ZEELAND GEBOEKT
Zeeuws Tijdschrift
over Four Freedoms
Nabbe geeft nieuwe
visie op onderwijs
Zee van
woorden
ZEELAND 13
Dieuwke Parlevliet uit Zierikzee schrijft haar eerste jeugdboek. Het verhaal
van oom Frangois en Rafy speelt in een tehuis vol eigenzinnige oudjes.
r is in deze krant best al
aandacht besteed aan Het
zeeparfum van oom
Frangois, het eerste jeugd
boek van Dieuwke Parle
vliet. De schrijfster (Bergen op
Zoom, 1959) was kleuterleidster op
de Vrije School in Middelburg. Ze
studeerde vervolgens theologie en
werd predikant. Na een ongeluk in
1997, waarbij haar partner en doch
ter omkwamen, ging ze meer de rich
ting van de kunst op. In 2012 publi
ceerde ze de dichtbundel Perdonia
Dael. Waarom nog een keer Oom
Frangois? Omdat het een jeugdboek
is dat voor het grootste deel in een
bejaardentehuis speelt. Dat lijkt me
best bijzonder en er is nog niet de
aandacht op gevestigd.
Het boek presenteert zich als teder
en kwetsbaar. Dat is mede te danken
aan de tekeningen van Vera Verseput
aan het begin van elk hoofdstuk, op
de cover en schutbladen. Die illustra
ties sluiten naadloos aan bij de in
houd.
Het verhaal begint als Rafy Vos en
zijn ouders op de boot van oom
Frangois aan het opruimen zijn.
Oom Frangois leefde op die kotter,
de Sinaz, hij bevoer er de wereldzee
ën mee op zoek naar geuren. Nu is
hij oud en versleten en hebben ze
hem voor zijn eigen bestwil in be
jaardentehuis Sint Barbara onderge
bracht. Weggestopt, dat mag je na
tuurlijk ook zeggen.
Eigenlijk moet ik hier uitleggen,
dat oom Frangois een parfumeur is
met een uitzonderlijke neus en al
heel zijn leven op zoek is naar de ul
tieme geur, het zeeparfum. Bij die
zoektocht heeft hij zijn vrouw en
grote liefde verloren, net op het mo
ment dat hij vrijwel alle ingrediën
ten bij elkaar leek te hebben. Maar
dat leest u allemaal wel. Net als over
het nachtelijk reisbureau, de slimme
hond Nies en de onsympathieke te
huisdirecteur.
Waar ik vooral de aandacht op wil
vestigen, is de beschrijving van het
bejaardentehuis en zijn bewoners.
Die is zo realistisch en liefdevol, dat
je inderdaad hoopt dat kinderen dit
boek gaan lezen. Want wie komen
we tegen in Sint Barbara? Iet de
Vries die Ietsepiets wordt genoemd
en een geheugen als een zeef heeft,
ze denkt niet meer aan later. Meneer
Antonio die een hele dag een koptele
foon op zijn hoofd heeft en 'knetter
kakmadam', 'schijtlijster' en andere
scheldwoorden roept. En bovendien
het bed deelt met een medebewoon
ster, Gabriëlla van Nijlen. Dan heb
ben we Tortugo die - niet per onge
luk - steeds met zijn rollator tegen
deuren knalt. En Toos: „Haar wan
gen hangen, het zijn eigenlijk net
flappen. Ze hangen naast haar neus,
Het zeeparfum
van oom
Francois
maar ook naast haar kin." En natuur
lijk oom Frangois, die sloft en trilt en
nog een fortuin aan geurstoffen op
zijn kamertje heeft. De afdelingen
van het tehuis heten de Tureluur, de
Wulp, de Parkiet en de Merel. „Het
zijn eigenlijk een soort vogelkooien",
denkt Rafy. En ook, als hij de oudjes
ziet suffen: „Het is net alsof de tijd
hier stilstaat."
En dat allemaal verpakt in een on
derhoudend avontuur, dat goed af
loopt. Ook over de oudjes hoeven we
ons geen zorgen te maken: ze gaan
in elk geval op reis. Oom Frangois
zegt op het eind: „Vannacht vaar ik
uit. Tijdens het ochtendgloren, als de
wind wat is gaan liggen. Dat is het
moment dat je de zee het allerbeste
ruikt. Fris, licht en vol geheimen
van zware zoete vrede."
Het nieuwste nummer
van het Zeeuws Tijd
schrift staat volledig in
het teken van de Four Freedoms
Awards, die afgelopen 21 april in
Middelburg werden uitgereikt.
