Oorsprong van Mosseldag ligt 70 jaar terug
Programma Mosseldag
BEVELANDEN IOLEN 11
Oud-Tholenaar Adrie Blaas werkte een jaar aan historisch document
Tirrr
Het is een breed
boek geworden
over Tholen
en het water
Mosseldag
Yerseke is nog
steeds zeer
populair bij
het publiek
Ook de havens, de
scheepswerven, het
veer en Reimerswaal
komen aan bod in het
meer dan driehonderd
pagina's tellende boek
'Op hoop van zegen'.
Daar moet je een boek
van maken! Die zin
heeft Adrie Blaas de
afgelopen tientallen
jaren vaak gehoord.
Het kon ook eigenlijk niet uitblij
ven dat zijn imposante collectie fo
to's over de Thoolse visserij ooit
zou leiden tot een dikke pil. Een
jaar geleden hakte hij de knoop
door. „Sindsdien ben ik er vrijwel
continu mee bezig geweest."
Adrie Blaas had als jongen al
veel interesse in de Thoolse vis
sersschepen. Dat was niet vreemd.
Hij woonde vlakbij de haven en
bovendien is zijn opa botvisser ge
weest. „Ik was meer aan de Kaai te
vinden dan op school", zegt de nu
71-jarige schrijver daarover. Toen
hij als 14-jarige knaap zelf op de
TH6 van Kees Bout ging varen,
wilde hij daar graag een foto van
hebben. Dat was in feite het begin
van zijn verzameling. Het heeft
overigens nog jaren geduurd voor
Blaas een foto te pakken kreeg van
de TH22, waarop zijn opa had ge
varen. „Tot ik op een dag gebeld
werd door een vrouw uit de Brug
straat. 'Je zoekt altijd maar bij
mannen'zei ze. 'Maar je moet
ook eens bij vrouwen zoeken.' Ik
ben bij haar langs gegaan en vond
toen eindelijk de foto waar ik zo
lang naar op zoek was."
In het begin verzamelde Blaas
enkel foto's van schepen. Later wil
de hij ook alles hebben van de vis-
sers en hun vrouwen. Het leidde
tot een collectie van vele honder
den foto's. In 1990 liet hij ze voor
het eerst zien tijdens een dia-pre
sentatie voor de vissersvereniging,
een jaar later kwam er zelfs een ex
positie in het kader van '625 jaar
stad'. „Die viel in de smaak", her
innert de nu in Ede woonachtige
Blaas zich. „Er kwamen vijftien
honderd bezoekers op af."
In die tijd werd het idee voor
een boek al menig maal geopperd,
maar het duurde nog een kwart
eeuw voor het daadwerkelijk zo
ver kwam. Op camping Kruyten-
burg in Poortvliet, waar Blaas
vaak op vakantie gaat, werd het
idee vorige zomer geboren.
Het resultaat is een ruim drie
honderd pagina's dik boekwerk
met foto's, informatie, anekdotes
en allerlei registers. Elke vorm van
visserij die Tholen heeft gekend,
komt voorbij in een apart hoofd
stuk. Onder meer de kreeften-,
bot-, mossel- en oestervisserij ko
men aan bod. Daar is het niet bij
gebleven. Er zijn ook hoofdstuk
ken gewijd aan onder meer de
scheepswerven van Tholen, de ha
vens, de verdronken stad Reimers
waal en het veer. „Het is een
breed boek geworden over Tholen
en het wate r", stelt de maker, die
bij het samenstellen is geholpen
door Tholenaar Adrie Cornelisse.
Het boek heeft de naam Op
hoop van zegen - De Thoolse visserij
in woord en beeld gekregen. Blaas
overhandigt op dinsdag 6 septem
ber het eerste exemplaar aan bur
gemeester Ger van de Velde. De
vier dagen erna is in de Grote
Kerk aan de Markt een expositie
over de Thoolse visserij te zien.
„Die zaterdag wordt in Tholen de
historische dag gehouden", zegt
Blaas. „Een mooiere dag kun je na
tuurlijk niet hebben voor zo'n ten
toonstelling."
Op hoop van zegen is vanaf 6 sep
tember voor 29,90 euro te koop bij de
boekhandels Dieleman en Oostdijk in
Tholen.
'Ruim honderd reporters van tele
visie, radio en pers komen naar
Yerseke', kopte het Zeeuwsch Dag
blad op 4 september 1956. Volgens
de krant zouden miljoenen men
sen via de radio, televisie en krant
getuige zijn van de eerste oester-
en mosseldag van het comité 'Zee
land presenteert'. „Mijn grootva
der zat daar bij", herinnert Rinus
van Stee, veiligheidscoördinator
bij de komende Mosseldag zich.
