8 NI
Joram van Klaveren stapte uit de PW en wil met
zijn VNL in de Tweede Kamer blijven. De komende
weken zit hij tussen flesjes en luiers: zijn derde dochter
is geboren. „Dan is Den Haag ver weg."
et noordelijk ha
venhoofd op Sche-
veningen wordt
betoverd door een
oranje gloed tij
dens een fraaie
zonsondergang.
Het silhouet van een groot zeiljacht
komt dichterbij. Het schermpje van
de iPhone van Tweede Kamerlid Jo
ram van Klaveren licht op. „Even
mijn vrouw een foto van de tong ap-
pen. Ze dacht dat we niets zouden
vangen!"
Van Klaveren verwierf bekendheid
door in 2014 uit de PW van Geert
Wilders te stappen na diens 'minder
Marokkanen'-uitspraken. Hij sloot
zich aan bij Louis Bontes, die ook ver
trok. De tweekoppige fractie pro
beert volgend jaar maart als VNL
(Voor Nederland) in de Tweede Ka
mer te blijven na de verkiezingen.
Maar deze zomer verzet Van Klave
ren zijn zinnen nog even. Noodge
dwongen, want enkele weken gele
den werd zijn derde dochter gebo
ren. Omschakelen vanuit de Haagse
hectiek gaat probleemloos.
Van Klaveren: „Als de jongste een
poepluier heeft, de tweede van de
glijbaan in de speeltuin valt en de
oudste nog iets anders heeft meege
maakt, dan is Den Haag ver weg."
„Daar maak ik me echt grote zorgen
over. Het is een heel roerige tijd. Als
je ziet welke problemen er op Euro
pa en Nederland afkomen... De mi-
gratieproblematiek, de EU-ellende,
ga zo maar door. In mijn jeugd was
er geen terreur in Frankrijk, waren
er geen bomaanslagen. Kwamen ze
niet met kalasjnikovs joodse musea
binnen. Dit is zo heftig en het is zo
dichtbij gekomen. Ik wil mijn kwets
bare kinderen beschermen in een
wereld die niet al te vrolijk is."
„Mijn vrouw en ik zien kinderen
ook als een positief tegenwicht. Dat
neemt niet weg dat je zorgen kunt
hebben over de wereld waarin je ze
groot moet brengen. Het is wel be
langrijk dat je ze in de eerste jaren
een gevoel van zekerheid en vertrou
wen kunt meegeven."
„Ze is vijfjaar oud en kijkt het Jeugd
journaal. Ze ziet het nieuws van de
dag, daarin speelt terreur een rol. Ze
ziet boze, verdrietige mensen. Ik pro
beer haar eerlijk te vertellen wat er
aan de hand is op een manier die zij
begrijpt. Als er een aanslag is ge
pleegd in Istanboel, vraagt ze waar
om al die mensen huilen."
„Dat er mensen zijn die bepaalde
ideeën hebben en ervoor zorgen dat
er geweld plaatsvindt. Dat zij den
ken dat ze betere mensen zijn dan
anderen. Dat zij hun wil proberen
op te leggen aan andersdenkenden
door hen pijn te doen. Zo leg ik dat
aan kinderen uit."
„Mijn dochter mag met iedereen
thuiskomen die haar gelukkig
maakt. Dat is het principe van indivi
duele vrijheid. Het is haar leven. Of
ik er even gelukkig van word, is een
tweede."
„Ha, ha ha! Praat me nog dieper de
put in! Dat hangt helemaal af van de
ideeën van de moslim. Als het een
geïntegreerde jongeman is die het
beste voor heeft met mijn dochter
en de grondslagen en de vrijheden
van deze samenleving respecteert,
dan is dat natuurlijk een ander ver
haal dan wanneer iemand die bin
nenkomt met een baard, een hoog
waterbroek en eist dat zij niet meer
op straat komt. Dat lijkt me wel een
probleem."
„In Almere kregen we van leraren
maatschappijleer in de jaren 90 te ho
ren hoe fantastisch het was, dat mul-
ticultifeest, terwijl ik zag dat het an
ders was dan ons werd voorgespie
geld. Tijdens mijn studie keek ik on
der meer naar wat godsdienst met
een samenleving doet. Mijn moeder
reageerde op mijn studiekeuze als
volgt: 'Doe even normaal, ga toch lek
ker rechten of economie doen! Doe
wat zinnigs!' Het introductieweek
end op de VU was van 9 tot 11 sep
tember 2001. Op de terugweg zaten
we in de trein en sloegen de vliegtui
gen in de Twin Towers. De professor
sms'te ons: Jullie studie is nu rele
vant!"
„Dat is anders gelopen dan we hoop
ten. We hadden in het vroege voor
jaar van 2015 sterk de indruk dat het
kabinet ging vallen. Er was voortdu
rend crisisoverleg in het Torentje, ie
dereen zat daar. Wat moesten wij
dan in een verkiezingsstrijd waarin
g Jan Hoedeman gaat deze zomer elke week vissen met een politicus
en praat met hem of haar over het leven en de politiek
'Praten vanuit
de onderbuik?
Nee, dat is
boerenverstand'
Jan Hoedeman
In wat voor wereld groeien uw
kinderen op?
U had ook kunnen besluiten geen
kinderen te nemen.
Stelt uw oudste al vragen waarover
u politieke duiding kunt geven?
Wat zegt u dan?
Stel, uw dochter komt in 2026
thuis met een moslim.
Het zou uitgerekend voor uw
dochters een geweldige manier zijn
om te puberen.
Waarom ging u godsdienstweten
schappen studeren?
U bent in zee gegaan met Bram
Moszkowicz als beoogd lijsttrekker
voor VNL. Hoe kijkt u terug op dat
mislukte avontuur?
