LIEFDEVOLLE HERINNERING
19
Kees Dekker is een naam, die nog lang door zal klinken. Hij baande het pad voor het historisch
onderzoek naar middeleeuws Zeeland. Daar kunnen we generaties mee vooruit.
Vraag maar eens rond in
geschiedenisland. Kees
Dekker? Iedereen die
zich met de geschiede
nis van Nederland, van Zeeland in
het bijzonder en van Zuid-Beve
land helemaal speciaal heeft bezig
gehouden, zal instemmend knik
ken. Om Kees Dekker kun je niet
heen.
Het begint met zijn middeleeuw
se geschiedenis van Zuid-Beve
land, de studie waarop hij in 1971
promoveerde. Dan is er zijn mid
deleeuws stadsportret van Goes,
dat in 2002 verscheen onder de ti
tel Een schamele landstede. Zes jaar
geleden stond zijn naam samen
met die van de Antwerpse histori
cus Roland Baetens op de cover
van het boek Geld in het water, over
landaankoop op Zuid-Beveland in
de 16e eeuw.
Eind 2012 overleed Kees Dekker
in zijn woonplaats Odijk bij
Utrecht.
We blikken terug op zijn 'histori
sche' leven met Peter Henderikx
(1940) in Veere. Henderikx is eme
ritus-hoogleraar Nederzettingsge
schiedenis van de Nederlanden in
de middeleeuwen aan de Universi
teit van Amsterdam. Hij kende
Dekker al vanaf zijn studietijd in
Amsterdam.
Er mag best nog eens uitgebreid
worden stilgestaan bij Dekker,
meent Henderikx. Bij zijn overlij
den is er wel aandacht geweest in
historische periodieken en tijd
schriften voor archieven. Maar
voor het grote publiek is de histori
cus en archivaris in stilte van het
toneel verdwenen. Terwijl hij toch
echt iemand was die in de herinne
ring van veel mensen mag voortle
ven. Henderikx: „Kees - Cornelis
als hij chic wilde doen - heeft er
voor gezorgd dat Zeeland meetelt
in historisch Nederland. Wie over
de middeleeuwen schrijft, waar
ook in Nederland, kan eigenlijk
niet om Dekker heen."
Dekker is in 1933 geboren in We-
meldinge en volgde in Goes het
christelijk lyceum. Henderikx
werd in Goes geboren en is zeven
jaar jonger, precies een schoolleef
tijd, en ging bovendien naar het
openbaar lyceum. Vandaar dat ze
elkaar pas in Amsterdam tegenkwa
men. Henderikx: „Ik was in 1966
kandidaatsassistent bij professor
Van de Kieft. Die zei op een gege
ven moment: vanmiddag krijg ik
meneer Dekker op bezoek, hij is be
zig met een proefschrift over
Zuid-Beveland, wil jij erbij zijn? Ik
werkte toen zelf aan mijn docto
raalscriptie over de abdij in Middel
burg. Het klikte. We zijn samen
wat gaan eten en hebben uitge
breid gepraat over de stichting van
parochiekerken in Zeeland."
Kees Dekker was na zijn middel-
ma
bare school en militaire dienst mid
deleeuwse geschiedenis gaan stude
ren in Gent. Die studie rondde hij
in 1959 af. Direct daarna begon hij
in Nederland met de archiefoplei
ding. Zo kwam hij bij het Rijksar
chief in Utrecht terecht, waar hij
in 1975 rijksarchivaris werd.
Henderikx vertelt dat Dekker
een gepassioneerd docent was, hij
wilde zijn kennis uitdragen. In
1981 werd Dekker benoemd tot bui
tengewoon hoogleraar in de Ar
chiefwetenschap en de paleografie
(kennis van het oud schrift) aan de
Universiteit van Amsterdam. Inder
daad, dezelfde universiteit waaraan
Henderikx inmiddels als docent en
later als hoogleraar verbonden
was. Henderikx: „Sinds we elkaar
bij de voorbereiding van zijn proef
schrift hadden leren kennen, zijn
we goed met elkaar gebleven. We
raakten bevriend, ik bleef bij hem
logeren in Odijk, waar hij woonde.
Toen hij in Amsterdam werd be
noemd, hebben we een jaar of tien
echt intensief samengewerkt. Ik
gaf ook paleografie en viel daar
mee onder zijn leerstoel."
Kees Dekker was niet de gemak
kelijkste man om mee te werken.
„Er is wel eens wrijving geweest",
zegt Henderikx. „Hij was een mar
kante, emotionele man, die heel po
sitief en meevoelend kon zijn,
soms was hij ook kwaad en nuk
kig. Op zijn Zeeuws gezegd was hij
wat 'druzig'. Dat hoorde erbij. Bo
ven alles was hij een bijzondere
man met een enorme kennis en
veel enthousiasme."
Het Bevelandse accent is Dekker
zijn hele leven bijgebleven. Als hij
netjes wilde praten, klonk er een
Vlaamse tongval door. Waarschijn
lijk omdat hij in Gent gestudeerd
had, veronderstelt Henderikx.
Over de geschiedenis van
Zuid-Beveland kan niet genoeg
worden gezegd. Henderikx formu
leert het zo: „Je mag zeggen dat
Dekker met zijn proefschrift een
nieuwe basis legde voor de bestu
dering van de middeleeuwse ge
schiedenis van Zeeland. Het ging
niet alleen over Zuid-Beveland,
maar over heel Zeeland. Hij toonde
als eerste aan hoezeer het lokale be
stuur op het platteland, het kerke
lijk bestuur en de waterstaatkundi-
Op zijn Zeeuws
gezegd was hij wat
'druzig'. Dat hoorde
erbij. Boven alles
was hij een
bijzondere man met
een enorme kennis
en veel
enthousiasme
ge organisatie met elkaar verweven
waren. Zijn werk betekende een
mijlpaal in de beoefening van de
middeleeuwse geschiedenis in Zee
land."
Dekker was een gevierd man op
Zuid-Beveland. Elders in Zeeland
was dat volgens Henderikx min
der. Dat had misschien ook met
het karakter van de man te maken:
„Hij kwam uit een middenstands
gezin en hield niet van kak. Zo
moest hij niet veel hebben van het
Zeeuwsch Genootschap. Dat was
volgens hem te Middelburgs. Ik
vind dat hij op provinciaal niveau
te weinig waardering heeft gekre
gen, en dat is jammer."
Henderikx is nog altijd blij, dat
hij het eerste deel van de vierdeli
ge Geschiedenis van Zeeland aan de
Zuid-Bevelander heeft kunnen op
dragen: „Dat gebeurde in septem
ber 2012 in de Burgerzaal van het
stadhuis in Middelburg, enkele
maanden voor zijn overlijden. Zo
lieten we zien hoe belangrijk we
zijn bijdrage aan de geschiedschrij
ving over middeleeuws Zeeland
vonden. Ik ben blij dat hij dat kon
meemaken."
zaterdag 9 juli 2016
Kees
Dekker
22-08-1933
18-12-2012
Een markante, emotionele man
Jan van Damme
Kees Dekker, de his
toricus die middel
eeuws Zuid-Beveland
op de kaart heeft ge
zet
Heeft u ook mooie herinneringen
aan een overleden dierbare? En is
er een datum die daarom speciaal
voor u is? U kunt uw verhaal doen
in 'In liefdevolle herinnering'. U kunt
contact opnemen met Ab van der
Sluis: 08801-30203,
chefnieuws@pzc.nl.