ZEELAND GEBOEKT
De notaris in Veere
was een verkrachter
Rosita Steenbeek
opent seizoen Sluis
Dichten op
Tholen
y tid
ZEELAND 11
Dit jaar wordt voor de veertiende keer de Zeeuwse Boekenprijs (ZBP)
uitgereikt. Welke prijzen zijn er nog meer? Welke data en welke sites?
ZBP2016
Zeeuwse schrijvers
vrijdag 19 augustus 2016
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Jan van Damme
Het is geen record dit
jaar. Het aantal van 84
inzendingen van
2014-2015 wordt net
niet gehaald. Maar met
tachtig ingezonden titels is de oogst
voor de Zeeuwse Boekenprijs (ZBP)
2015-2016 zeer omvangrijk te noe
men. Zo'n groot aantal boeken, uitge
vers en auteurs maakt duidelijk dat
er heel wat gebeurt in het literaire le
ven van Zeeland.
De lijst van ingezonden boeken
voor de ZBP biedt een ruim over
zicht van wat er tussen de zomers
van 2015 en 2016 aan Zeeuwse boe
ken is verschenen. Het is geen slui
tend totaalbeeld, omdat er auteurs
en uitgevers zijn die niet aan de ver
kiezing willen meedoen.
Romans, thrillers, jeugdboeken,
poëziebundels, kunstboeken, biogra
fieën, historische en maatschappelij
ke studies: alle disciplines zijn verte
genwoordigd. Voor de ZBP komen
boeken in aanmerking, die over een
Zeeuws onderwerp gaan en/of door
een Zeeuwse auteur zijn geschreven.
Voor het overzicht van de tachtig ti
tels, zie: zeeuwstijdschrift.nl
De in 2003 voor het eerst uitgereikte
Zeeuwse Boekenprijs is in de loop
van de jaren een omvangrijk prijzen
festijn geworden.
Voorop staat de Zeeuwse Boeken
prijs, die wordt toegekend door een
vakjury. Dit jaar bestaat de jury uit
commissaris van de koning Han Pol
man (voorzitter), Paul van der Velde
(hoofdredacteur Zeeuws Tijdschrift),
Perry Moree (directeur ZB), Jacqueli
ne Bel (auteur en universitair hoofd
docent), Jan van Damme (journalist
van de PZC) en Barber van de Pol
(auteur). Vorig jaar was Jan Vantoor-
telboom met zijn roman De man die
haast had de grote winnaar. Om
meer dan één boek in het zonnetje
te kunnen zetten, reikt de jury ook
'accolades' uit. Daarbij worden cate
gorieën gehanteerd, zoals 'beste de
buut' en 'meest originele boek'.
De winnaar van de ZBP wordt za
terdag 5 november 2016 bekendge
maakt in de Zeeuwse Bibliotheek in
Middelburg. De uitreiking van de
prijs is meteen de afsluiting van de
jaarlijkse Week van het Zeeuwse
Boek. In aanloop naar die datum
voert de jury de spanning op: zater
dag 10 september wordt tijdens het
Zeeuwse
Boekenprijs 2016
PZC-Publieksprijs
Prijs van de
Zeeuwse
Boekhandel
festival Film by the Sea in Vlissingen
de lijst met de tien overgebleven
kanshebbers (longlist) gepresen
teerd. Vrijdag 14 oktober maakt Caro-
lijn Visser - winnares in 2006 - in de
Kloveniersdoelen in Middelburg be
kend welke vijf titels van die tien
(shortlist) zijn overgebleven.
Op de dag dat de uiteindelijke win
naar van 2016 op het podium wordt
gehesen, worden er nog twee prijzen
uitgereikt. Sinds 2009 wordt de
PZC-publieksprijs beschikbaar ge
steld voor het boek, dat de meeste
stemmen krijgt via een verkiezing
op de website van de krant. Vorig
jaar kreeg het boek Truien bij de vleet
ruim 2.300 stemmen. Met ingang
van maandag 10 oktober kan voor
de PZC-publieksprijs op alle tachtig
boeken worden gestemd via
pzc.nl/publieksprij s.
De derde prijs wordt toegekend door
vertegenwoordigers van de Zeeuwse
boekhandels. Sinds 2012 is de Prijs
van de Zeeuwse Boekhandel be
stemd voor een Zeeuw, die veel voor
het Zeeuwse boek heeft betekend. In
2015 won historicus en dichter Jan
Zwemer die prijs.
Op 27 november 1736 stap
ten vijf vrouwen het kan
toor binnen van notaris
Stroobant in Veere. Vroedvrouw
Anna Bontekraay voerde het
woord. Ze verklaarde dat Marti
na Hendriks een dag eerder was
bevallen van een zoon. Omdat
Martina niet getrouwd was
moest ze onthullen wie de vader
was. Dat deed ze. Met twee vin
gers in de lucht verklaarde ze on
der ede dat notaris Johan Wil
lem Hekelbeke uit Veere de va
der was. En dat ze verder 'nooyt
ofte ooyt met eenig ander mans
persoon vleeschelijke conversa
tie heeft gepleegd'.
