6 NI
SPANNING OOST-WEST
De NAVO
houdt
vandaag
een top in
Polen. Ze
stuurt extra
troepen
naar het
oosten.
Voor het
Kremlin het
bewijs dat
Rusland
omsingeld
wordt.
De NAVO laat Rusland zijn
spierballen zien, maar,
nee, er komt geen nieuwe
Koude Oorlog, bezweert de secreta
ris-generaal van de NAVO, Jens
Stoltenberg. Vladimir Poetin krijgt
wel het duidelijke signaal van 'tot
hier en niet verder', blijf af van
grondgebied van de lidstaten. Zo
niet, dan krijg je ruzie met het hele
bondgenootschap. Een aanval op
één, zo is vastgelegd in het fameu
ze artikel 5 uit het handvest, is een
aanval op allen.
Zeker Polen en de drie Baltische
landen Estland, Letland en Litou
wen, die jarenlang deel uitmaakten
van de voormalige Sovjet-Unie en
een flinke Russische minderheid
hebben, voelen zich bedreigd. De
Russische inval in de Krim en de
bemoeienis in Oost-Oekraïne heb
ben hen bijzonder nerveus ge
maakt. „Met een bescheiden inval
zou het Kremlin al een voet tussen
de deur hebben. Bezet gebied, hoe
klein ook, is belangrijk wisselgeld",
zegt de militair historicus Christ
Klep. Op dringend verzoek kwa
men er al extra militaire oefenin
gen en bewaking van het Baltische
luchtruim, maar die maatregelen
zijn niet afdoende. Daarom beslui
ten de geallieerde leiders vandaag,
bijeen topberaad in Warschau, om
vier bataljons van elk zo'n duizend
man te legeren in Polen en de Balti
sche staten. Ze blijven zolang no
dig, versterking van nog eens
45.000 man houden ze achter de
hand. Ook stuurt de NAVO extra
marineschepen naar de Zwarte
Zee. Maar ondanks alle spierballen-
taal snijdt de NAVO de banden
met Rusland niet door. In de op
tiek van NAVO-chef Stoltenberg
gaan deterrence (afschrikking) en
dialoog uitstekend samen. Daarom
zal het bondgenootschap Rusland
na de top in Warschau uitleggen
dat de troepenzending puur defen
sief en proportioneel is. Omdat de
troepen niet permanent worden ge
stationeerd, zou dat niet in strijd
zijn met afspraken met Rusland.
Volgens Christ Klep staat de
NAVO op een keerpunt. „Na het
einde van de Koude Oorlog, toen
de Sovjet-Unie uiteen was geval
len, begon de alliantie met een
nieuw takenpakket. Met internatio
nale missies, waarvan die in Afgha
nistan de bekendste is", aldus
Klep. „Maar nu is het in de ogen
van het bondgenootschap tijd voor
het nieuwe realisme, voor de be
scherming van het eigen grondge
bied waarvoor het ooit is opge
richt. Dat verklaart ook dat zoveel
beleidsmakers, onder wie minister
Jeanine Hennis van Defensie, het
woord 'dreiging' zo vaak in de
mond nemen."
Dreiging en realisme die, zo is te
horen in het NAVO-hoofdkwar-
tier, vragen om extra defensie-uit
gaven. Het is vooral de Verenigde
Staten een doorn in het oog dat de
meeste lidstaten, waaronder Neder
land, niet voldoen aan de minimu
meis van 2 procent van het natio
naal budget.
Rusland veegt al weken de
vloer aan met de 'agressie
ve expansiedrift' van de
NAVO. Een van de laatste tirades
in de aanloop naar de NAVO-top
in Warschau komt van vice-pre-
mier Dmitri Rogozin. „Als je on
der vier ogen spreekt zijn het nor
male mensen maar als zij bijeen
zijn, zijn het reïncarnaties van de
duivel", zegt Rogozin over de
NAVO-leiders. „Zij spreken de
taal van de Koude Oorlog. Wat zij
nu willengaat echt te ver. Al die
maatregelen zijn geboren uit ei
genbelang, om het bestaansrecht
van de NAVO te rechtvaardigen.
Een niet erg nuttige organisatie
die al lang had moeten worden
ontbonden. Eigenlijk is zij alleen
opgericht om conflicten uit te lok
ken, om oorlog te kunnen voe
ren."
De meeste Russen delen de me
ning van het Kremlin en alle
staatsmedia dat 'het gerammel
van de NAVO aan de poorten van
Rusland' een ferm antwoord ver
dient. Met eigen grootscheepse oe
feningen. Met de ontwikkeling
van nieuwe wapens waaronder Ar-
mata-tanks en hightech luchtaf-
weerraketten.
Rusland is ervan overtuigd dat
militaire afschrikking opnieuw
een belangrijk wapen is, want de
tijd dat veiligheid vooral kon wor
den georganiseerd met verdragen
zou voorbij zijn. Bovendien zit de
angst voor een grootscheepse wes
terse inval al sinds eeuwen in de
Russische genen. Eerst Napoleon,
daarna Adolf Hitier en nu horen
ze van hun leiders dat de NAVO
zich met een omsingeling van
Rusland warmloopt. Waarom ei
genlijk, want in de ogen van veel
Russen is de 'terugkeer van de
Krim in de Russische moeder
schoot' niet meer dan een 'logi
sche, historische correctie'.
Voor de bescherming van Rus
land tegen de NAVO vraagt presi
dent Vladimir Poetin grote offers
van zijn bevolking. Voor 2020 wil
hij omgerekend 400 miljard dollar
hebben uitgegeven aan nieuwe
wapens. Bovendien moet het enor
me militair-industriële complex
blijven draaien. Daar zijn honderd
duizenden banen mee gemoeid.
Maar de financiële ruimte is be
perkt. De economie verkeert in
een crisis, de prijzen van olie- en
gas (de belangrijkste exportpro
ducten) zijn laag en de westerse
sancties door de crises rond de
Krim en Oost-Oekraïne doen pijn.
Maar Russen zijn het gewend om
pijn te lijden voor de trots van het
vaderland. De trots, waarvan Vla
dimir Poetin de verpersoonlijking
is. Hij bouwt aan een Rusland dat
na de pijnlijke jaren van verval
weer een natie wordt die in de we
reld meetelt. Een natie die zich
mengt in internationale conflic
ten, waaronder de oorlog in Syrië.
Een natie die niet met zich laat sol
len en zich dus teweer stelt tegen
de 'tomeloze agressie' van de
NAVO.
vrijdag 8 juli 2016
Europa voelt
de dreiging
De Amerikaanse
minister van buiten
landse zaken John
Kerry (I) was giste
ren in Kiev vooraf
gaand aan de NAVO-
top die vandaag in
Polen begint. Ook
Oekraïnse president
Porosjenko (r) praat
mee over de spannin
gen tussen het Wes
ten en Rusland.
FOTO SERGEI SUPINSKY/AFP
Rusland
is getergd
Frans Boogaard
Hans van Zon
Voor 2020 wil
Poetin omgerekend
400 miljard dollar
hebben uitgegeven
aan nieuwe wapens.
Dat vraagt grote of
fers van de bevol
king.