Haring is van
kreeft gemaakt
Lezen van
scherm of
papier?
O
O
2
WOUTER KLOOTWIJK
Studieschuld Grote kans dat de nu geslaagde scholieren
hun studiekeuze mede baseren op reisafstand. Steeds meer
studenten blijven thuis wonen, becijferde het CBS. Oorzaak:
het leenstelsel. Ze hebben geen zin in een enorme schuld.
Column
.f- V
Wie schatrijk is en daar graag mee geurt, schaft
zich een blik grijze kaviaar aan - uit gekweekte
steur tegenwoordig. Nooit zal iemand in zijn een
tje een blik leeg lepelen en er over zwijgen. Over
kaviaar heb je het. Je geeft er over op en imponeert
er je gasten mee.
Zopas werd bij Amsterdam een beurs gehouden,
speciaal voor culinaire publicisten. Daar hebben
we er waanzinnig veel van in Nederland; het re
gende parkeerbekeuringen die dag. Binnen kon
den beursbezoekers voor een week exquise hapjes
opslaan in hun buiken. Ook lepeltjes kaviaar. Alsof
het, culinair bekeken, iets volkomen nieuw was.
En lekker? Ja, kaviaar is lekker. Hoe lekker
dan? Vierduizend euro per kilo lekker? Absoluut
niet. Ik durf het sterker te vertellen, er is iets echt
opwindend veel lekkerder. Maar u, culinaire publi
cisten, wisten er niet van; het werd nooit uitge
deeld op een beurs. Het is ook niet te koop, maar
gek genoeg in heel Nederland beschikbaar. Gratis.
Het komt uit haring.
Maar de visboer zal je aan zien komen, de specia
list die haring voor je neus schoonmaakt en de in
gewanden met zijn mes weg schuift in een putje.
Dat je hem zegt, doet u de ingewanden er maar bij.
Het zou revolutie zijn
en wereldnieuws. Alles
aan maatjesharing, zoals
het visje uit de pekel
komt, is eetbaar. Graat,
huid en ingewanden
hebben we liever niet,
maar daarbij versmaden
we iets.
Haring die geluk had
voor hij werd gevangen,
is te herkennen aan wat
hij in zijn maag heeft.
Inkopers voor haringhuizen zijn er op gespitst. Ze
wrijven het maagje open, bekijken de kleur van de
inhoud en de ware inkoper proeft er van. Is de
maag gevuld met een helder roze rode substantie,
dan heeft de vis roeipootkreeftjes gegeten. De in
koper biedt de visser dan goed geld. Want betere
maatjesharing is er niet.
Roeipootkreeftjes, speldenknop klein, zijn er in
duizenden soorten, de rode komen veel voor in
het water waar de haring zwemt die wij graag heb
ben. Noordzeeharing.
Een deel van de ingewanden wordt verwijderd
voordat haring in de pekel gaat, tegenwoordig gaat
ook vaak meteen de kop er af. Maar een deel blijft
zitten en wordt mee gerijpt met de vis er omheen.
Het is het restje ingewand, dat de vers-van-het-
mes-visboer uit de vis schuift.
Het gebeurt ook machinaal. In België was ik een
bedrijf dat maatjesharing machinaal schoon maakt
voor supermarkt Delhaize (waar de haringen weg
vliegen, elk begin van een nieuw haringseizoen).
Uit de machine zag ik de maagjes langskomen op
een band.
Toen gebeurde het. Zonder er bij na te denken en
tot stomme verbazing van de baas, pakte ik maag
jes van de band en zoog er de inhoud uit. Gezou
ten, licht gerijpte rode kreeftjespulp. Ongeëven
aard smakelijk. Weg met je kaviaar! En dat zulks
nergens te koop is, culi's, mogen we beschamend
noemen. Er zit goud in, wedden?
Ik pakte
maagjes van
de band en
zoog de
inhoud leeg
PRIJSPEIL
I Oltif Cnelisll
TEST 1,2,3
A
ax Ostermeijer
(18) uit het
Gelderse Ren-
kum is eerste
jaarsstudent
sportmanage-
ment en on
dernemen in Amsterdam. Hij moest
van zijn ouders het eerste jaar van
zijn studie thuis blijven wonen, ook
al betekende dat een reis van twee
uur heen en twee uur terug.
„Ik heb bijna een jaar studie afge
rond zonder een euro te lenen. Thuis
wonen is natuurlijk veel goedkoper
dan op kamers. Daarom heb ik afgelo
pen jaar gereisd en hard gestudeerd.
