Geen melding is de
10-jarige Jay te gek
15
Tommy Wieringa
/vfv-v BON Helden van Rio
*7TtvHI
De moderne
mens is
materieel
bevredigd
maar ontbeert
elk geloof en
vertrouwen
8 710
114 00
26
Als gesjeesd historicus
denk ik vaak aan achter
liggende eeuwen, aan de
toestand van schaarste waarin de
mens moest overleven. Het ge
krabbel, het gesappel, de meedo
genloze concurrentie om de be
perkte middelen. Schaarste is de
natuurlijke omgeving van de
mens, hij is als soort uit perma
nent gebrek tevoorschijn geko
men en inventief geworden om
dat hij oplossingen en strate
gieën moest verzinnen voor de
problemen waar schaarste hem
voor plaatste.
Mijn voorvaderen hadden een
klein bestaan onder de dijk in
Noordoost-Groningen, ze ver
trokken tussendeks naar de
Verenigde Staten omdat ze op
een beter leven hoopten. Hier
hadden ze weinig meer dan een
schaal aardappelen en een bui re
gen. Ze knoopten de eindjes aan
elkaar, werkten zich een slag in
de rondte en stierven een ellen
dige dood. Aan de oevers van La
ke Michigan was het aanvanke
lijk niet veel beter: 'De eerste
vond er subiet de dood, de twee
de leed er grote nood en de der
de pas had er zijn brood'.
waar ik opgroeide, stond eens
een watermolen. Er werd graan
gemalen, maar vanwege de hoge
accijnzen werd dat met zand en
gruis vermengd zodat het
slechts als veevoer dienen kon.
Toch werd er brood van gebak
ken. De mensen kregen zandko-
liek, wie het brood van de Norde-
meule at, sakkerde dat 'het vuur
oe uut den bek vlög'.
Schaarste.
De tweede helft van de vorige
eeuw bracht ongekende mate
riële voorspoed. Van een histori
sche scharrelaar was de
Noord-Europeaan een bezitter
geworden. Mobiel, welvarend en
beschermd door een web van
rechten. Deze voorspoed duurt
tot op de dag van vandaag, maar
beschermt hem niet tegen de
twee grote kwalen van deze tijd:
angst en woede.
Tegelijk met zijn materiële op
gang verdween zijn god, en met
hem het weefsel van morele en
hygiënische voorschriften dat hij
meebracht. Er kwam niets voor
in de plaats. De beloftes van de
sociaaldemocratie waren mobili
teit, rechtszekerheid en een on
bezorgde oude dag. 'Alle mensen
hebben recht op een auto', zei
Joop den Uyl in 1967. Een strikt
materialistisch visioen. Deze op
pervlakkige beloftes hebben de
moderne mens uitgehold en vat
baar gemaakt voor populistische
zwendelaars, die voortdurend
met sociale daling dreigen. De
burger zal verliezen wat hij
heeft: zijn oudedagvoorziening,
zijn sociale zekerheid, zijn veili
ge omgeving. Het vergezicht van
de populist is een horizon vol
rampen, zijn enige kapitaal de
menselijke angst.
De moderne mens is materieel
bevredigd maar ontbeert elk ge
loof en vertrouwen. Materiële
schaarste heeft plaatsgemaakt
voor een geestelijke variant.
Waar we ook kijken, erosie en
neergang is alles wat we zien.
De ondergang lijkt zich onder
onze ogen te voltrekken, we in
terpreteren schaduwen op de
muur als de apocalyps. Deze
angst is niet met groeicijfers en
beursoptimisme te dempen.
Maar wie zich alleen al de reële
schaarste van zijn voorvaderen
herinnert - in rechten en in be
zittingen - weet dat de schaarste
waar populisten mee dreigen
een schunnige leugen is.
Donderdagmiddag worden hulp
diensten opgeroepen voor een on
geluk in Maasland. Twee fietsers
zijn met elkaar in botsing geko
men. Een van de eersten ter plaat
se is de 10-jarige incidentenjager
Jay Koek.
