19
Of je
van Europa
houdt of
niet, het
basisgevoel
is - ook bij
Frankrijk,
Italië of
Duitsland -
dat ze
zonder
verloren
zijn
y UUUU.UUJ
„Ik zie in Nederland dezelfde contra
dictie als elders: diep in hun ziel ge
hecht aan Europese samenwerking,
twijfel over het dagelijkse beleid. Ik
zeg soms tegen vrienden van ver
schillende politieke gezindten in Ne
derland: de eerste die zich openlijk
pro-Europees durft op te stellen en
dat goed beargumenteert, die wint al
le verkiezingen."
„Consequenter dan anderen, ja,
maar ik moet nu oppassen, want ik
kan me natuurlijk niet in de binnen
landse politiek gaan mengen. In elk
geval: als ik in Nederland met gewo
ne burgers praat, zijn er veel vragen
over Europa, maar zelden over zijn
bestaansrecht."
„Nee, want in elk referendum dat
iets met Europa te maken heeft,
geeft men geen antwoord op de
vraag en is de stem negatief. Jullie
Oekraïnereferendum is het bewijs.
Tegenstanders van Europa zijn erin
geslaagd te doen geloven dat het
ging over iets wat helemaal niet aan
de orde was, namelijk toetreding tot
de Unie. En zo gaat dat steeds."
„In 2005 heeft jullie regering weinig
campagne gevoerd en was het idee
dat Europa weinig deed voor kleine
re landen. Toen ik mijn team for
meerde heeft niet één Nederlandse
krant zijn lezers verteld dat alle
vicevoorzitters op buitenlandchef
Mogherini na uit kleinere landen ko
men. Als je thuis elke dag vertelt dat
Europa niet deugt, bureaucratisch en
technocratisch is en zich niks aan
trekt van de zorgen van zijn burgers,
moet je niet raar gaan kijken als be
volkingen dat op den duur gaan gelo
ven. Het Britse referendum bewijst
het. Maar dat heb je dan wel zelf uit
gelokt."
„Of je van Europa houdt of niet, het
basisgevoel is - ook bij de grootsten
onder ons, zoals Frankrijk, Italië of
Duitsland - dat ze zonder verloren
zijn. Om een simpele reden: we zijn
al het kleinste continent en boeten
aan economische kracht en inwoner
tal verder in. Alleen stelt geen enkel
land nog wat voor, de enige manier
om te overleven is samenwerking."
„Net als hij stel ik vast dat veel rege
ringen kortzichtig reageren. De pro
blemen stapelen zich op, landen voe
len zich niet op hun gemak, en val
len terug op een simplistisch dis
cours. Het ontbreekt aan staatsman
schap en politieke moed, aan men
sen die 'nee' zeggen tegen rechts-ex-
tremisme en populisme in plaats
van het te imiteren."
„Als er successen zijn, zeggen de re
geringen dat zij die hebben bereikt,
als het misgaat heeft de Commissie
het gedaan: nihil novum sub sole, zoals
de oude Romeinen al zeiden, niks
nieuws onder de zon. Ik ben van de
zelfkritiek, vraag me dagelijks af wel
ke fouten ik heb gemaakt. Dat lijkt
me zinvoller dan eigen falen afschui
ven op anderen. Als ik de Commissie
verdedig is dat omdat zij gelijk heeft,
als ze fouten maakt geef ik dat toe.
Regeringen hoeven dat niet te doen,
want als enigen maken zij nooit fou
ten."
„Europa besturen zonder de natiesta
ten gaat niet, dus kies ik voor samen
werking. Wel heb ik vanaf het begin
gezegd: ik ben niet het secretariaat
van de Raad (de lidstaten - red.) en
ook niet de slaaf van het Parlement.
En dan word je dus bekritiseerd. Als
Timmermans de Poolse rechtsstaat
en democratie aan de kaak stelt,
moet je niet verbaasd zijn als Polen
mijn ontslag eist. Vragen wij Spanje
en Portugal extra bezuinigingen, dan
zijn ze daar niet blij, besparen we ze
een boete dan heb ik het bij Dijssel-
bloem verbruid. Als ik op een econo
misch forum in Sint Petersburg zes
uur met Poetin spreek, levert dat
weer boosheid op. In plaats van elke
dag te schrijven dat Juncker moet op
stappen, zou de pers zich ook eens
kunnen afvragen waaróm. Er gaat al
tijd iets aan vooraf."
„Ik ben een gevoelig mens en dus
doet het pijn, maar ik lig 's nachts
echt niet wakker van de vraag wie
de volgende dag weer mijn ontslag
zal gaan vragen. En nog minder laat
ik er mij door van mijn pad breng
en."
„Europa zit institutioneel heel inge
wikkeld in elkaar, wie niet in die ar
chitectuur werkt, begrijpt dat niet.
Voor veel mensen is 'Brussel' een
buitenlandse mogendheid, terwijl
we alleen maar een verlengstuk zijn
van hun eigen bestuur.
„Maar over het tempo verbaas ik
me soms ook. Na de aanslagen in Pa
rijs kwamen we met wetsvoorstellen
ter beperking van wapenbezit, pas
na zeven maanden nam de Minister
raad een sterk verwaterde versie aan.
Over onze voorstellen voor veiliger
Europese buitengrenzen wordt ook
al een halfjaar gepraat. Waarom, als
het zo superurgent is, kan dat niet in
drie maanden? Ook als de voorstel
len er zijn is het 'Brussel' dat faalt.
„Drie weken na mijn aantreden
heb ik een investeringsplan op tafel
gelegd dat met 315 miljard een einde
moet maken aan de crisis, anderhalf
jaar later hebben we 120 miljard bij
een. Ik voorspel je: als dit gaat luk
ken, zal het een idee van de rege
ringsleiders zijn geweest, niet van
ons. Het gaat die kant al uit: iedereen
praat nu over 'het investeringsplan'
in plaats van over 'het plan-Jun-
cker'."
zaterdag 6 augustus 2016
Jean-Claude Juncker in zijn Brus
selse kantoor. Achter hem een
zwart-witfoto van de onderteke
ning van het Verdrag van Rome, in
maart 1957. foto's jan aelberts
'Ik laat me niet van
mij n pad brengen'
Ook Nederland?
D66 heeft dat toch gedaan?
U zou een Nexitreferendum aandur
ven?
Maar dat zegt toch genoeg? Het
Oekraïnereferendum was een ver
kapt Europareferendum en net als
in 2005 over de Grondwet was het
antwoord: nee!
Waarom weet u dan toch zo zeker
dat Europa overleeft?
Frans Timmermans is wel bang dat
Europa uiteenvalt.
Van veel wat misgaat krijgt u de
schuld: van de Brexit, van het falen
de migratiebeleid. Wat steekt daar
achter?
Zij zetten u betaald dat uw Commis
sie terrein op hen herovert?
U slaapt er slecht van?
Lidstaten geven u de schuld. Voor
de gewone burger zijn Commissie,
Raad en Parlement één pot nat. Het
is allemaal 'Brussel' en 'Brussel' le
vert niet.