Zonder lobby
geen rugwind
R&B Wonen bouwt
in zeven dorpen
2 ZEELAND
Vuur
Voor directeur Jasper Vis is
Het Deense Dong Energy gaat de
eerste helft van het windpark
Borssele aanleggen. Het wordt het
goedkoopste windpark op zee ter
wereld. Hoe flikken ze dat?
Commentaar
Gaat de bouw van windpark Borssele, 22 kilometer voor de
kust van Vlissingen, Zeeland echt iets opleveren? Het
Deense Dong Energy, dat onlangs de order met een scher
pe prijs in de wacht sleepte, vermoedt van wel. De bouw biedt
werk aan 1.000 mensen, maar na oplevering moeten de windmo
lens ook worden onderhouden. Daarvoor zijn jarenlang zo'n 200
mensen nodig, denkt Dong. De provincie en havenbedrijf Zeeland
Seaports hebben hoge verwachtingen, maar garanties zijn er niet.
De haven van Vlissingen groeit wel als springplank voor de
offshore-windindustrie. Vlissingen heeft een paar dingen mee: er
zitten relevante bedrijven en de haven ligt geografisch erg gunstig.
Je bent in een mum van tijd op de Noordzee.
Maar dat zijn lang niet altijd doorslaggevende factoren. Ook voor
het Gemini-windpark ten noorden van Ameland is in Zeeland
veel werk verricht, terwijl IJmuiden en zeker de Eemshaven toch
veel dichterbij liggen. Anderzijds verloor Vlissingen de strijd met
Rotterdam om Sif, marktleider in fundatiepalen voor windmolens
op zee. Sif bouwt nu op de Tweede Maasvlakte een fabriek.
Bedrijven maken keuzes op basis van prijs, ervaring van bedrij
ven in havens, strategie en afstand. En niet te onderschatten: goe
de contacten en verstandhoudingen spelen een rol. Lobbyen is dus
een voorwaarde. Zeeland Seaports zegt op vele manieren de haven
aan te prijzen als dé basis voor de bouw en onderhoud van wind-
parken op zee. Ze hoopt dat er onderhoudsbedrijven en stiekem
ook wel producenten van windmolenfundaties neerstrijken. Maar
een brede Zeeuwse campagne lijkt nodig om echt de wind in de
rug te krijgen. Overal de mantra bazuinen: Vlissingen windmolen
haven! Te beginnen op het Prinsjesfestival in Den Haag.
Een brede Zeeuwse campagne
is nodig om echt de wind in
de rug te krijgen.
R&B Wonen gaat de komende tijd
in zeven Bevelandse dorpen hui
zen slopen om ze te vervangen
door nieuwbouw. Het gaat om hui
zen in Kwadendamme, Borssele,
Heinkenszand, Yerseke, Kruinin-
gen, Hansweert en Krabbendijke.
De nieuwe woningen die voor de
oude huizen in de plek komen,
zijn zogenoemde Curaviewonin-
gen. Deze huizen worden hele
maal afgebouwd in de fabriek in
Terneuzen en in één dag op de
plaats van bestemming neergezet.
Daardoor wordt het bouwproces
een stuk korter.
Om de omwonenden goed te in
formeren wat hen te wachten
staat, worden begin september
huis aan huis folders verspreid in
de directe omgeving van de nieuw
bouwprojecten.
In Krabbendijke vindt de groot
ste operatie plaats. Daar worden
24 woningen vervangen op drie
verschillende projecten in het ko
mende jaar. In Yerseke worden
nog dit jaar zes huizen vervangen
en in Hansweert staan halverwege
R&B Wonen vervangt
verouderde
huizen door
Curaviewoningen
volgend jaar tien nieuw huizen. In
Kruiningen worden twaalf huizen
vervangen. Ook in Heinkenszand,
Borssele en Kwadendamme ko
men het komende jaar nieuwe hui
zen. In Borssele worden zeven hui
zen vervangen, in Heinkenszand
negen en in Kwadendamme wor
den drie huizen neergezet.
Almanak
De oude notaris genoot met
zijn vrouw van een welverdien
de vakantie in een bungalowtje
bij Nieuwvliet. Op een mooie
avond bezocht zij een open
luchtvoorstelling. Hij bleef
thuis. Plots ontwaardde hij in
de verte een heuse vuurgloed.
Het moest ergens op het strand
zijn. Hij alarmeerde 112 en volg
de angstig de ontwikkelingen.
Tot zijn vrouw thuiskwam. En
thousiast vertelde ze over een
prachtvoorstelling met een
enorm kampvuur. Beduusd
schonk hij zichzelf nogeens bij.
Zeeuwse knop
van zijde weven
'De Waslijn' bij
Goes Modestad
Midzomerfair
met workshops
Wemeldinge
Coolsingel van
Wemeldinge
Zijn kinderen vroegen zich deze
zomer af wat hun vader nu weer
ging doen. Want Jasper Vis, in het
dagelijks leven directeur van
Dong Energy Nederland, tuurde
op de zeedijk van Westkapelle
met zijn verrekijker naar de zee.
„Ik kon de windmolens voor de
Belgische kust nét zien. Toen
dacht ik: daar staat ons windpark
over vier jaar ook. Als kleine jon
gen was ik gefascineerd door de
Oosterscheldekering. Het wind
park voor de Zeeuwse kust is voor
mijn gevoel de volgende stap."