„Het ging destijds vooral om de
opening van het oesterseizoen. De
mossel werd er maar zo'n beetje
bijgepakt", zegt Van Stee. „En vlag
getjesdag ging door tot de winter
'62/'63. Toen was alles kapotgevro-
ren en was er natuurlijk geen en
kele aanleiding meer om het weer
op te zetten. Het was de doodklap
voor de oesterbedrijven hier. Er za
ten heel veel oesterbedrijfjes en
de meesten zijn toen over de kop
gegaan. Alleen een paar familiebe
drijven die vermogend waren heb
ben een doorstart gemaakt."
Het bleek slechts een tijdelijk
einde van het mossel- en oester
feest in Yerseke. „Tot het moment
dat enkele mensen zijn opgestaan
om de politiek te bewegen om de
afsluitdam van de Oosterschelde
weg te laten." Dat was begin jaren
70. In het kader van de Deltawer
ken zou er een dam komen in de
Oosterschelde en een dam zou
het einde betekenen van de mos-
selkweek. „Vanuit de actiegroep
Oosterschelde Open werden aller
lei ludieke acties georganiseerd en
een van de acties was de Ooster-
scheldedag", vertelt Van Stee. Dat
was in 1972. Mensen konden in
Yerseke gratis mosselen komen
eten en het werd een doorslaand
succes. „Zeker 10.000 mensen kwa
men, dat overtrof alle verwachtin
gen en het jaar er na verdrievou
digde dit."
Drie jaar lang werd de Ooster-
scheldedag georganiseerd en toen
stopte het. „Maar omdat het in die
paar jaar tijd zodanig was ingebur
gerd, kwamen de mensen toch de
derde zaterdag van augustus en
toen was er helemaal niks gere
geld. Het hele dorp werd com
pleet overspoeld maar het verkeer
werd niet geregeld, er was geen
braderie er was helemaal niks.
Wat een bende was het toen."
Vanuit de middenstandsvereni
ging en vissersvereniging werd be
sloten het comité Zeeland presen
teert nieuw leven in te blazen.
Mosseldag was weer een feit, me
de dankzij de steun van het com
plete verenigingsleven van Yerse
ke. Jarenlang vierde Yerseke het
mosselfeest, maar opnieuw dreig
de er een eind aan te komen. Na
een bestuurswisseling en gebrek
aan vrijwilligers zou er geen mos
seldag zijn in 2013. Tot de pas opge
richte stichting promotie Yerseke
ingreep en de organisatie over
nam.
„Toen moesten we in een paar
maanden alles op poten zetten",
Om 10.00 uur 's ochtends is de
aftrap met de start van de brade
rie en kermis. De marktkramen
staan bij de havens, op de ha-
vendijk en in het centrum. De
braderie duurt tot 17.00 uur.
Voor kinderen is er een speciaal
doe-plein bij de
Willem-Alexanderhaven.
Dweilbands spelen tussen 11.00
en 18.00 uur op verschillende
plekken in het dorp en vanaf
11.30 tot 16.30 uur worden mos
selen gekookt bij de havens. Ze
venduizend kilo van deze
schelpdieren ligt er klaar, goed
voor ongeveer 8.000 porties.
vertelt Van Stee. Het lukte en in
middels organiseert de stichting
de Mosseldag al weer voor de vier
de keer. „Helaas zonder het vuur
werk. En ook de taptoe en de mos
selwereld gaan niet door. We heb
ben er de financiële middelen niet
voor", zegt Van Stee met spijt in
de stem.
Om 13.30 uur begint het insche
pen op de mosselkotters voor
de vlootschouw. Publiek kan
gratis meevaren op de kotters
die klaarliggen in de haven.
De schepen vertrekken om
14.00 uur. De vlootschouw is
ook goed te bekijken vanaf de
dijken langs de Ankerweg, Bu-
renpolderweg, Dam en Breeds-
endijk. De vlootschouw duurt
tot 15.30 uur.
Parkeren in Yerseke is op deze
dag niet mogelijk. Verkeersregel
aars wijzen het publiek de weg
naar verschillende parkeerplaat
sen in de directe omgeving.
zaterdag 13 augustus 2016
Imposante collectie foto's leidde
tot boek over de Thoolse visserij
Adrie Blaas, hier in de haven bij de Bergsediepsluis, werkte een jaar aan zijn boek. fotoleoadriaansen
Rob Paardekam
Tholen
—Adrie Blaas, schrijver
Mosseldag Yerseke komt er
weer aan. Volgende week zater
dag (20 augustus) staat het
dorp weer helemaal in het teken
van het schelpdier. Zeventig jaar
geleden werd de eerste oester-
en mosseldag gehouden. Toen
nog vooral in het teken van de
oester.
Melita Lanting
Yerseke
