LIEFDEVOLLE HERINNERING
19
Twintig jaar geleden reisde Ank van Gulik naar haar oudste dochter in Utrecht
voor een gezellig etentje samen. Wat zij bij aankomst aantrof, veranderde haar leven.
H
un laatste telefoonge
sprek kan zij zich
nog goed herinne
ren. Het had de dy
namiek die kenmer
kend was voor hun hechte band;
vrolijk en ernstig, beweeglijk en
betrokken. Marion zou naar een
neuroloog gaan; had al twee keer
een kleine epileptische aanval ge
had en wilde dit laten onderzoe
ken. Dus bespraken zij hoe laat zij
elkaar daarna zouden ontmoeten,
waar zij wilden eten, dat er een
vriendin op de 3-jarige Hanna kon
passen. Vervolgens golfde hun con
versatie verder; er passeerde zelfs
een tante de revue, een fervent
aanhangster van new age, die ooit
haar enige zoon had begraven. Na
tuurlijk is het erg om je kind te
verliezen, maar je moet niet gaan
zweven, zei Marion nog.
Die 19e juni, vertelt Ank van Gu
lik (73), voelde zij zich onrustig.
Het overstemde bijna de voorpret
van het weerzien. Zij vertrok eer
der en arriveerde al halverwege de
middag in Utrecht. Toen zij de
straat indraaide waar Marion en
Hanna woonden, zag zij het meis
je huilend voor het raam staan. Zij
snelde dichterbij, tuurde door het
glas. Marion lag voorover, languit
op de vloer. Haar krullen uitge
waaierd om haar hoofd.
„Kalm en helder werd ik. Dat er
niets meer aan te doen was, wist
ik meteen. Ik riep door het glas
heen dat oma het allemaal zou re
gelen, schakelde via buren de poli
tie in, die op hun beurt een ambu
lance opriepen. Gelukkig kon ik
voorkomen dat ze voordeur intrap
ten; ik wilde Hanna nóg een trau
ma besparen."
Eenmaal binnen bleek dat die
zichzelf had aangekleed 's och
tends: „Alle kleren had zij uit haar
kast getrokken, op zoek naar een
warme trui. 'Mama werd niet
meer wakker', zei ze. Gegeten had
ze ook; ze liet mij zien hoe ze met
een krukje voor het aanrecht net
bij de broodtrommel kon."
Omdat Rick, de vader van Han
na waarmee Marion een lat-relatie
had, een paar dagen weg was, be
antwoordde Ank alle vragen van
politie en arts en nam haar klein
dochter onder haar hoede. „Ik zie
mij nog samen met haar van alles
inpakken; speelgoed, een knuffel,
luiers voor 's nachts, ondergoed,
sokjes, kleren voor de begrafenis."
Die avond bracht zij Hanna naar
bed alsof het een van de vele lo
geerpartijtjes bij oma en opa was
en las voor uit Jip en Janneke: „Op
zo'n moment is alles wat gewoon
is geruststellend."
En het gewone leek ook nog zo
dichtbij, zegt Ank. „Marion werk
te als coördinatrice van OpStap,
een project voor Marokkaanse en
Turkse moeders met jonge kinde-
ren. Zij probeerde zelf ook Turks
te leren. Ze was energiek, vrolijk
en wist van aanpakken. Voor haar
He verjaardag gaf ik haar een naai
machine cadeau; kon zij zelf haar
kleren maken, en dat deed zij
graag." Van jongs af aan hield Ma
rion van klussen; behangen, sau
sen, zeil leggen, ruimten indelen
en smaakvol inrichten. In haar stu
dententijd had zij een groot bal
kon waarop zij vrienden ontving
voor maaltijden en feestjes. „En al
tijd als wij elkaar aan de telefoon
hadden, bleken wij even daarvoor
tegelijkertijd aan elkaar te hebben
gedacht." Maar dat er een keurig
adressenbestand klaarlag, heeft
haar altijd verbaasd. „Geeft dat
aan dat zij eigenlijk geen continuï
teit veronderstelde?"
'Wat goed dat je toen
vroeger kwam, oma',
zei Hanna op 6-jarige
leeftijd tegen mij.
'Anders was ik nog
langer alleen
geweest.' Ze
herinnert zich dus
nog wel iets van die
dag
Tijdens de kleurrijke uitvaart las
Ank een vrolijk fragment uit Ma
rions dagboek voor. Er waren veel
volwassenen en kinderen, Spaanse
muzikanten, Turkse en Marokkaan
se gerechten. En Hanna holde over
de graven.
Grootmoeder en kleindochter
hebben een sterke band. „Toen Ma
rion zwanger was had ze geregeld
dat ik, mocht haar iets overkomen,
toeziend voogd zou zijn. Ik praat
natuurlijk over haar met Hanna.
'Wat goed dat je toen vroeger
kwam, oma', zei die op 6-jarige
leeftijd tegen mij. 'Anders was ik
nog langer alleen geweest.' Ze her
innert zich dus nog wel iets van
die dag."
Wat helpt, is om het
verdriet niet alsmaar
te activeren. Dus niet
met iedereen erover
blijven praten. Het
leven neemt het pas
weer over als je het
toelaat
Veel van haar dochter ziet zij in
haar kleindochter terug; het zelfde
postuur, de donkere krullen, de
soepele overgangen tussen uitbun
dige en peinzende stemmingen.
Hanna was 16 jaar toen zij eens op
merkte: „Dat je kind dood is, valt
niet mee, hè oma?"
Maar hoe vreemd het ook klinkt,
zegt Ank, het voelde als onont
koombaar; zo jong sterven aan een
herseninfarct - alsof het zo moest
zijn. Dat betekent niet dat zij zich
niet dagen huilend van ellende in
haar huis heeft opgesloten. „Maar
je moet door je eigen rouwproces
heen. Accepteren is uiteindelijk de
enige optie. Wat helpt, is om het
verdriet niet alsmaar te activeren.
Dus niet met iedereen erover blij
ven praten. Natuurlijk wil je je ver
haal kwijt en helpt dat bij het ver
werken, maar blijf er niet in han
gen - het leven neemt het pas weer
over als je het toelaat."
Iedere ochtend mediteert zij. En
wandelen doet zij graag. „Ook dat
geeft rust. Ik probeer innerlijk stil
te zijn tot de hoek. Of als dat niet
lukt: tot de eerste lantaarnpaal." Zo
bouwt zij het op, zegt ze: „Stilzijn
tot de lantaarnpaal. Dan tot de vol
gende. En zo verder."
zaterdag 18 juni 2016
Marion
Harms
15 juli 1963-
19 juni 1996
'Accepteren is de enige optie'
Jacoline Vlaander
Marion, halverwege
de twintig.
Heeft u ook mooie herinneringen
aan een overleden dierbare? En is
er een datum die daarom speciaal
voor u is? U kunt uw verhaal doen
in 'In liefdevolle herinnering'. U kunt
contact opnemen met Ab van der
Sluis: 08801-30203,
chefnieuws@pzc.nl.