Piet Dieleman
kleurt de wereld
Leroy is nu ook het
gezicht van Carglass
Muziekpodium Zeeland raakt
definitief helft subsidie kwijt
6 ZEELAND
r
Leroy Wachtels (24) uit Goes en Bradley
Braafhart (20) uit Hoek zijn te zien in de
reclamespotjes van grote Nederlandse bedrijven.
COMMERCIALS OP DE BUIS
De National Gallery in
Edinburgh hangt vol
met schilderijen van
oude en vroegmoderne
meesters. Van Rafael tot Gauguin.
Wat een genot! Op een camping
vlak bij de Schotse hoofdstad
schrijf ik nu over het werk van
Piet Dieleman (Arnemuiden,
1956). Hoe zou dat in die kunst
tempel staan? In één woord: revo
lutionair. Zijn werk is abstract. Er
is geen verhaal anders dan dat van
kleur en textuur in relatie tot
vorm en ruimte. Ik realiseer me
eens te meer hoeveel er in de afge
lopen honderd jaar in de kunst is
gebeurd. Eeuwenoude zekerheden
zijn losgelaten. Er is onbekend ge
bied ontgonnen.
Dieleman neemt in die ontwik
keling een sterke positie in. Hij
startte - na ook een vakopleiding
fotografie te hebben afgerond - in
de jaren 80 als expressionist. Om-
De kleur brengt ook
gevoelens teweeg.
Zoals opwinding,
verstilling,
verwondering
dat verf een materiaal is dat leeft,
dat ademt. Omdat een verflaag be
vochten moet worden op het
doek. En omdat hij zelf een ant
woord moest vinden hoe hij zich
tot die eeuwenlange traditie én
zijn eigen tijd verhield. De fotogra
fie kon de werkelijkheid beter
vastleggen dan de schilder. Dus
legde Dieleman zich toe op het on
derzoeken van pigment en bind
middel, kleur, vorm, handschrift,
textuur, verhouding. Aanvankelijk
nog met hier en daar een mensfi
guur in een duistere grootse land
schappelijke ruimte. Maar, een
prachtig zesluik uit zijn academie
tijd getuigt ervan, al vrij snel ab
stract. Via omzwervingen waarin
hij het in zijn atelier binnenvallen
de, steeds veranderende licht
trachtte te vangen in monumenta
le doeken, kwam Dieleman in de
jaren 90 tot de conclusie dat de
kans groot is te blijven hangen in
doelloos dwalen als hij zich geen
beperkingen zou opleggen. Gete
kende structuren werden start
punt van nieuwe schilderijen. Ik
zag ze als kastjes met openstaande
deurtjes. Dieleman bracht kleur
aan over de tekening. Op den
duur bleef van de deurtjes alleen
een raster over. De ruimtelijke rea
liteit is zo teruggebracht tot een
schematische structuur.
Op die basis brengt Dieleman
verf aan in de door de lijnen om
schreven vlakken, steeds in de zes
van de zeven kleuren van het spec
trum. De kleurcompositie is
steeds gelijk. Elk schilderij - in dit
geval met aquarelverf gemaakt - is
echter anders. Soms volgt Diele
man de omtreklijnen, soms schil
dert hij er buiten. Hij besluit om
te zien wat er gebeurt als de kleu
ren uit twee vlakken elkaar raken
en in elkaar overvloeien. Hij kijkt
wat het effect is wanneer hij de
kleuren op losse vellen papier aan
brengt en op de plaats van de vlak
ken, maar iets verschoven, plakt.
Of plaatst de kleuren als verticale
vegen, los van elkaar, in de vaste
volgorde van links naar rechts. Elk
werk biedt veel te zien en die rij
ke kijkervaring wordt versterkt
door de onderlinge verschillen.
Dieleman onderzoekt weliswaar,
maar is in zijn koel pogen orde en
chaos tot harmonie te laten ver
smelten een warmbloedig schil
der, die watertandend de schoon
heid van kleur, licht en vorm er
vaart. En mij meeneemt in zijn
wereld. Die uiteindelijk ook een
intense relatie heeft met de werke
lijkheid buiten het schilderij.
Rijkdom
Want variaties in zijn werk verwij
zen naar de oneindige rijkdom
van waarnemingen die je in de da
gelijkse realiteit kunt doen. En de
kleur brengt ook gevoelens te
weeg. Zoals opwinding, verstil
ling, verwondering, verbazing, op
gewektheid, somberheid, rust, on
rust. Maar niet Dieleman, maar ik
zelf roep die gevoelens op. Een be
zoek aan de vele ruimtes in zijn
woonhuis/atelier is een ontmoe
ting met bijna veertig jaar werken.
Een unieke ervaring. En je hoeft
er niet voor naar Edinburgh.
Goes
Leroy Wachtels (24) uit
Goes is sinds eind april
in diverse huiskamers
in Nederland te zien en te ho
ren. De automonteur prijkt
momenteel in de reclame van
autoruitschadebedrijf Car
glass. „Je moet niet vies zijn
van een beetje aandacht."
