U
17
'Jungle' loopt
weer vol met
vluchtelingen
de Rechtspraak
de Rechtspraak
DEN HAAG
Beeld Vrouwe
Justitia terug
Goedkopere
sporttv KPN
Ze kregen er hun eerste kus.
Stichtten een gezin. Gooiden
sneeuwballen en gingen er naar
school. Nu vliegen de sloopha
mers tegen de gebouwen waar de
bewoners van Kiruna hun leven
leidden.
Een instabiele ijzermijn dwingt
de 18.000 inwoners de stad uit. Ki
runa, in het uiterste noorden van
Zweden, wordt 2 kilometer verder
op volledig herbouwd.
Zo'n verplaatsing is zelden ver
toond, zegt architect Koen Krag-
ting (36). Hij werkt in Zweden
voor het bureau White, dat het
ontwerp van het nieuwe Kiruna
maakte. „Door het uitdiepen van
de mijn is de grond instabiel ge
worden", vertelt de Nederlander.
„Er zijn steeds meer trillingen
waar te nemen in de bodem. Dat
is te vergelijken met de proble
men die zijn ontstaan door de gas
winning in Groningen."
De mijn in Kiruna behoort tot
de grootste ijzermijnen ter we
reld. Dagelijks wordt voor omgere
kend vijf Eiffeltorens aan ijzererts
uit de grond gehaald, waarvan het
gros direct naar China gaat. De
delfstof geldt als de zuiverste in
haar soort.
De mijn is nog lang niet uitge
put. Maar om bij de aders te ko
men, moet het mijnbouwbedrijf
LKAB almaar verder onder de stad
ten huizen en de markante toren
van het gemeentehuis latje voor
latje af te breken en verderop
weer in elkaar te zetten.
Maar ook van de woningen gaat
zo veel mogelijk mee naar de nieu
we plek, zegt Kragting. „Mensen
kunnen in hun nieuwe huis hun
huidige voordeur, open haard of
zelfs dakpannen laten installe
ren."
Er is lang gezocht naar een ge
schikte plek voor de nieuwe stad,
die 150 kilometer boven de Noord
poolcirkel ligt. De bodem is rots
achtig en het weer is, zeker in de
winter, meedogenloos.
Het huidige Kiruna ligt op een
beschutte zuidhelling. Een verge
lijkbare plek is er niet in de buurt,
weet Kragting. „De nieuwe stad
ligt helaas niet optimaal. Er valt
minder zon op en het waait er har
der. Niet echt lekker met tempera
turen van -25 graden."
Toch is er nauwelijks weerstand
tegen de verhuizing. Het mijn-
bouwbedrijf neemt het leeuwen
deel van de kosten van de verplaat
sing voor rekening. Grofweg 15
procent van alle inwoners werkt
direct voor LKAB, dat tot de rijk
ste bedrijven van Zweden be
hoort. Zonder de mijn heeft Kiru
na nauwelijks bestaansrecht.
Toch kan de verhuizing een trau
matisch effect hebben, stelt de an
tropologe Elisa Maria Lopez van
de Universiteit van Uppsala. „Mijn
bouw heeft wereldwijd desastreu
ze gevolgen voor het leefmilieu, ar
beiders en omwonenden", schrijft
ze in haar onderzoek. „Daar wordt
in Kiruna veel te makkelijk over
heen gestapt. Goed beschouwd is
dit een verplichte verplaatsing."
graven. Telkens als met springstof
een nieuwe gang wordt geblazen,
ontstaan er brede scheuren in de
grond. De komende dertig jaar zal
de stad dan ook stukje voor stukje
worden afgebroken.
In 2004 kregen de inwoners te
horen dat hun stad in de weg is ko
men te liggen. 4.000 gezinnen krij
gen nu een nieuw huis. Twee gro
te wegen worden omgelegd. Net
als de spoorlijn, die speciaal was
aangelegd om het ijzererts af te
voeren.
Niet de hele stad verdwijnt. De
oostelijke wijken blijven voorlo
pig intact en vormen straks het
westen van de nieuwe stad.
De verhuizing heeft de Zweden
nogal wat hoofdbrekens gekost,
zegt Kragting. „Wat voor huis
krijgt iemand terug voor het huis
dat hij achterlaat? Welke winke
lier krijgt welke winkel in de
hoofdstraat? De afgelopen jaren
liepen mensen van de ene in
spraakavond naar de andere."
De bewoners krijgen ook nogal
wat voor hun kiezen. „Iedereen
Het zal lang duren
voor iedereen zich
vertrouwd voelt
met de nieuwe stad
weet dat de familie Svensson in
dat huis verderop woont en de
ouders van de familie Fredriksson
in de flat erachter. Die huizen zijn
straks weg. Het zal lang duren
voor iedereen zich vertrouwd
voelt met de nieuwe stad."
Besloten is om onder meer de
kerk, een paar van de oudste hou-
Huidig centrum
Nieuw centrum
2100
Kiruna verhuist
2015
zaterdag 20 augustus 2016
CALAIS
Het aantal mensen in het
vluchtelingenkamp bij de
Noord-Franse havenstad
Calais is deze zomer weer
toegenomen. Volgens een
nieuwe telling zijn er in de
'Jungle', zoals het terrein
wordt genoemd, zeker
6.900 mensen. Hulporgani
saties schatten dat het er
9.000 zijn, een record
sinds de opening van het
huidige kamp in het voor
jaar van 2015. De vluchtelin
gen hopen van daar naar
Engeland te kunnen over
steken. De haven en de Ka
naaltunnel zijn het afgelo
pen jaar minder toeganke
lijk gemaakt.
IV-
Vrouwe Justitia maakt na
een afwezigheid van der
tien jaar een comeback in
het logo van de rechterlijke
organisatie. Reden: het hui
dige logo wordt nauwelijks
herkend. Het huidige logo -
strepen, een cirkel en een
vierkant in verschillende
kleuren - roept geen asso
ciaties op met de recht
spraak, aldus een woord
voerder. Vooral de websi
te, die een grotere rol moet
gaan spelen, moet veel her
kenbaarder worden voor
de gebruikers. Vanaf 1 sep
tember wordt het beeld
merk geleidelijk ingevoerd.
Eind dit jaar moeten alle ui
tingen het logo dragen.
HILVERSUM
KPN-klanten gaan ruim de
helft minder betalen voor
doorgifte van Fox Sports
Eredivisie. Het bedrijf, dat
de afgelopen maanden ste
vige onderhandelingen
voerde met Fox Sports
over de afsluiting van een
nieuw contract, vraagt niet
meer 17,50 euro maar 7,50
euro per maand aan nieu
we en bestaande klanten.
Wie ook internationale
duels wil zien is maande
lijks 15 euro kwijt. Daarmee
lijkt KPN het Nederlandse
voetbal in te zetten in de
strijd met concurrent Zig-
go. Dat verlaagt de prijzen
vooralsnog niet.
De Zweedse stad
Kiruna met daarachter
de ijzermijn.
FOTO CASPER HEDBERG/GETTY
Zweedse stad wordt geheel
verplaatst vanwege ijzermijn
Een ijzermijn knabbelt aan Kiru
na, in het noorden van Zweden.
Daarom wordt de complete stad
nu verplaatst. Met hulp van een
Nederlander.
Gerben van 't Hof
Rotterdam/Stockholm
Koen Kragting, architect
190816 MR BRON: REUTERS /"I
Vanaf nu tot 2100 wordt Kiruna verplaatst. Ook het
stadscentrum krijgt een nieuwe plek.