De jongen uit Maasland is de
drijvende kracht achter het Twit-
teraccount mMiddenDelfland
(476 volgers). Hij houdt alle inci
denten in het Zuid-Hollandse
dorp nauwlettend in de gaten en
stapt zo snel mogelijk op de fiets
als er iets gebeurt. Hij is helemaal
gek van de brandweer en politie.
Zijn ultieme favoriet is de politie-
helikopter. „Die worden Zulu's ge
noemd", weet hij.
De fascinatie voor hulpdiensten
is langzaam gegroeid. „Bij elk jon
getje begint het met politieauto's
en brandweerwagentjes, maar bij
Jay ging het steeds verder", zegt
zijn moeder Joanne Koek. „Hij
wist op een gegeven moment de
nummers van alle brandweer
auto's uit zijn hoofd. Toen bleek
dat het meer was dan oppervlakki
ge interesse, heeft zijn vader een
pieper voor hem gekocht waar
Ik moet altijd
eerst aan papa of
mama vragen of
ik erheen mag
112-meldingen op binnenkomen."
Anderhalfjaar geleden is hij een
site met Twitter- en Facebookac-
count begonnen. Daarop vermeldt
hij oproepen aan brandweer, poli
tie, ambulance en traumahelikop
ters. Het liefst gaat hij er zo snel
mogelijk heen. „Dan vraag ik wat
er gebeurd is en maak ik foto's."
Niet onder schooltijd; dat mag
niet. Ook 's nachts gaat hij niet uit
bed. „Ik moet altijd papa of mama
vragen of ik erheen mag."
Meestal rijdt zijn vader of moe
der mee. Hij verslaat brandjes, on
gelukken of een dier in nood.
Het gezin heeft duidelijke af
spraken gemaakt over privacy. Er
mogen geen gezichten of mensen
in beeld. „En altijd voorzichtig
zijn met hoe snel je iets online
zet, want je hebt te maken met fa
milie van het slachtoffer", zegt
zijn moeder.
Toch roept de hobby ook vragen
op. Een 10-jarige die afgaat op on
gelukken en branden, is dat ver
antwoord? Volgens zijn moeder
gaat Jay luchtig met de incidenten
om. „We hebben het er natuurlijk
over gehad. Als hij nachtmerries
had gehad, hadden we hem niet
meer laten gaan. Jay is het meest
geïnteresseerd in de hulpdiensten.
Hoe ze met elkaar samenwerken."
Het ongeluk van gistermiddag
had een nare afloop. Een van de
fietsers is overleden. Is Jay niet ge
schrokken? „Hij neemt het goed
op", zegt zijn moeder. „Maar zo
iets weten we niet als we er op af
gaan. Gelukkig houdt de politie ie
dereen altijd op afstand. Hij heeft
niets gezien van het slachtoffer."
Bang is hij niet. Sterker nog,
voor een spreekbeurt over de
brandweer had hij zelf een brand-
plan gemaakt voor zijn eigen huis.
„Hoe veilig wil je het hebben?"
Alles over onze Oranje sporthelden
Alle equipes, ploegen en deelnemers overzichtelijk weergegeven
Dagelijkse agenda met alle onderdelen
A J J Jjjif O.a. verkrijgbaar bij:
AKO, Attent, BLz., Bruna, Cigo, Libris, Plantage,
PLUS, Primera, The Read Shop, Spar en Vivant.
EJ druil
vrijdag 29 juli 2016
Schaarste
Achter de boerderij in Twente
De crisis van de westerse we
reld is een geestelijke crisis.
Gillende sirenes, zoeklichten en
wilde achtervolgingen. Jay Koek
uit Maasland kan er geen ge
noeg van krijgen. Als hij toestem
ming krijgt, gaat hij er achter
aan.
Rianne de Zeeuw-Heus
Maasland
Jay in actie tijdens een onge
val. FOTO THIERRY SCHUT
—Jay Koek, incidentenjager
Helden van Rio!
PcrrÜHc j DoujW-j
Tcrwv zm. v-eMe-
frvuijirtA*.
Normaal
HET WtOaitAMMA