Hoe nu verder?
Politieke chaos
gevolg Brexit
'Gepraat over
Nexit zorgt voor
onzekerheid'
3
N
Europa wil dat de Britten zo snel mogelijk uit de
EU stappen. Premier Cameron moet opschieten met
de voorbereiding. „Jullie willen weg, dan maar meteen."
Premier
wil Brexit
blokkeren
Binnen de Labourpartij stapelen
de ontslagbrieven zich op. Binnen
de Conservatieven is ruzie ont
staan over de opvolging van pre
mier David Cameron, die direct
na het referendum ontslag nam.
En de Schotten dreigen vertrek uit
de EU te blokkeren.
De voormalige Londense burge
meester Boris Johnson - een fel
voorstander van een Brexit - is de
beoogd opvolger van Cameron.
Maar binnen de Conservatieven is
een groeiende groep die 'iedereen
behalve Boris' als nieuwe premier
wil. Voorlopig is het voor iedereen
gissen wie de nieuwe bewoner
van Downingstreet to wordt.
Want de problemen beperken
zich niet tot de Conservatieven.
Binnen het rivaliserende Labour is
de onvrede over partijleider Je
remy Corbyn zo groot, dat tal van
partijprominenten ontslag hebben
genomen. Soms zelfs via Twitter.
De Labourpolitici zijn woedend
dat Corbyn gisteren zijn buiten
landchef Hilary Benn aan de kant
zette. Vandaag wordt tijdens de
fractievergadering een motie van
wantrouwen tegen Corbyn behan
deld.
„Overal waar ik kom, is de onvrede
met Europa enorm. Maar een Nexit
is geen optie voor heel veel Neder
landers. Het speculeren erover en
het organiseren van een referen
dum is op zichzelf al heel slecht
voor ons land. Een referendum is
een aanvulling op de democratische
verzorgingsstaat, maar moet er geen
ondermijning van zijn. We komen
net uit een crisis, we hebben vijf
jaar geworsteld om weer boven te
komen. Het zou heel slecht zijn ons
zelf weer in onzekerheid te storten
met stilvallende investeringen en
een toenemende instabiliteit. Zo'n
vraag kan wel spelen bij verkiezin
gen, maar niet in een referendum."
„Nee dat denk ik niet. Natuurlijk
leent deze situatie zich voor doem
scenario's. Maar iedereen is erbij ge
baat het hoofd koel te houden. De
werkelijkheid is al ernstig genoeg."
„Waar ik voor wil waken dat we ge
voelens van rancune, triomfalisme
en defaitisme vrij baan geven. Te
lange onzekerheid zou niet goed
zijn. Anderzijds: de Britten te dwin
gen volgende week de procedure te
starten en ze in de onderhandelin
gen te storten, is niet verstandig.
Het is zaak dat we op een juiste ma
nier afscheid nemen."
„Dat zijn de modellen van het
Centraal Planbureau, die moeten
we logenstraffen. We moeten ons
niet wanhopig op de grond wer
pen, we moeten hard aan de slag
en dan kun je de verbetering die
we in Nederland net te pakken
hebben, ook echt volhouden."
„Dit is geen wedstrijd in retorica
met de populisten. Het heeft vooral
te maken met het feit dat Europa
nog niet het goede antwoord geeft
op grote problemen. We zullen el
kaar in Europa bij een volgende cri
sis beter en sneller moeten vinden.
Daar moet nu aan gewerkt worden.
Waar ik me boos over maak, is de
analyse dat oude, slecht opgeleide
kiezers Engeland 'uit' zouden heb
ben gestemd. Dat zijn verdorie de
mensen voor wie wij het doen. We
moeten naar onszelf kijken, als die
mensen kennelijk geen heil meer
zagen in Europa en eruit wilden,
met alle gevolgen van dien, dan
heeft Europa niet genoeg gepres
teerd. Dat is onze opdracht."
Premier David Cameron
en ook zijn beoogde op
volger Boris Johnson heb
ben geen haast om de EU
te verlaten. Ze willen de
start van de onderhandelingen nog
maanden uitstellen.
Maar die tijd gunt Brussel hun
niet. De Europese lidstaten willen
dat de boedelscheiding zich snel vol
trekt: dat is beter voor beide partijen.
Cameron moet wat hen betreft mor
gen meteen al de scheidingsakte aan
vragen. Want pas vanaf dat moment
begint de periode van twee jaar te lo
pen waarin Brussel en Londen de
boedelscheiding moeten regelen.
