De likes lijken
van levensbelang
Gerbrand Bakker
zeeland nazomer festival 7
Digitale wereld
heeft ook
eenzaamheid
tot gevolg
jeugdnovelle Perenbloemen
bloeien wit (1999). In 2010
volgde de roman De om
weg. Andere boeken van
zijn hand zijn het dieren-
dagboek Ezel, schaap en tu
reluur (2009) en het Winter
boek (2011). In de jaren er
na maakte Bakker een
schrijfcrisis door. Die pe
riode komt uitgebreid aan
bod in het dagboek Jasper
en zijn knecht, dat onlangs
in de reeks Privé-domein
verscheen.
Juni (2009) is de derde ro
man van Gerbrand Bakker
(Wieringerwaard, 1962). In
2006 maakte hij zijn literai
re debuut met Boven is het
stil, over een boer die zijn
zieke vader 'naar boven'
verhuist om zijn eigen le
ven een nieuwe wending
te geven.
Het boek groeide uit tot
een groot succes en won
meerdere prijzen. In 2013
ging de verfilming ervan
door Nanouk Leopold in
In bloedrode letters schrijft
MC Vincent het woord li
kes op de buik van danse
res Agnes Philipsen.
Alsof het aantal likes dat ze
krijgt, of geeft, van levensbe
lang is. Een confronterend
beeld uit de dansvoorstelling
SMART van dansgezelschap
Aya. Een voorstelling waarin
het mobieltje centraal staat.
Een voorstelling ook waarin
het mobieltje aan móet. Inlog
gen, appen, selfies sturen; het
publiek doet mee. Moet mee.
Mee in de digitale ratrace van
social media; selfies, likes en
bytes. Berichtjes en selfies van
uit de zaal, Facebookpagina's
en selfies van de dansers zijn
te zien op een groot scherm
achter de dansers. 'Zullen we
een X afspreken?'
De liefde voor het mobieltje
maar ook de afhankelijkheid
ervan komen voorbij in
SMART. Vier dansers en een
MC houden het publiek een
selfie voor via dans, projecties
en geluid. Een ode aan, maar
misschien ook een parodie
op de smartphone 'Ik hou
van haar met heel mijn hart en
ziel, ik ben verliefd op mijn mo
biel'
Jongeren
„Ik wilde iets maken dat appel
leert aan de belevingswereld
van jongeren. Mobieltjes,
social media," vertelt Wies
Bloemen (artistiek leider
Aya). Zij deed de choreografie
samen met Jaakko Toivonen
(So you think you can dance).
Bloemen: „De smartphone is
het uitgangspunt. Wat bete
kent die in je leven? Is die tele
foon je leven geworden? Ik
ben me gaan verdiepen in de
digitale wereld. De snelheid,
de veelheid aan contacten.
Maar ook de eenzaamheid die
daaruit voortvloeit. Want er is
geen echt contact, geen fysiek
contact. Je raakt elkaar niet
aan. Het is communicatie op
een heel ander niveau. Ik ben
wel geschrokken van de
afhankelijkheid van het mo
bieltje. Zonder ben je ner
gens."
„Het was voor mij ook inte
ressant om een live-voorstel
ling te maken. De interactie
met het publiek is spannend.
Hoe gaat dat. Reageren ze
wel? Tot mijn verbazing doen
jongeren echt mee. Ze sturen
berichtjes, foto's, reageren op
wat ze zien. We nodigen ze
aan het begin van de voorstel
ling ook uit op het podium.
Tussen de dansers. Die nemen
het later over en het publiek
kijkt dan verder vanuit zijn
stoel."
Wisselwerking
Bloemen is tevreden met het
resultaat. „Het was voor mij
ook fijn om samen te werken
met Jaakko. Hij is een stuk
jonger en komt uit de wereld
van de showdans. Hij wilde
het soms te mooi. Ik wil dat
het bijt, dat het rauw is. Die
wisselwerking was goed."
„Ik zoek eerlijkheid, oprecht
heid. Bij het publiek en zeker
in mijn voorstellingen.
SMART is ook zo. Explosief
soms, niet naar binnen ge
richt. Confronterend ook." La
chend: „Nee, ik ben hier hele
maal nog niet klaar mee. Er
zit een vervolg in. Ik wil hier
meer mee."
SMART, dansgezelschap Aya, 1
september Stadsschouwburg
Middelburg, 2 september Theater
De Mythe Goes, aanvang 19.00
uur.
première. De opnamen
vonden grotendeels in Zee
land plaats.
In 2007 verscheen van Bak
ker een herdruk van zijn
hun goeddunkt. Hij vindt een voorstel
ling echt iets anders. Dat hij er zo met af
stand naar kan kijken, vind ik wel gul
van hem." De schrijver, die een bijrol
had in de verfilming van Boven is het stil,
zal ook zijn opwachting wachten in Ar-
nemuiden. „Maar niet als acteur", verze
kert Kodde.
Naast de vijf personages - de moeder,
de vader en de drie zonen - is er een vir
tuele zesde: de vijfjarige kleindochter
Dieke, die te midden van het zware zwij
gen in haar onbevangenheid wél de vra
gen stelt die ertoe doen.
„We gaan haar projecteren op de
wand, als een soort tweedimensionaal
wezen. Daardoor komen de twee meis
jes in het verhaal ook een beetje over el
kaar heen te liggen: de dochter die niet
dood had mogen gaan en de kleindoch
ter die van Anna haar plaats niet mag in
nemen."
Huibert-Jan Vader schreef de muziek
voor Juni. Kodde: „Het is een koraal. Dat
geeft het stuk een soort kerkgevoel. Dat
vind ik ook passend. Net als de kerk is
theater een plek om je te verhouden tot
de existentiële zaken die je in je leven te
genkomt."
Het verhaal van Bakker speelt zich af
in Wieringerwaard. „Toch voelt de voor
stelling heel Zeeuws. Dat komt door de
herkenbaarheid ervan. Ilse Uitterlinden,
die Anna speelt, komt uit Vlaanderen,
maar zal in het stuk een soort Zeeuws-
Vlaams spreken. Bram Kwekkeboom,
haar man in de voorstelling, gebruikt
ook zijn Zeeuwse tongval. Door de taal
en de muziek van de plek mee te ne
men, kom je nog meer in de klei te
recht."
Juni, regie en bewerking: Annelore Kodde
Spel: Ilse Uitterlinden, Bram Kwekkeboom,
Fabian Jansen, Jonas Leemans en Hylke
van Sprundel.
ZATERDAG 13 AUGUSTUS 2016
Annemarie Zevenbergen
Onderhuidse
woede en pijn
bepalen de fa
milieverhoudin
gen in de loca
tievoorstelling
Juni. FOTO LEX DE
MEESTER
A In de interactieve dansvoorstelling SMART staat de mobie
le telefoon centraal, foto ben van duin
