich tot de koningin
van de Olympische Spelen van 2000 in
Sydney. Ze wint de 50 meter vrije slag en
de 100 meter vlinderslag, maar onder
zwemmers geldt haar triomf op de 100 me
ter vrij als de meest prestigieuze. Op alle
drie de afstanden zwemt ze bovendien een
wereldrecord. Op de estafette (4x100 me
ter vrij) wordt ze met de Nederlandse
ploeg tweede. Vier jaar later in Athene wint
ze opnieuw vier medailles, waaronder twee
bronzen en één zilveren. Alleen op de 50
meter vrij weet ze nogmaals goud te vero
veren.
9 Maarten van der Weijden
2008, Peking
10 kilometer (zwemmen)
Vorige week zat Nederland voor de buis
om Ferry Weertman en Sharon van Rou
wendaal naar olympisch goud te zien
zwemmen in het open water. Maarten van
der Weijden is de eerste zwemmer ter we
reld die in 2008 olympisch goud won in
open water. Zeven jaar voor zijn olympi
sche zege, in 2001, kreeg Van der Weijden
te horen dat hij een vorm van bloedkanker
had. De zwemmer onderging vier chemoku-
ren en een stamceltransplantantatie en
zwom twee jaar lang geen wedstrijden. In
Peking rekende hij definitief af met zijn
ziekte. „Je kunt kanker overwinnen en dan
volledig herstellen en dan nog heel mooie
dingen doen."
Marianne Vos
2012, Londen
wegwedstrijd (wielrennen)
Marianne Vos was in 2012 niet de eerste
Nederlander die een olympische wegwed
strijd won. Hennie Kuiper (1972) bij de man
nen en Monique Knol (1988) en Leontien
Zijlaard-Van Moorsel (2000) bij de vrou
wen gingen haar al voor. Dit jaar was ook
Anna van der Breggen de snelste in Rio.
Maar van al het olympische wielergoud be
klijft de zege van Vos in Londen toch het
meest. Geen Nederlander heeft zo'n ere
lijst op de fiets als Marianne 'Merckx' Vos,
die als prof al twaalf keer wereldkampioe
ne werd (veld, weg en baan). In 2008 won
ze olympisch goud op de baan, maar haar
zege in de wegwedstrijd in een regenach
tig Londen deed al het andere verbleken.
7Pieter van den Hoogenband
2000, Sydney
100 meter vrije slag (zwemmen)
Vandaag de dag kijkt niemand er meer van
op dat de WK zwemmen live worden uitge
zonden op de Nederlandse televisie. Dat is
vooral te danken aan Pieter van den Hoo
genband en Inge de Bruijn, die met hun suc
cessen aan de basis staan van de huidige
zwemcultuur in Nederland. Op de Spelen
in Sydney wint Van den Hoogenband de
200 meter vrije slag in een wereldrecord,
waarbij hij de lokale held Ian Thorpe achter
zich laat. Maar de winst op de de 100 me
ter vrij, voor zwemlegende Alexander Po
pov, is het absolute hoogtepunt. Vier jaar la
ter in Athene wint hij opnieuw goud op het
koningsnummer.