10 NIEUWS
Cynthia Valstein-Montnor (6o)
oogt als een onderwijzeres van de
oude stempel. Ze kijkt met autori
teit de kleine stoffige zaal van de
rechtbank in, praat streng tegen
advocaten en verdachten. De presi
dent van de Krijgsraad wekt de in
druk alles onder controle te heb
ben.
Maar de druk op haar schouders
is immens. Ze leidt de zittingen
van het proces dat Suriname al ne
gen jaar in zijn greep houdt. Het
proces voor de Decembermoor
den: de marteling en executie van
vijftien tegenstanders van Bouter
se, op 8 december 1982. Vandaag
wordt de zaak hervat en staat Bou
terse voor de Krijgsraad.
Daar ligt zijn lot in handen van
drie vrouwen. Valstein-Montnor
dus, en naast haar Suzanne Chu
en Rewita Chatterpal. Zij moeten
alle intimidaties, tegenwerkingen
en manipulaties van de regering
en aanhangers van Bouterse het
hoofd bieden. „Ze worden al jaren
aangevallen en onheus bejegend",
zegt Sunil Oemrawsingh van de
Stichting 8 december.
Valstein-Montnor studeerde rech
ten in Utrecht en Amsterdam. Ze
ging terug naar Suriname en werd
er de eerste vrouwelijke rechter.
Suzanne Chu is een formele da
me. Ze zou een vechtkunst beoefe
nen en zelfs de zwarte band heb
ben. Chatterpal (45), de jongste
van de drie, is pas sinds 2014 lid
van het Hof van Justitie.
„Deze dames hebben een stevi
ge reputatie opgebouwd in de sa
menleving", zegt Oemrawsingh,
die zijn oom verloor bij de Decem
bermoorden. „Zij noch hun ge
zinsleden zijn in het verleden in
opspraak gekomen. Ze stralen veel
gezag uit."
Over het privéleven van de rech
ters is weinig bekend. Maar de
paar details die wel bekend zijn,
werden door de advocaat van Bou
terse al gebruikt. Die heeft her
haaldelijk geprobeerd de rechters
te wraken. Zo zou de man van Val
stein-Montnor voor zijn
vechtsportlessen gratis gebruik
maken van een sportzaaltje van
de NPS, de partij van de vorige pre
sident Ronald Venetiaan.
Wrede moordzaak
Dat de Krijgsraad uitgerekend uit
drie vrouwen bestaat, is ook het
bewijs dat de emancipatie in Suri
name in volle gang is, zegt Oem
rawsingh. Maar belangrijker nog:
het kan van invloed zijn op het
proces, zegt Romeo Hoost, neef
van de vermoorde advocaat Eddy
Hoost. „Een wrede moordzaak
weegt bij vrouwen zwaarder. De
weduwen hebben die nacht in
1982 hun mannen uit huis gehaald
zien worden. De rechters zijn ook
getrouwd en hebben kinderen. Ik
denk dat het moedergevoel meer
een rol speelt."
Maar er is nog iets. De vrouwen
zijn van verschillende etnische af
komst. Afro-Surinaams/creools,
Het zijn moedige
rechters, die zich
niet populair maken
bij de regering
Chinees en hindoestaans. „Een
mozaïek zoals we de Surinaamse
samenleving kennen", zegt Oem-
rawsing. „De aanhangers van Bou
terse beweren altijd dat de rechter
lijke macht een bolwerk is van
hindoestanen", weet Romeo
Hoost. „Dit bewijst het tegen
deel."
Het proces heeft herhaaldelijk
stilgelegen door de trucs die Bou
terse uithaalt om vervolging te
ontlopen. Maar de Krijgsraad zet
door. „Het zijn moedige rechters,
die zich niet populair maken bij
de regering", zegt rechtsgeleerde
Gaetano Best (Universiteit van
Amsterdam). „Valstein-Montnor
wordt ernstig beschimpt op de
staatstelevisie, met haar foto groot
op het scherm, terwijl de presenta
tor lelijke dingen over haar zegt."
'Opdonderen'
De meerderheid van Suriname
staat achter de rechterlijke macht
en vindt dat het proces moet door
gaan, bleek onlangs uit een enquê
te. Iets meer dan de helft vindt
dat zowel het parlement als de re
gering zich niet mag mengen in
het Decemberproces. De minder
heid die er anders over denkt, is
fel. Politicus Rashied Doekhi zei
twee maanden geleden dat de
rechters moesten 'opdonderen'.
De drie rechters gingen met extra
beveiliging naar de rechtbank.
Nabestaanden hebben veel ver
trouwen in de Krijgsraad. Hoost:
„Onze rechters zijn standvastig.
Ondanks de druk, vele tegenwer
kingen en beledigingen hebben
deze vrouwen de toets doorstaan.
Misschien is de uitkomst van de
komende zitting dat we nog gedul
diger moeten zijn. Dat is niet pret
tig, maar er staat nog geen punt
achter de zaak."
Juncker vindt
Turkije nu niet
EU-waardig
Tienerjongens
in ravijn gestort
ANC krijgt
flinke klappen
vrijdag 5 augustus 2016
Standvastige vrouwen
oordelen over Bouterse
Het lot van Desi Bouterse ligt
vanaf vandaag in de handen van
drie vrouwen. Zij gaan bepalen
of hij dan eindelijk wordt veroor
deeld voor de Decembermoor
den.
Tonny van der Mee
Paramaribo
Gaetano Best, rechtsgeleerde
BERLIJN
Zoals het land er nu voor
staat, kan Turkije geen lid
worden van de Europese
Unie. Dat heeft voorzitter
Jean-Claude Juncker van
de Europese Commissie ge
zegd in een gesprek met de
Duitse omroep ARD. „Tur
kije, in de toestand waarin
het nu verkeert, kan geen
lid van de EU worden. Voor
al niet wanneer het doet
wat sommigen willen, name
lijk de doodstraf invoeren",
zegt Juncker. „Dat heeft
meteen tot gevolg dat de
onderhandelingen worden
afgebroken." Wel pleit Jun
cker ervoor de gesprekken
met Ankara voort te zetten.
VALDAONE
Twee Italiaanse tieners zijn
te pletter gevallen in de
Noord-Italiaanse Val di Dao-
ne. Reddingswerkers von
den de levenloze lichamen
van de twee 13-jarige jon
gens in de nacht van woens
dag op donderdag in een
ravijn. De jongens, die in de
buurt woonden en het ge
bied op hun duimpje ken
den, waren op ongeveer
1.700 meter hoogte een
bergwandeling gaan maken
om foto's te schieten, 's
Avonds keerden ze echter
maar niet terug. Daarop
werd een grote zoekactie
op touw gezet, schrijft de
plaatselijke krant Trentino.
PRETORIA
De Zuid-Afrikaanse rege
ringspartij ANC raakt de
macht in alle grote steden
van het land kwijt. Daarop
wijzen de voorlopige uitsla
gen van de lokale verkiezin
gen van woensdag. De voor
het ANC ongekend slechte
uitslag is een zware optater
voor de partij van wijlen
Nelson Mandela (foto) in
de aanloop naar de parle
mentsverkiezingen van vol
gend jaar. De partij behaalt
landelijk nog altijd een meer
derheid van de stemmen,
maar in de bolwerken Pre
toria, Johannesburg en Port
Elizabeth lijkt haar heer
schappij voorbij.
De krijgsraad van Suriname met hof president Cynthia Valstein-Montnor (midden), foto peter van maele/anp