Het begon allemaal als een
lolletje. Leroy Wachtels is
sinds 2011 automonteur bij
Carglass en werkt momenteel
in Breda. De werknemers van
het bedrijf kregen een tijdje
geleden een oproep over een
nieuwe reclame die in de
maak was. „Ze zochten een
nieuw gezicht. Voor de grap
hebben een aantal collega's en
ik ons opgegeven."
Allereerst presenteerde
Wachtels zichzelf in een eigen
gemaakt filmpje, daarna volg
den audities en als eindresul
taat eindigde de Goesenaar op
televisie. „Het is best vreemd
om jezelf terug te zien en te
horen. Ik had nog nooit in een
reclame gespeeld."
Voor de automonteur was
acteren in een commercial
dan ook een nieuwe gewaar
wording. „De draaidagen wa
ren best pittig. Driekwart dag
moest ik me voortdurend fo
cussen op hoe ik sprak. Nor
maal houd ik me daar niet
mee bezig. Telkens moesten
onderdelen herhaald en verbe
terd worden. Aan het eind
van de sessie kreeg ik geen
zinnig woord meer uit m'n
mond. Ik was er gewoon moe
van."
De commercial zou eerst
een drietal weken op televisie
te zien zijn. „Maar het bevalt
kennelijk", grijnst Wachtels.
„Binnenkort heb ik weer een
draaidag om het filmpje iets
te verbeteren. Of ze me nog
vaker zullen vragen, weet ik
niet."
De automonteur gaat mo
menteel een stuk minder ano
niem door het leven dan voor
heen. „Ik word vaak aangespro
ken op het werk door klanten.
Ook in Danstheater El Toro
Goes, waar ik barman ben,
word ik herkend. Zelfs in
mijn vrije tijd spreken men
sen me aan. Je moet niet vies
zijn van een beetje aandacht."
De draaidagen waren
best pittig. Ik moest me
voortdurend focussen
op hoe ik sprak
Niet alleen zijn uiterlijke
verschijning doet bij mensen
een belletje rinkelen. Ook zijn
stem wordt gelinkt aan de re
clame. „Deze week had ik toe-
Zelfs in mijn vrije
tijd spreken
mensen me aan.
Je moet niet vies
zijn van een beetje
aandacht
vallig iemand aan de telefoon
die mijn spraak herkende. Dat
was best grappig."
Wachtels ervaart geen keer
zijde aan het feit dat hij nu 'be
kend' is. „Laatst hoorde ik dat
iemand iets had gezegd over
mijn baardje. Dat vond hij
niet mooi", vertelt de Goese
naar lachend. „Daar kan ik
wel mee leven."
Toch was er in het verleden
ook publiekelijke kritiek op
de commercials van het auto
ruitschadebedrijf. In 2013 boor
de cabaretier Tim Kamps de
reclame van Carglass in een ra
diocolumn helemaal de grond
in. Voor Youp van 't Hek was
de commercial zelfs voer voor
een voorstelling. Wachtels
kan er wel om lachen. „Ik zou
behoorlijk trots zijn als ik ge
spreksstof word voor een ko
miek."
Het lot van Muziekpodium Zee
land lijkt bezegeld. Provinciale
Staten stemden gisteren in met
het schrappen van de helft van
de jaarsubsidie van ruim drie ton.
De provincie wil dat MPZ meer
buiten Walcheren gaat kijken.
Met name de gemeenten Goes en
Terneuzen zouden een deel van
de provinciale bijdrage moeten
overnemen. MPZ acht dat scena
rio echter weinig realistisch. Als
de 'doorstart' niet lukt, bouwt de
provincie haar bijdrage in vier
jaar helemaal af.
De PvdA-Statenfractie deed, sa
men met D66, gisteren een po
ging het leed te verzachten. „We
willen Muziekpodium tegemoet
komen door het een laatste kans
te geven", zei Ralph van Hertum.
Ze hebben vier jaar
de tijd gehad. Nu
moeten ze op de
blaren zitten
„Een bezuiniging van 150.000 eu
ro vinden wij te zwaar."
Het alternatief van beide par
tijen wekte echter vooral verwar
ring. Zij wilden wel in 2017 ander
halve ton bezuinigen, maar daar
in het najaar - bij de behandeling
van de provinciebegroting - op
nieuw over oordelen. Het voor
stel kreeg net te weinig steun.
Gedeputeerde Ben de Reu be
streed de kritiek dat de bezuini
ging te abrupt komt. Hij wees er
op dat de provincie al jaren ver
geefs aandringt op samenvoeging
met andere organisaties. „Ze heb
ben vier jaar de tijd gehad. Nu
moeten ze op de blaren zitten."
zaterdag 4 juni 2016
Werk van Piet Dieleman in diens atelier, foto nico out
Nico Out
Piet Dieleman: Molenwater
125a, Middelburg. T/m 19/6. Za.
en zo. 14.00-18.00 uur en op af
spraak: 06-81473297 of
pietdieleman@mac.com.
Len Wolters
Rolf Bosboom
Middelburg
Ben de Reu