Anniek van den Brand
13
Het verbaast
me dat mijn
moeder
zonder er
schande van
te spreken
Op weg naar het
kerkhof, naar mijn
vaders graf, loop ik
met mijn moeder
langs mijn geboor
tehuis. De bakkerswinkel die ze
destijds bestierde is er niet meer,
de glazen winkeldeur is vervan
gen door een doorsnee voordeur.
De grote etalageruit, waardoor
je antiek bakkersgereedschap en
kunstig gestapelde koeken zag
liggen, heeft plaatsgemaakt voor
gewone ramen. In de voortuin
staat het onkruid manshoog.
Vroeger was die betegeld, met
een fietsenrek voor de klanten.
Het verbaast me dat mijn moe
der eraan voorbijloopt zonder er
schande van te spreken. „Denk
jij dat dat helpt dan, als ik er wat
van zeg?"
In ons oude huis woont nu
een veertiger, begrijp ik, met een
importbruid uit het voormalige
Oostblok, van wie hij wel af zou
willen. Hij blijft hopen dat ze
binnenkort uit eigen beweging
zal vertrekken. Dat lijkt mijn
moeder een illusie.
tuin wel op orde. Het huis staat
op de grond van de voormalige
kloostertuin waar ik speelde als
kind, precies op de plaats waar
de rabarber groeide - grote, don
kere bladeren met sappige, rood
groene stengels.
Ze ziet haar weieens lopen,
zegt mijn moeder over haar
buurvrouw. „Dan knikt ze heel
vriendelijk." Maar ze spreekt
Pools, dus ze kan haar niet
verstaan.
Ik moet denken aan veertig
jaar geleden, aan de tijd dat mijn
moeder samen met buur
vrouw Sjaan en buurvrouw
Annie die aan de overkant
woonden, een soort Bermu
dadriehoek vormde; een
denkbeeldig afgebakende
ruimte met eigen regels. Er
stond weliswaar nóg een
huis in de straat, maar
daar woonde tante Peters
met haar gezin, en dat was een
verhaal apart.
Mijn vader en buurman Ad,
de man van Sjaan, waren even
oud en woonden in het dorp
sinds hun geboorte. Mijn moe
der kende Sjaan van haar werk
in de gezinszorg, buurvrouw An
nie kende ze van achter de toon
bank bij slagerij Pennings. Haar
man Piet kende ze aanvankelijk
niet, maar het was iemand uit de
buurt, dus dat kwam gauw goed.
De drie gezinnen hadden kin
deren in dezelfde leeftijd die bij
elkaar over de vloer kwamen en
samen speelden in de klooster
tuin, de moeders droegen schor
ten die ze alleen uitdeden voor
een verjaardag of een avondje
van de Katholieke Vrouwen
Organisatie, iedereen sprak
hetzelfde dialect, iedereen had
een keurige voortuin, niemand
kende een woord over de grens,
niemand ging ooit met vakantie
en na de wekelijkse mis rook de
hele straat naar zondagse soep.
er nog steeds. Een heel eind
in de zeventig zijn ze nu. Mijn
moeder is dat ook. In het kloos
ter kwamen appartementen,
in de tuin werd een rij huizen
gebouwd met parkeerplaatsen.
Op het weiland tussen Annie
en Sjaan, die vroeger vanuit
het keukenraam in hun sobere
jarenvijftigwoning naar elkaar
konden zwaaien, staat al weer
jaren een groot, wit huis. Onder
architectuur gebouwd.
op min of meer dezelfde vier
kante meters woont, kijkt
even opzij als ik zeg
dat ik het soms lastig
vind dat alles veran
dert en niets blijft.
Ze schudt haar hoofd.
Mijn moeder aanvaardt
de veranderingen zoals
ze alles in haar leven
verdraagt. „D'r zen
wel erger dinge."
„Doe me een lol!" Met deze woor
den reageert vastgoedmagnaat Do
nald Trump op de jongste contro
verse in zijn race naar het Witte
Huis. Na zijn zinspeling dat voor
standers van vuurwapenbezit kun
nen voorkomen dat Hillary Clin
ton progressieve rechters aanstelt,
ligt hij zo zwaar onder vuur dat
wordt gesproken van een kantel-
punt in zijn race naar het Witte
Huis.