Daarmee is een schandaal ge
boren. J.H. Midavaine doet het
verhaal uit de doeken in het
nieuwste nummer van De Wete,
het tijdschrift van de Heemkun
dige Kring Walcheren. Uit getui
genverklaringen blijkt dat het
om een regelrechte verkrach
tingszaak gaat. Notaris Hekelbe
ke drong het huis van Martina
binnen en had haar 'gebruikt en
geïmpregneerd.
Schrijvers in Sluis begint
het nieuwe literaire sei
zoen met een lezing van
Rosita Steenbeek. Woensdag 21
september is zij te gast in het Bel
fort van Sluis (inloop vanaf 19.30
uur, de lezing begint om 20.00
uur). Kaarten a 7,50 euro zijn ver
krijgbaar bij VW inspiratiepunt
Sluis.
Rosita Steenbeek (1957) debu
teerde in 1994 met De laatste
vrouw, een boek dat Rome en Si
cilië als decor heeft en in ver
schillende talen werd vertaald.
Er volgden vele romans en ook
meerdere boeken over Rome, de
stad waar ze het grootste deel
van het jaar woont.
In haar nieuwste boek Rose ver
telt Rosita Steenbeek het levens
verhaal van haar grootmoeder:
dochter van een joodse moeder
en een Duitse vader, die in 1929
haar hart verliest aan een Neder
landse dominee. Rose en haar
man Gerhard vestigen zich in
Klaaswaal, de ideale plek om
haar kinderen een harmonieuze
jeugd te geven.
Mario Molegraaf
Er groeien volop aardappe
len, maar de letteren
bloeien er niet. Tholen,
zelfs de schaarse dichters zien er
'aardappelplanten in rijen/ mee
met de ronding van de dijk'. Ik
pluk deze regels uit het werk van
Jos Steegstra (1940-2002), een
dichter die naar Tholen kwam. Zo
als zijn poëtische collega Frans
Mink (1950-2013) van Tholen ging.
Steegstra was afkomstig uit Gro
ningen en belandde uiteindelijk
op het aardappeleiland. Mink, ge
boren in Rotterdam, groeide op
Tholen op, maar verhuisde naar
Bergen op Zoom, waarover hij vro
lijk maar niet bijster vleiend dicht
te. 'Een stad voor alleenstaanden,'
meende hij, vanwege onder meer
de stoepen, 'te smal/ om nu eens
gezellig/ met z'n tweetjes naast
elkaar/ te kunnen lopen.'
Van deze twee dichters, voor zo
ver ik kan zien de Thoolse top, is
Mink de lichte. Zijn poëzie is voor
de lach, lichtelijk vals en heel
vluchtig. Hij had het zelf over 'di-
rectklaar-gedichten', en verwacht
daarom geen opzienbarende obser
vaties. In 'Thoolse weg', opgeno
men in een bloemlezing uit zijn
werk, in 2014 verschenen bij een
uitgeverij met de onbetaalbare
naam Kleinood &Grootzeer,
meent hij een overreden konijntje
te zien, 'maar/ toen wij het
passeerden/ bleek het gelukkig/
slechts paardenpoep/ te zijn.'
De gedichten van Steegstra heb
ben meer gewicht. Hij sprak zijn
ambities uit in een gedicht waar-
I Jos
Steegstra
-(1940-2002)
Frans Mink
-(1950-2013)
mee de verzamelbundel Grondslag
(2001) opent. Poëzie was voor
hem, lezen we, 'leven/ na een ijs
tijd,/ zonder materialen/ opnieuw
beginnen:/ ik begin te heten/ en
geef namen.' Deze intentie bracht
hij in de praktijk in gedichten
over veraf (Pompeï en Orkney) en
over dichtbij (het Rammegors en
de schorren van Sint Annaland).
In 2005 verscheen een boekje van
hem met de toepasselijke titel Tus
sengebied. Hij dwaalt in de tussen
gebieden, schor en gors, duin en
strand. Zoeken om toch vooral
niets te vinden. Er valt zelfs 'wei
nig te beschrijven' aan verdron
ken land.
'Nog niet, toch al, men ziet het
niet,' luidt een kenmerkende re
gel.
Waarnemingen van 'hoe de zee
wiste,' waarnemingen van een
dichter op de vloedlijn.
JAN ZWEMER
€500,-
De Zeeuwse Boekenprijs vorig jaar (vlnr): Jan Vantoortelboom wint de Zeeuwse Boekenprijs 2015, Jan Zwemer met de Prijs van de
Zeeuwse Boekhandel, Anja Geldof (links) en Stefanie Huibregtse wonnen vorig jaar de PZC-Publieksprijs. fotos lex de meester
Op weg naar de hoogste eer