Mijn ouders vonden dat ook belang
rijk, studeren kost veel geld. Komend
jaar ga ik wel op kamers in Amster
dam, het reizen is zwaar. Ik zoek iets
samen met vrienden, dan kunnen we
de huur delen. Volgend jaar moet ik
dus ook studiefinanciering aanvra
gen bij DUO. Hopelijk niet het volle
dige bedrag van ïooo euro per
maand, ik probeer mijn krediet zo
laag mogelijk te houden. Het moet
toch allemaal worden afbetaald."
Afname
Max is niet de enige student die er
voor kiest om, in elk geval een tijdje,
bij z'n ouders te blijven wonen, blijkt
uit recente cijfers van het CBS. Afge
lopen zomer en najaar is een kwart
minder 18-jarigen verhuisd dan in
dezelfde periode een jaar eerder. Van
KOSTEN
Student op
kamers
de 17- tot 21-jarigen was het 15 pro
cent minder. Vooral in de universi
teitssteden daalde het aantal inschrij
vingen van 17- tot 22-jarigen in het
bevolkingsregister. Groningen,
Maastricht en Nijmegen kregen een
kwart minder jonge inwoners dan
een jaar eerder, in Delft was de af
name zelfs 40 procent.
Het CBS denkt dat de daling te wij
ten is aan de invoering van het leen
stelsel. Tot september 2015 kregen
studenten een basisbeurs: een basis
inkomen als ze gingen studeren. Uit
wonende studenten kregen maande
lijks 280 euro. Daarnaast konden ze
eventueel een aanvullende beurs van
250 euro krijgen en maandelijks
maximaal 465 euro lenen.
Nu kunnen studenten het hele be
drag, maximaal 1025 euro per maand,
lenen bij de overheid. Daarmee moe
ten ze dus een forse schuld aangaan
om hun studie te bekostigen. Tenzij
ze zichzelf kunnen bedruipen met
bijvoorbeeld geld van een bijbaan of
van hun ouders.
Tweedejaarsstudent bestuurs- en
organisatiewetenschap Remco Ba-
rendregt (21) uit Utrecht leent het
maximale bedrag bij. „Ik val nog on
der het oude stelsel, dus tot ik aan
mijn master begin, krijg ik een basis
beurs van 280 euro. Daarnaast leen ik
zo'n 680 euro per maand bij. Ik heb
nu al een studieschuld van 15.000
euro opgebouwd en ik vrees dat ik
zeker op 30.000 euro ga uitkomen. Ik
heb er weloverwogen voor gekozen
om op mezelf te gaan wonen en die
woensdag 29 juni 2016
Wouter Klootwijk
proeft en test
producten
Kaviaar spreekt tot de verbeelding. Alleen
al omdat de gezouten kuit van steur
voor het gemene volk niet te betalen is.
Reageren? wouter.klootwijk@persgroep.nl
Brexit of niet,
toch nog een
beetje Engeland
in huis.
--CHIVEP5-—
I 5ÜWIGE MAHHALUé
Chivers Old En
glish Marmelade
(340 gr)
AH: €0,85
Plus: €0,84
Jumbo: €0,79
Kiene Engelse
drop (300 gr)
Plus: €1,45
AH: €1,45
Jumbo: €1,36
Ook last van keuzestress tijdens je
zoektocht langs internetwarenhuizen
en prijsstunters? Geld&Goed helpt
een handje, met deze week een
vergelijkend warenonderzoek van
e-readers.
De zomervakantie is
weer het moment om
lekker een boek te
lezen. De grote vraag is
niet welk boek het
wordt, maar wordt het
papier of scherm? Ben
je van plan een flinke
stapel boeken te lezen,
dan is een e-reader de
ideale reisgenoot. Er
passen duizenden boe
ken in het geheugen en
het elektronische boek
past gemakkelijk in een
kleine tas.
Natuurlijk, op een tablet
GO
kun je ook een boek
lezen. Wie veel leest is
echter beter af met een
e-reader en dat komt
door het e-inkscherm.
Dit scherm is rustiger
voor de ogen en bijna
niet van het papier van
een boek te onder
scheiden. Ook reflec
teert het geen licht.
Kobo en Amazon verko
pen de beste e-readers.
De letters zijn haar
scherp en het scherm
biedt veel contrast.
De andere merken zoals
Student
blijft vaker
thuis wonen
Arwen Kleyngeld
Studenten op kamers
moeten ongeveer
rekening houden met
de volgende kosten:
Huur €366
Boodschappen €161
Studieboeken en -
benodigdheden €57
Vervoer
(naast ov-kaart) €55
Ontspanning,
uitgaan en sport €144
Kleding en
schoenen €47
Zorgverzekering €97
Telefoon €26
Collegegeld €165
Totaal: €1.118 per
maand
BronNibud studenten-
onderzoek 2015
■u
Engelse
sleutel (Bahco,
305 mm)
Bol.com: €52,50
Praxis: €47,99
Klium.nl: €38,01