'Ik ben soms nog emotioneel'
17.5
Hardleers DuPont
ging vaker de fout in
NIEUWS 7
Samsung Galaxy S7
Samsung A3 2016
Samsung Galaxy J5
T
VANDAAG
Deel 1 in een
drieluik over de
tragedie waarbij
196 Nederlanders
het leven lieten.
MORGEN
Wat weten we
na twee jaar wel
en niet?
ZATERDAG
De laatste
tastbare
herinneringen
Robbert van Heijningen luistert
nog geregeld naar de woorden van
pastoor Jules Dresmé. De herden
kingsdienst in de Sint-Vituskerk
voor de Hilversumse slachtoffers,
onder wie zijn broer Erik (54),
diens vrouw Tina (49) en zoon Ze-
ger (17), heeft hij opgenomen. „Na
twee jaar kan ik soms nog steeds
emotioneel worden. Zeker rond
de herdenkingsdatum van 17 juli
komt alles terug. Ik vind veel
troost in de woorden van de pas
toor."
Samen met zijn vrouw Loes Gor
ter is hij actief in werkgroepen
van de Stichting Vliegramp MH17.
Hij houdt zich bezig met de her
denking en het monument, zij
met lotgenotencontact. „Nabe
staanden zitten in verschillende
fasen van het rouwproces", vertelt
Loes. „De een voelt nog een enor
me boosheid, de ander heeft meer
acceptatie en rust."
De werkgroep hield drie bijeen
komsten over rouwverwerking.
De animo neemt af. Sommigen
willen het niet steeds oprakelen
en proberen door te gaan met hun
leven. Anderen praten juist graag
met elkaar.
De ramp heeft nabestaanden
dichter bij elkaar gebracht maar
soms ook families uit elkaar gedre
ven. 'Rouwhiërarchie' of'leedcon-
currentie' sluipt binnen de groep
nabestaanden. Is het verlies van
een ouder, broer of kind erger dan
dat van je schoon-of stieffamilie?
Loes: „Ik heb geen jeugd met Erik
gehad. Robbert heeft gevoelsma
tig meer verdriet en rouw. Maar
ook als je geen bloedband met
een slachtoffer hebt, moet je wel
dealen met het verdriet van je
man, kind en dat van jezelf."
Waar Robbert na de ramp snel
weer aan het werk ging, had Loes
moeite om de draad op te pakken.
Bij haar vorige werkgever stuitte
ze op onbegrip. Haar contract
werd niet verlengd. Uiteindelijk
kwam Loes in contact met rouw-
deskundige Paul Boelen (Universi
teit Utrecht). Mariken Spuij, gespe
cialiseerd in rouwverwerking bij
kinderen, begeleidde hun zoon,
die vastliep op school. Robbert:
„Hij kon de ramp niet bevatten,
zijn werkgeheugen blokkeerde.
Hij aanvaardde niet dat zijn fami
lie dood was, wilde aanvankelijk
ook nooit meer een vliegtuig in.
Hij dacht: als ik ga vliegen, ga ik
dood."
Robbert heeft zelf af en toe een
terugval. „Het lijkt wel of de rug
zak steeds zwaarder voelt. Er gaat
geen week voorbij of je wordt er
mee geconfronteerd. De ramp
blijft levend, dat maakt het zwaar.
Ik heb behoefte aan afronding. Als
het nationaal monument er vol
gend jaar is, kan ik het afsluiten.
Het Hilversumse monument
vormt een eerste stap."
Met Robbert, Loes en hun zoon
gaat het nu weer goed. Maar de
ramp blijft voelen als een open
wond waar elke keer zout in
wordt gestrooid. Het gezin heeft
veel steun aan elkaar. Loes: „De
omgeving is MHi7-moe", merkt
ze. „Mensen begrijpen niet wat
het betekent. Deze ramp heeft zó
veel impact. Het verdriet is zo an
ders. Soms vragen mensen: zit je
er nog steeds in? Voor hen voelt
het als oprakelen, maar wij nabe
staanden dragen het dag en nacht
met ons mee."
eenmalig bijbetalen: €0
onbeperkt min/sms
4000MB (4G)
eenmalig bijbetalen: €0
hflOO min/1000 sms
Ell 000MB data
slecht^
/mnd
eenmalig bijbetalen: €0
100 min/1000 sms
500MB data
Ben* TELE2 kpn
Het Openbaar Ministerie maakte
deze week bekend dat het onder
zoek doet naar DuPont vanwege
het jarenlange werken met de
stoffen C8 en DMAC. Het is niet
de eerste keer dat het bedrijf uit
Dordrecht botst met de autoritei
ten, blijkt uit een inventarisatie
door deze krant.