Cameron ontmoet zijn 27 collega's
morgen op een tweedaagse top in
Brussel, mogelijk zijn laatste, en ook
de laatste onder het Nederlandse
voorzitterschap. De top staat prak
tisch volledig in het teken van de
Brexit. De tweede dag ontmoeten de
27 leiders elkaar al zonder Cameron.
Terwijl Groot-Brittannië nog grog
gy in de touwen hangt, gaan in Brus
sel de handschoenen uit. Europa
heeft het helemaal gehad met de Brit
ten. „Ze hebben er zelf voor gekozen
weg te gaan. Het heeft geen enkele
zin pas in oktober de scheidingson
derhandelingen te beginnen. Ik wil
dat nu", aldus commissievoorzitter
Jean-Claude Juncker. Het wordt bo
vendien 'geen vriendschappelijke
scheiding', zo waarschuwt hij de Brit
ten alvast: „Het is nooit een hechte
liefde geweest."
Juncker mag rekenen op de steun
van veel lidstaten en van het Europe-
SCHOTLAND
De Schotse premier
Nicola Sturgeon is
vastbesloten. „We
willen onmiddellijk
met de EU en de an
dere lidstaten praten
over de manier waar
op we onze plek bin
nen de EU moeten
verdedigen."
Wetgeving in het
VK kan soms pas
worden doorgevoerd
na goedkeuring van
de parlementen van
Schotland, Wales en
Noord-Ierland. Of
dat ook geldt voor
de Brexit is onduide
lijk. Sturgeon 'vindt
het moeilijk te gelo
ven dat er geen mo
gelijkheden zijn ver
trek tegen te hou
den.' Haar regering
zit niet op één lijn.
„Ik zie zo'n veto van
de Schotten niet ge
beuren", zei haar mi
nister van Buiten
landse Zaken.
se Parlement, dat morgenvroeg in
een resolutie ook een onmiddellijke
start van de exitonderhandelingen
eist. Het parlement wil ook niet dat
de Britten de tweede helft volgend
jaar ook nog eens EU-voorzitter wor
den, zoals nu gepland staat.
Een gelekte ontwerpversie was af
gelopen weekend voor de Britse Eu
rocommissaris Jonathan Hill al aan
leiding om op te stappen. In het ont
werp vroegen de belangrijkste frac
tieleiders om Hill 'per onmiddellijk'
zijn portefeuille af te pakken. De
Brit, zelf'een waar Europeaan', is ver
antwoordelijk voor de financiële
markten en zou dus nog zeker twee
jaar de belangen van de City kunnen
behartigen. Hills taken worden waar
genomen door de Letse vicevoorzit-
ter Valdis Dombrovskis.
CDA-leider in Europa Esther de
Lange vindt zijn vertrek 'begrijpe
lijk' omdat te makkelijk belangencon
flicten kunnen ontstaan. Zij vraagt
zich af of niet precies hetzelfde geldt
voor de Britse parlementsleden die
zich met financiën bezighouden.
Ook zij beslissen nu mee over wetge
ving die straks niet meer van toepas
sing is op hun land. De Lange: „Gaan
zij meewerken aan Europese oplos
singen, of kijken zij alleen nog naar
de belangen van Londen?"
Brussel wil af van onduidelijkhe
den. „Dit moet snel, zodat we geen
periode van financiële en politieke
onzekerheid krijgen", aldus de Fran
se buitenlandminister Jean-Marc Ay-
rault na overleg van de zes oprich
ters van de Unie - Frankrijk, Duits
land, Italië en de Benelux - in Ber
lijn. „Het vacuüm mag niet te lang
duren."
maandag 27 juni 2016
Nu de Britten hebben gekozen
voor een vertrek uit de Europe
se Unie rollen de politici in
Groot- Brittannië over straat.
Gerben van 't Hof
Rotterdam/Londen
Europa moet het hoofd koel hou
den, vindt PvdA-leider Diederik
Samsom. Géén referendum over
Nexit. „We zijn net de economi
sche crisis te boven. Een referen
dum geeft te veel onzekerheid."
Jan Hoedeman
Den Haag
De geest van een Nexit is uit de
fles in Nederland?
Is Brexit het begin van een Euro
pees dominospel?
Hoe moet het nu verder?
Is dit geen nachtmerrie voor de
VVD/PvdA-coalitie in Neder
land? Brexit kost tienduizenden
banen en miljarden euro's.
Waarom is de gevestigde orde in
Europa niet in staat tot een goed
antwoord op het populisme?
EU: daar is net
gat van de deur
Frans Boogaard
Brussel
De ministers van Buitenlandse
Zaken van de oprichters van de
Unie (rechts minister Koenders)
in Berlijn, foto john macdougall/afp