Hoe nu verder?
Brits racisme komt nu aan de oppervlakte
II
4 NI
Veel Europese collega's
ontvangen vol begrip de Britse
premier Cameron in Brussel voor
de tweedaagse top.
Londen moet zo snel mo
gelijk het scheidingspro-
ces in gang zetten. Meer
dan een paar weken uit
stel zijn niet mogelijk.
Die stevige boodschap is de schei
dende Britse premier David Came
ron gisteravond op zijn wellicht
laatste Europese top met kracht
onder de neus gewreven. „Europa
is klaar om het scheidingsproces
in te zetten, zelfs vandaag nog.
Maar zoals u zich zult kunnen
voorstellen: met weinig enthou
siasme", aldus een kille Europees
president Donald Tusk bij de af
trap van een tweedaagse top. Hij
is bang voor verdere instabiliteit
en economische schade als het
Britse getalm te lang gaat duren.
Bellend en vooroverleggend
kreeg hij de 27 Europese leiders de
afgelopen dagen op ruwweg één
lijn. De Britten moeten hun ver
trek zo snel mogelijk formeel mel
den, zodat de exitonderhandelin
gen kunnen starten. Vóór die tijd
zeker géén onderhandelingen. En
in de onderhandelingen zullen de
Britten merken dat er verschil is
tussen lidstaten en niet-lidstaten.
Cameron, in hemdsmouwen,
hoorde het gelaten aan. „Groot-
Brittannië verlaat de Unie, maar
dat proces moet ordelijk en zo con
structief mogelijk zijn. We blijven
buren, vrienden, bondgenoten,
partners." Ze hadden hem stijf
kunnen vloeken of straal kunnen
negeren na zijn politieke blunder
van de eeuw die ook Europa in
grote onzekerheid stort, maar de
ontslagnemende Britse premier
werd door veel van zijn binnen
kort ex-collega's opvallend begrip
vol ontvangen.
Viktor Orban was maandenlang
melaats toen hij Europese rechten
schond en hekken bouwde tegen
vluchtelingen. Collega-premiers
hielden de Hongaar-met-dictato-
riale-trekjes buiten hun gesprek-
Wat voegt het toe
Cameron nu de oren
te wassen? Dit is ook
niet wat de Britse
regering had gewild
ken en schudden hem alleen de
hand als ze daar niet onderuit kon
den. Hij was een paria.
Niets van dat al bij Cameron,
die gisteren voor het eerst sinds
het referendum zijn Europese col
lega's weer trof. Op de familiefoto
veel strakke gezichten, dat wel.
Maar ook steun. „Hij verdient be
grip. Wat in Engeland is gebeurd,
had overal kunnen gebeuren", al
dus de Deense premier Rasmus
sen.
De Griek, vorig jaar zelf bijna
buiten geknikkerd, vindt zelfs dat
Brussel zich de Brexit zelf mag ver
wijten. „Deze crisis", aldus pre
mier Alexis Tsipras, „was te voor
zien vanwege de democratische te
kortkomingen en het gebrek aan
solidariteit en sociaal beleid."
Ook Rutte voelde er niets voor
zijn aloude Britse vriend af te val
len. „Wat voegt het toe hem nu de
oren te wassen? Dit is ook niet
wat de Britse regering had ge
wild." De Britten hebben boven
dien al genoeg schade: „Het land
is constitutioneel, politiek, mone
tair en economisch ingestort."
De sfeer onder de leiders was an
ders dan eerder op de dag in het
Europese Parlement, waar UKIP-
leider Nigel Farage, één van de lei
ders van het Brexit-kamp, de gebe
ten hond was. Merkels rechter
hand Manfred Weber en de Bel
gische oud-premier en liberaal
fractieleider Guy Verhofstadt ver
weten hem ronduit 'leugens' en
'nazipropaganda': „U beloofde 350
miljoen pond voor de Britse zorg
na de Brexit, en trok dat een dag
na het referendum weer in." Fara
ge trok het zich niet aan. „laren-
lang hebben jullie om mij gela
chen, nu niet meer. En dit is nog
maar het begin: er zullen meer lan
den vertrekken."
Volgens minister Jeanine Hen
nis, die in het parlementsdebat
het Nederlandse EU-voorzitter-
schap vertegenwoordigde, moet
Europa het Britse signaal zeer se
rieus nemen: „Ook mensen in an
dere landen denken zoals de Brit
ten. We zullen dus beter ons best
moeten doen." Tegelijkertijd, zei
ze, heeft Europa al een lange weg
afgelegd, door Oost en West te ver
enigen, voor een langdurige perio
de van vrede te zorgen en voor
welvaart. „Als Oekraïners hun le
ven wagen en mensen in gamme
le bootjes stappen om naar ons te
komen, is dat vanwege onze waar
den, veiligheid en welvaart."