In 2010 kwam Rijkswaterstaat
in actie, omdat DuPont diverse
keren te veel verwaterd zoutzuur
had geloosd in de Beneden Mer-
wede. Volgens Rijkswaterstaat
waren die overschrijdingen te
laat gemeld: het deelde eerst een
waarschuwing uit en na een nieu
we overtreding een boete van
5.000 euro, bevestigt een woord
voerder van de rijskdienst.
Giftig
Twee jaar later kreeg het bedrijf
van de rechtbank een boete van
ïo.ooo euro voor het lozen van
3.000 kilo giftig waterstofïluori-
de in de rivier. Dat was te laat ge
meld aan Rijkswaterstaat. 'Ver
werpelijk', stelde het OM. De
rechtbank oordeelde dat DuPont
doelbewust had gehandeld. De
rechter legde daarnaast een boete
van 10.000 euro op voor het te
laat melden van een lozing van
15.000 liter vervuild proceswater.
DuPont ging ook in de fout
met de export van hcfk's (chloor-
fluorkoolstofverbindingen). Daar
voor kreeg het in 2012 een boete
van liefst 200.000 euro opgelegd.
Het bedrijf bleek de vervuilende
chemische stoffen onder meer af
te voeren naar Kazachstan, ter
wijl dat verboden was. Het OM
sprak van kwalijk handelen. Ook
exporteerde DuPont meer hcfk's
dan toegestaan naar Maleisië en
Indonesië.
Naast deze overtredingen
kreeg de Dordtse onderneming
in 2012 nog een aangifte van de
provincie Zuid-Holland aan de
broek, omdat het jarenlang meer
van de schadelijke stof HLP
(hexafluorpropeen) had uitgesto
ten dan vooraf was gemeld.
De provincie legde een dwang
som op maar inde die uiteinde
lijk niet, omdat het bedrijf met
DuPont blijkt net
zo'n knoeier als veel
andere bedrijven
in de sector
berekeningen kon aantonen dat
er geen overschrijding van de
jaarvracht had plaatsgevonden.
Het OM besloot niet te vervolgen
omdat de totale uitstoot onder
het maximum was gebleven. Be
gin dit jaar deed de provincie op
nieuw aangifte, dit keer wegens
jarenlang te veel uitstoot van de
stof C8. Deze zaak wordt nog on
derzocht door het OM.
Illegaal
Chemours, het bedrijf waar de
chemische tak van DuPont sinds
vorig jaar onder valt, zegt in een
reactie dat het in vrijwel alle ge
vallen ging om te late meldingen,
en niet om zware overschrijdin
gen.
Naar aanleiding van de illegale
export van hcfk's heeft het be
drijf maatregelen genomen om
herhaling te voorkomen, zegt
een woordvoerder. „Sindsdien
heeft deze overtreding niet meer
plaatsgevonden."
Volgens Ben Ale, emeritus
hoogleraar veiligheid en rampen
bestrijding, zijn de overtredingen
niet extreem in de chemische sec
tor. „Het laat vooral zien dat het
bedrijf jarenlang kletsverhalen
heeft opgehouden. DuPont riep
altijd met een hele grote mond
dat het zo veilig was. Maar het
blijkt net zo'n knoeier als veel an
dere bedrijven in de sector. De
overheid heeft die verhalen altijd
geloofd: het laat zich door grote
bedrijven een oor aannaaien."
donderdag 14 juli 2016
Een op de acht nabestaanden
van vlucht MH17 heeft nog
steeds ernstige psychische pro
blemen, bleek uit onderzoek. En
ruim de helft zit in de gevarenzo
ne. Robbert van Heijningen en
zijn vrouw Loes Gorter, die drie
familieleden verloren, worstelen
nog steeds met de verwerking.
Tonny van der Mee
Bolsward
Robbert van Heijningen en
Loes Gorter verloren hun
(schoon)familie. foto marco hofste
Ook mogelijk: 100 min/sms
1000MB: €34.00 p/mnd
Ook mogelijk: 100 min/1000 sms
2000MB: €20.00 p/mnd
Ook mogelijk: 100 min/1000 sms
1000MB: €17.50 p/mnd
vodafone
Chemiebedrijf DuPont blijkt al
meerdere keren over de
schreef te zijn gegaan. Sinds
2010 kreeg het diverse boetes,
dwangsommen en aangiftes
aan de broek.
Ingrid de Groot
Peter Groenendijk
Dordrecht
Ben Ale, emeritus hoogleraar
Bergen op Zoom Wouwsestraat 18 Breda Karrestraat 7 Dordrecht Voorstraat 266
Etten-Leur Markthof 7 Goes Korte Kerkstraat 1 Middelburg Markt 63a Oosterhout Arendshof 5
Roosendaal Roselaar 7a Rotterdam Lijnbaan 51 Terneuzen Havenstraat 28 Tilburg Heuvelstraat 48
84(1. Vlissingen Walstraat 99 Waalwijk Stationsstraat 47a Barendrecht Middenbaan 27