De afgelopen maanden waren
voor Vis buitengewoon spannend.
Maar liefst 38 biedingen lagen er
om de eerste helft van het wind
park voor de monding van de Wes-
Als kleine jongen
was ik gefascineerd
door de
Oosterscheldekering
terschelde te bouwen. Op 5 juli,
klokslag half zes, valt het verlos
sende woord: Dong mag het doen.
Op het kantoor van Dansk Olie og
Naturgas A/S aan de Haagse Ko
ninginnegracht knalt de kurk van
de fles.
Dong gaat het park bouwen en
exploiteren voor 7,27 cent per kilo
wattuur. Daarmee wordt het het
goedkoopste windpark op zee ter
wereld. De concurrentie, zoals het
gelegenheidstrio Eneco, Shell en
Van Oord, blijft beteuterd achter.
Minister Henk Kamp (VVD, Eco
nomische Zaken) moet een vreug
dedansje hebben gemaakt. Hij
ging nog uit van een prijs van 12,4
cent per kWh en houdt dus 2,7
miljard euro subsidie op zak. Hoe
hebben die Denen dat geflikt?
Wie het Vis recht op de man af
vraagt, krijgt een algemeen ant
woord. „We zitten al 25 jaar in de
offshore windenergie. Daardoor
hebben we scherp kunnen in
schrijven." Kennis is er zeker.
Dong is dan ook bepaald geen klei
ne jongen. Het bedrijf opereert we
reldwijd, al ligt de nadruk op
Noordwest-Europa. Het wint olie
en gas op zee, maakt stroom met
conventionele centrales en levert
stroom en gas. Maar het belang
rijkste is de bouw van windpar-
ken op zee. „Dat begon voor de
kust van Denemarken. Heel klein.
Met elf turbines op een rijtje."
Daarna volgden vele parken
voor de Deense, Engelse en Duit
se kust. Als het gaat om wind
energie op zee is Dong verreweg
de grootste en het meest ervaren.
„Dong heeft bijna net zoveel
windmolens gebouwd als Neder
land de komende jaren op zee wil
gaan bouwen", zegt Vis trots.
Toch nog even over die prijs;
hoe kan het zo goedkoop?
„De bouw van windparken op zee
is een echte industrie geworden.
De windparken worden groter,
produceren meer stroom en bie
den meer schaalvoordelen. Ook
zijn turbines groter geworden.
Eén moderne windmolen heeft
meer vermogen dan al die elf
waarmee we begonnen. Dat alles
heeft effect op de prijs."
Dat geldt ook voor concurren
ten. Hoe kan Dong het verschil
maken?
„Wij hebben verreweg het groot
ste aantal mensen (2.000) dat zich
helemaal richt op windenergie op
zee. Dat is minstens twee keer
zoveel als bij onze concur
renten. Dat betekent
dat er bij ons heel
veel kennis zit
over alle on
derdelen van
windparken
op zee. We
zijn steeds
bezig met
de vraag hoe
het goedkoper
kan. De kosten van windenergie
zijn nog relatief hoog. Dong heeft
jaren geleden al als doel gesteld
om in 2020 stroom van windpar
ken op zee te leveren voor minder
zaterdag 20 augustus 2016
li
Melita Lanting
Borssele
Tip? redactie@pzc.nl
GOES
Bij Historisch Museum de
Bevelanden is maandag 29
augustus een workshop we
ven. Met zijde en kleine gla
zen kraaltjes weven de deel
nemers een Zeeuwse knop.
De workshop vindt plaats in
de educatieruimte van het
museum aan de Singel
straat 13 in Goes. De mid
dag begint om 13.30 uur en
eindigt rond 16.30 uur. De
prijs bedraagt 22,50 euro.
Aanmelden kan per e-mail:
secretariaat@hmdb.nl.
GOES
Pop-up fashion festival De
Waslijn is ook dit jaar weer
aanwijzig tijdens Goes Mo
destad. Het idee: lever drie
tot zeven kledingstukken in.
De hoeveelheid die je inle
vert, mag je ook van de lijn
halen. Alle overgebleven kle
ding gaat naar de Kleding-
bank Zeeland. De Waslijn is
zondag 25 september van
13.00 tot 17.00 uur op het
grasveld naast de Stenen
Brug. Inschrijven is gewenst
en kan via dewaslijn.com.
GOES
Het Ambachtscentrum in
Goes houdt vanmiddag tus
sen 13.00 en 16.30 uur een
midzomerfair met het the
ma 'Buitenleven'. Er zijn
kraampjes met moes- en
tuinplanten, zaden, vers
fruit, tuinboeken, producten
van hout en tuingereed
schap. De toegang is gratis.
Ook de ateliers zijn open.
Daar kunnen bezoekers
workshops volgen.
Burgemeester Anton Stapel
kamp van Kapelle fietst als
gids door het heden en het
verleden van Wemeldinge.
De parttime gids lijkt zich
prettig te voelen in zijn rol.
Daarbij geholpen door zijn
ervaring als docent en zijn in
teresse voor geschiedenis.
Frank Balkenende
en Jeffrey Kutterink
—Jasper Vis, directeur
De Denen