LABOUR-LEIDER
Een donkere man kreeg er gister
ochtend in een tram in het hart
van Manchester mee te maken.
Toen hij drie tieners beleefd vroeg
te stoppen met schelden in de na
bijheid van schoolgaande kinde
ren, schreeuwde het drietal: 'Rot
op naar Afrika, bebrilde immi
grant. Hou je bek of je wordt gede
porteerd. Wegwezen of we maken
je af.' Ze renden vervolgens la
chend de wagon uit, omstanders
in tranen achterlatend.
Van een geïsoleerd incident was
geen sprake. Voorvallen van racis
me zijn niet voorbehouden aan de
tweede stad van Groot-Brittannië.
Sinds de uitslag van het referen
dum vrijdag bekend werd, ver
spreiden ze zich als een lopend
vuurtje door het land. Pakistanen,
Indiërs, Chinezen, mensen van Ca
ribische afkomst en immigranten
uit de EU vormen het doelwit.
Vooral Oost-Europeanen zijn het
mikpunt van agressie.
Vrijdag vonden inwoners van
een buurt in Huntingdon, in het
graafschap Cambridgeshire, kaar
ten in hun brievenbus met de
tekst: 'Leave the EU, weg met het
Poolse ongedierte'.
In Londen spoten onverlaten ra
cistische leuzen op een cultureel
centrum voor Polen.
In het weekeinde beledigde een
groep mannen in bomber jacks,
Rot op naar Afrika,
bebrilde immigrant.
Hou je bek.
Wegwezen of we
maken je af
zwaaiend met Engelse vlaggen,
moslims voor een moskee.
De opgeborrelde haat komt niet
louter voort uit de koker van volge
lingen van extreemrechtse par
tijen. Via Twitter spreken veront
ruste burgers vanuit het hele land
hun zorg uit. Een bezoeker van
een Londens café schreef hoe een
gast de Oost-Europese ober vuil
aankeek en zei: 'Waarom kijk je zo
vrolijk? Je gaat naar huis.' In Glou
cester vroeg een man 'alle buiten
landers' uit de rij van de super
markt te stappen en hem voor te
laten gaan.
Instanties die het verkeer op so
ciale media in de gaten houden,
slaan alarm. De toename van racis
tisch getinte berichten neemt 'ver
ontrustende' proporties aan. De
politiek zit niet stil. In het Lager
huis riepen maandag diverse parle
mentsleden het kabinet op in te
grijpen. Premier David Cameron
beloofde dat de politie de daders
keihard zou aanpakken. „Het is
niet alleen verwerpelijk, maar ook
crimineel", gaf hij aan.
De jongeren in Manchester
merkten dit vlug. Met hulp van ca
merabeelden werden ze later op
de dag geïdentificeerd en in de
kraag gevat.
Experts verwachten dat de haat
de komende weken verdwijnt. Op
straat geloven weinig mensen
daarin. Dankzij de Brexit, zo fluis
tert menigeen, 'is de geest uit de
fles'.
woensdag 29 juni 2016
'Brexit kan ieder
van ons gebeuren'
Frans Boogaard
Brussel
premier Rutte
Voorzitter van de Europese Unie Jean-Claude Juncker (r) schudt
premier Cameron de hand voorafgaand aan de top. foto epa
Partijleider Jeremy Corbyn
heeft gisteren een motie van
wantrouwen, die werd inge
diend en massaal gesteund door
ontevreden Labour-parlementa-
riërs, naast zich neergelegd. Hij
zei niet te willen opstappen. „Ik
ben democratisch gekozen als
leider van onze partij ter wille
van een nieuwe politiek door 60
procent van de Labour-leden en
aanhangers. Ik wil hen niet in de
steek laten door nu te vertrek
ken", zei hij. „Deze stemming
door parlementsleden is niet legi
tiem." Volgens partijbronnen wil
den liefst 172 collega's afscheid
nemen van Corbyn, 40 bleven
achter hem staan. De uitgespro
ken linkse Corbyn kwam onder
vuur te liggen omdat hij in de
Brexitdiscussie onvoldoende
campagne voerde voor een lan
ger verblijf van Groot-Brittannië
in de EU. Zijn tegenstanders zien
hem geen verkiezing winnen.
De uitslag van het referendum
ten gunste van voorstanders
van een vertrek uit de EU heeft
een beerput opengetrokken. In
Groot-Brittannië steekt openlijk
racisme de kop op.
Geert Langendorff
Manchester
Drie tieners in de tram tegen een
donkere man die hen aansprak