Volgens Trumps entourage pro
beren de 'linkse media' hem voor
de zoveelste keer in de wielen te
rijden. Steeds meer Republikeinse
partijgenoten menen ook dat
Trump nu echt te ver is gegaan.
Zijn uitspraak kan wel degelijk
worden uitgelegd als een oproep
om Clinton te doden. Daarmee
laat Trump volgens hen opnieuw
zien dat hij met zijn wispelturige
karakter ongeschikt is voor het
presidentsambt. Dergelijke 'onge
lukken' mogen niet gebeuren.
De populariteit van de Republi
keinse presidentskandidaat daalt
inmiddels zo hard dat analisten
nu al, drie maanden voor de ver
kiezingsdag, spreken van een gelo
pen race in het voordeel van zijn
Democratische rivaal Hillary Clin
ton. In alle peilingen onder kie
zers staat Trump inmiddels acht
of meer procentpunten achter de
gewezen First Lady. Zijn steun in
de al verdeelde Republikeinse par
tij verbrokkelt.
Partijbestuurders, senatoren,
gouverneurs en 'gewone' partijle
den verlaten het schip. Bijna 20
procent van alle geregistreerde re
publikeinen wil niet wachten tot
de verkiezingsdag in november.
Zij eisen dat de miljardair zich
meteen terugtrekt uit de strijd om
het Witte Huis. Onder alle kiezers
stijgt dat percentage naar 44, al
dus persbureau Reuters.
Trumps tegenstanders storen
zich vooral aan de aanhoudend ne-
gatieve toon in zijn campagne en
aan de slachtofferrol als hij een
blunder maakt. Het Trump-kamp
lijkt daar geen boodschap aan te
hebben. In plaats van zelfkritiek
en een mildere toon in de campag
ne gingen ze ook gisteren in de
aanval. Mocht Trump de verkiezin
gen verliezen dan heeft hij nooit
een echte kans gehad, zijn de ver
kiezingen 'gestolen' met hulp van
al die 'linkse media', zo heet het.
Trumps bondgenoot Roger Sto
ne van Breibart News waarschuwt
zelfs dat 'er dan een bloedbad
komt'. Stone zei eerder al dat Clin
ton en de afgehaakte democrati
sche presidentskandidaat Bernie
Sanders zouden moeten worden
'geëxecuteerd' voor al hun misda
den, van 'verraad' tot 'moord'. Een
zinspeling die eveneens kan wor
den uitgelegd als een doodsbedrei
ging.
In een peiling van persbureau
Bloomberg geeft 60 procent van
de Amerikanen aan dat zij niet ge
looft in fraude om Clinton aan de
overwinning te helpen. Maar 56
procent van Trumps eigen aan
hang denkt wel degelijk dat Clin
ton de verkiezingen zal 'stelen'.
Clinton loopt weer uit op Trump
•juni
donderdag 11 augustus 2016
Kiezers keren
zich tegen
Donald T rump
Donald Trump
raakt steeds meer
omstreden, fotoap
Onkruid
De andere buren hebben de
Sjaan, Ad, Annie en Piet wonen
Mijn moeder, die al vijftig jaar
Donald Trump presteert wat
nooit iemand voor hem heeft ge
daan. Bijna de helft van de kie
zers, onder wie veel eigen Repu
blikeinen, wil dat hij zich terug
trekt als presidentskandidaat.
Hans van Zon
Rotterdam/Washington
Van alle kiezers eist 44 pro
cent dat miljardair en presidents
kandidaat Donald Trump zich te
rugtrekt in de strijd om het Wit
te Huis. Dat meldt persbureau
Reuters.
45%
Percentage
Clinton in een
gemiddelde
van 273 polls.
4
40%
Clinton
48,1%
Anders of
onbeslist:
11,6%
Trump
40,3%
35%
MEI
JULI
AUG
1108161BD Bron: Huffington Post Pollster; gebaseerd op een mix van 273 polls door 40 onderzoekbureaus