Alle laureaten worden geportret
teerd en/of geïnterviewd: de
Duitse Bondskanselier Angela
Merkel, drie geestelijken uit de
Centraal Afrikaanse Republiek,
Denis Mukengere Mukwege uit
de Democratische Republiek
Congo en Syriër Mazen Dar-
wish.
uziekles geven is een
vak apart. Violist en di
rigent Carlo Nabbe
(2963) heeft er een boek over ge
schreven: Aandacht (Uitgeverij
Aspekt, 18,95 euro).
Nabbe studeerde viool bij Ka
tie Sebestyen en Herman Kreb-
bers. Hij speelt een belangrijke
rol in het Zeeuwse muziekleven,
als concertmeester bij het
Zeeuws Orkest, dirigent van het
Zeeuws Jeugdorkest en het
Zeeuws Studentenorkest, mede
oprichter en chef-dirigent van
het Zeeuws Kamerorkest TY.
Vanuit zijn eigen ervaringen
vertelt Nabbe in zijn boek hoe je
volgens hem op de beste manier
les kunt geven. Observeren is
een kernwoord in zijn aanpak.
Ook is het van belang dat de do
cent open vragen stelt en ver
trouwen schenkt.
Nabbe: „Dit boek gaat over
mijn bevindingen als musicus
en leraar. Deze bevindingen over
bagage en ballast leidden uitein
delijk naar een nieuwe stijl van
lesgeven."
Zeeuwse schrijver
I argriet de Moor draaft
door. In De verdronkene,
I haar roman uit 2005 over
de stormvloed van 1953, laat ze het
nog harder waaien dan het in wer
kelijkheid deed. 'Het had erger ge
kund', schrijft ze bovendien, met
de halve hoop van een ramptoe
rist. Ze voorziet haar relaas van op
dringerige vooruitwijzingen. 'Om
dat haar afscheid een afscheid
voorgoed was', meldt ze alvast op
pagina 14, met nog zeker 250 blad
zijden te gaan. Op pagina 19 ha
mert ze opnieuw: 'Een kwartier
nadat ze haar zuster voor het
laatst in leven had gezien.' Ook on
derbreekt ze het verhaal voortdu
rend voor waterbouwkundige en
weerkundige weetjes. Dit soort
proza: 'Windsnelheden kunnen
boven land door wrijving worden
getemperd, maar blijven boven
zee doen wat ze deden.'
Margriet de Moor is bij het
schrijven en vooral bij het her
schrijven het slachtoffer gewor
den van een misverstand. Het mis
verstand dat je de lezer geen se
conde kunt vertrouwen, je dient
haar of hem voortdurend, en liefst
in plompe bewoordingen, voor te
houden hoe erg, gruwelijk, vrese
lijk het allemaal is. Dat de roman
een succes werd, heeft naar ik ver
moed alles te maken met het on
derwerp en niets met de uitwer
king.
We volgen twee zussen: Arman-
da die achterblijft in Amsterdam,
Lydia die op de laatste januaridag
van 1953 vertrekt, 'ik heb wel zin
Margriet
de Moor
om weer eens een auto te bestu
ren'.
Wij gaan mee, door 'idioot veel
wind', in de auto en op allerlei
veerboten. Uiteindelijk bereikt Ly
dia Zeeland, 'een provincie waar
ze van haar leven nog niet was ge
weest'.
Het doel van de reis is Zierik
zee, we krijgen een stadsrondrit
langs de Noordhavenpoort, een
magnifieke kerk, een vismarkt,
een zestiende-eeuws stadhuis. La
ter gaat ze, opnieuw per Citroën,
de nacht met 'kwaad weer' in. Als
storm en drama een hoogtepunt
bereiken, schudt de schrijfster
haar documentatiemap weer leeg:
'Oceanografen mochten hebben
berekend dat de hoogte van deze
scheefstand omgekeerd evenredig
is met de diepte van de zee'.
Zo verdrinkt De verdronkene in
een niet beteugelde woordenzee.
DE VERDRONKENE
vrijdag 3 juni 2016
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
De oudjes gaan op reis
Jan van Damme
•Afct WV or\ JtMAfav)
fXruAirtx, pedifCtl
Dieuwke Parlevliet
ZB Boek
219 pagina's
17,50 euro
Mario Molegraaf
-De
verdronkene
(2005)
Dieuwke Parlevliet, auteur van 'Het zeeparfum van oom Francis', foto marieke mandemaker