E 21
De beste wijn ter wereld komt uit
Frankrijk, heette het altijd. Maar er tekent
zich een revolutie af. In een nieuw
wijnmuseum staat Frankrijk niet langer
centraal. „We zijn niet arrogant meer."
La Cité du Vin:
wijnwonderland
p 24 mei 1976
vond in Parijs
een wijnproeverij
plaats. De glaasjes
werden 'blind' ge
leegd. Dat wil zeg
gen: de negen ju
ryleden, allemaal vooraanstaande
wijnkenners uit Frankrijk, zagen en
wisten niet wat ze dronken. Op tafel
stonden wijnen uit Bordeaux en
Bourgondië en - dat was nieuw - wij
nen uit Californië.
„Niemand nam de wedstrijd eigen
lijk serieus", aldus journalist George
Taber, die destijds als enige buiten
staander aanwezig was. Californi-
sche wijnen: daar had nog niemand
van gehoord. „Franse wijnen ston
den wereldwijd op een voetstuk, ze
waren heilig. Dat kwam vooral door
dat de Fransen zelf altijd zeiden dat
ze het beste klimaat hadden, de bes
te grond en de beste druiven", zei Ta
ber vorige maand, toen hij herinne
ringen ophaalde in weekblad Time.
De jury in Parijs proefde, vergeleek
en proefde nog eens. Toen volgde het
oordeel. Bij de witte wijnen eindig
den de Amerikaanse wijnen op de
eerste, derde en vierde plaats. Bij de
rode wijnen werd die uit Californië
ook als beste beoordeeld.
De juryleden waren verbijsterd
toen ze zagen wie ze als winnaars
hadden aangewezen. „Ik zag de ver
bazing op hun gezichten!", aldus een
van de organisatoren destijds, de Brit
se wijnhandelaar Steven Spurrier.
De proeverij, nu veertig jaar gele
den, was het startschot voor een vi-
nologische revolutie. In Frankrijk
La Cité du Vin is 55 meter hoog,
telt tien verdiepingen en heeft
3.000 m2 beschikbaar voor de
vaste expositie en nog eens
720 m2 voor tijdelijke tentoon
stellingen. Commentaar is er in
acht talen, waaronder Neder
lands. De bouw kostte 81 mil
joen euro en duurde ruim twee
jaar. De gevel is van glas en alu
minium. Bijna de helft werd ge
financierd door de stad Bor
deaux, nog eens 19 procent
kwam van sponsors, waaronder
vooral grote Franse wijnhuizen.
Het museum moet Bordeaux
een economische impuls geven:
er worden 450.000 bezoekers
per jaar verwacht.
werd de proeverij eerst doodgezwe
gen, daarna werd de organisatie be
schuldigd van fraude en tot slot kre
gen juryleden volop kritiek over hun
vermeende onkunde.
Applaus
In de Verenigde Staten ging juist
luid applaus op. Media stonden in de
rij om de winnende wijnboeren te
interviewen. „In Nieuw-Zeeland, in
Australië, in Chili, overal zeiden ze
toen: dat kunnen wij ook", aldus Ted
Baseier, de wijnproducent die de
proeverij won met zijn rode wijn.
De gevolgen zijn bekend. In de ja
ren 70 waren er 300 wijnmakers in
Californië, nu zijn het er 3.000.
Frankrijk is op veel fronten voorbijge
streefd. Italië produceert 49 miljoen
hectoliter, Frankrijk is tweede met
47,5 miljoen. De Amerikanen drin
ken meer wijn dan de Fransen. Ver
der heeft Spanje, wereldwijd derde
producent, meer hectares aan wijn
gaard dan Frankrijk, maakte de Inter
nationale Organisatie voor Wijn
bouw (OIV) onlangs bekend.
Jarenlang staken de Fransen hun
kop in het zand. Ze exporteerden
hun kennis over de wereld. Het werd
gezien als een vorm van ontwikke
lingshulp. Zij dachten als enigen te
weten dat hun wijnen wél de beste
waren. Misschien waren hun wijnen
(te) duur of waren de appellations
(herkomstbenamingen) onbegrijpe
lijk, misschien holde de verkoop ach
teruit, maar ze waren wel de beste.
Vonden de Fransen. Ook daar tekent
zich nu een kentering af. Steeds
meer Franse wijnboeren en somme-
liers reizen de wereld af om nieuwe
markten te ontdekken óf om elders
makkelijker een baan te vinden. Gro
te Franse chateaux zijn gedwongen
internationaal te opereren. Bijna de
helft van alle Bordeauxwijn wordt te
genwoordig geëxporteerd.
Twintig landen
Dat de Fransen hun oogkleppen heb
ben afgeworpen, wordt bewezen in
een museum dat deze week zijn deu
ren opende in hét wijnwalhalla: Bor
deaux. Aan de voet van beroemde
wijngaarden is daar het immense en
tien verdiepingen hoge La Cité du
Vin verrezen. Afgelopen dinsdag
opende president Hollande het mu
seum. Er wordt wijn tentoongesteld,
inclusief alle ambachtelijke en cultu
rele aspecten, maar voor de wijnen
uit Bordeaux zelf is een bescheiden
hoekje aan het einde van de vaste ex
positie ingeruimd. „Je ziet hier hoe
wijn wordt gemaakt in alle uithoe
ken van de wereld, van Spanje tot Au
stralië. Je kunt wijnen proeven uit
meer dan twintig landen, inclusief
Libanon en Moldavië", vertelt direc
teur Laurence Chesneau-Dupin, ter-
wijl ze langs immense schermen
loopt waarop filmbeelden te zien
zijn van uitgestrekte wijngaarden...
in Zwitserland.
Iets verderop kunnen de bezoekers
hun neus testen, door geuren op te
snuiven van leer, frambozen en pot-
loodslijpsel. Ernaast wordt interac
tief de duizenden jaren oude geschie
denis van wijn getoond. Het gaat
over farao's, over Grieken, over Heili
ge Wijn en zelfs over gezondheids
problemen die wijn kan veroorza
ken. Nergens staat Frankrijk cen
traal. Nergens wordt Bordeaux op
een voetstuk geplaatst. „Noem het
maar de emancipatie van Frankrijk
als wijnland", zegt directeur Ches
neau-Dupin. „We durven te laten
zien wat de rest van de wereld te bie
den heeft. We zijn in Bordeaux niet
arrogant, of beter gezegd: niet meer.
We weten dat er meer is dan Franse
wijn. Dit museum is het bewijs."
ITALIË OP 1
vrijdag 3 juni 2016
Fransen geven het nu toe:
'vreemde' wijn is ook lekker
Frank Renout
Bordeaux
Bezoekers kijken rond in het pas geopende wijnmuseum
La Cité du Vin. De architectuur is hypermodern.
V Proeven is ook mogelijk in het museum, en er is een wijn
bar met 500 soorten wijn. foto's mehdi fedouach/afp
Italië is met 49 miljoen hectoliter
de grootste wijnproducent. Frankrijk
staat op de tweede plaats met 47,5
miljoen hectoliter. Daarachter volgen
Spanje (36,6 miljoen), de Verenigde
Staten (22 miljoen) en Argentinië met
13,5 miljoen hectoliter.
