Rijksmuseum moet zichzelf meer kunnen bedruipen
U
9
Taco Dibbits wordt de nieuwe
hoofddirecteur van het Rijksmuseum.
„Je moet zorgen dat je heel alert blijft
vernieuwen en inspireren."
RIJKSMUSEUM NIEUWE DIRECTEUR A
Ik had vooral een
fascinatie voor de
vraag: hoe doen
Rembrandt en
Michelangelo dat?
Hij noemt het 'de
mooiste baan van
de wereld' en 'een
droom die werke
lijkheid wordt'. Ta
co Dibbits (47)
wordt de nieuwe
hoofddirecteur van het Rijksmu
seum. Hij volgt Wim Pijbes op, die
vertrekt naar Museum Voorlinden.
Het stokje wordt op 15 juli overgege
ven, als Dibbits en Pijbes samen
Rembrandts Maerten en Oopjen pre
senteren. Na het huidige succes van
het museum vindt Dibbits het tijd
voor een volgende stap.
„Niets is zo gevaarlijk als succes, dus
je moet zorgen dat je heel alert blijft
vernieuwen en inspireren. De maat
schappij verandert ontzettend snel
en er is veel verdeeldheid. Het Rijks
museum staat midden in die maat
schappij. Kunst kan ook verbinden
en ik denk dat dat heel belangrijk is.
Mensen kunnen in het Rijksmu
seum verbonden worden met kunst
en geschiedenis en dat is heel mooi."
„Dat denk ik wel. Het Rijks is een
plek voor reflectie. Kennis over het
verleden geeft inzicht in het heden
en in waar we naartoe gaan. Als ik
zeg 'we', vind ik dat dat heel inclu
sief moet zijn. Het Rijksmuseum is
er voor alle Nederlanders, maar ook
voor de wereld. Als je door het mu
seum loopt zie je dat mensen vanuit
alle windhoeken naar Nederlandse
kunst komen kijken. Dat is heel bij
zonder. Nederlandse kunst is ook we
relderfgoed. Iedereen kent de namen
Rembrandt, Vermeer en Van Gogh.
Met de kunst die hier is gemaakt heb
ben we in Nederland goud in han
den en daar moet je zoveel mogelijk
mensen van laten genieten."
„Het is natuurlijk een veel publie-
kere functie, maar ik ben wie ik ben
en ik ben altijd heel veel bezig ge
weest met de collectie. Kunst raakt
mij diep en ik wil dat met zoveel mo
gelijk mensen delen."
„Ik zou Industrieel Ontwerpen gaan
studeren in Delft. Maar ik was nog 17
toen ik van school kwam. Daarom be
sloot ik een jaar de wereld te gaan
verkennen. Mijn ouders vonden dat
goed, maar ik moest wel een planne
tje hebben. Toen heb ik mijn typdi-
ploma gehaald, zodat ik altijd ergens
aan de bak kon. Ik heb eerst drie
maanden vrijwilligerswerk gedaan
in Teylers Museum in Haarlem. Daar
na ben ik drie maanden naar Italië
gegaan. Daar ben ik verliefd gewor
den op de kunst. Toen was het voor
mij helder dat ik kunstgeschiedenis
TOT NU TOE
wilde gaan doen. Ik had vooral een
grote fascinatie voor de vraag: hoe
doen mensen dat? Hoe hebben Mi
chelangelo en Rembrandt deze onge
lofelijke dingen kunnen maken?"
„Nederlandse kunst heeft veel te ma
ken met Italiaanse kunst. We willen
zeker met tentoonstellingen komen
die de Nederlandse kunst in een in
ternationale context plaatsen. Ik heb
niet de ambitie om veel buitenland
se kunst te verwerven. Schilderijen
van Titiaan hebben hun plaats in de
musea in de wereld al gevonden."
„Goede kunst is tijdloos en eigenlijk
altijd hedendaags. Die werken van
Kapoor zijn niet direct mooi, ze lij
ken op opengereten lichamen. Maar
ze grijpen wel naar je hart en laten
je op een andere manier naar Rem
brandt kijken. Kunst roept emoties
op. Dat kan blijdschap zijn, ook
troost. Dat zijn hele belangrijke din
gen die ons als mensen verbinden."
Het gaat het museum voor de
wind, cultureel én financieel.
Daarom kan een deel van het sub
sidiegeld beter besteed worden
aan culturele instellingen die hun
eigen broek minder makkelijk
kunnen ophouden, vindt een Ka
mermeerderheid.
Het Rijksmuseum vroeg voor
2017-2020 7.646.852 euro subsidie
aan, ruim 1 miljoen méér dan het
kreeg over de periode 2013-2016.
De Raad voor Cultuur ging daar
niet in mee en adviseert de minis
ter hetzelfde bedrag te geven als
de vorige periode: 6.518.198 euro.
Zelfs dat bedrag is nog te hoog,
vinden de coalitiepartijen. VVD-
Kamerlid Michiel van Veen bestu
deerde de jaarverslagen over de af
gelopen jaren. „Het museum is zó
succesvol, de solvabiliteit is met
300 procent geweldig. Als het re
sultaat zo stijgt bij het Rijks, kan
de subsidie echt wel wat minder."
Hij denkt aan zo'n 3,3 miljoen.
Net als Van Veen verbaast
PvdA-Kamerlid Jacques Monasch
zich over het hoge aangevraagde
subsidiebedrag. „Het Van
Goghmuseum, dat het ook heel
goed doet, vraagt daarom ook min
der subsidie aan. Dat is terecht als
je zo goed op eigen benen kan
staan." Het Van Goghmuseum
had 1,5 miljoen euro subsidie,
maar vroeg voor de komende pe
riode 1,37 miljoen euro aan.
Van Veen heeft bij een werkbe
zoek aan het Rijksmuseum zijn
boodschap overgebracht aan direc
teur Wim Pijbes. „Ik werd het mu
seum niet uitgezet, maar hij was
op zijn zachtst gezegd not amu
sed." Pijbes werpt tegen dat het
Rijks minder geld op de bank
heeft dan de WD beweert. Hij
stelt dat het aantal bezoekers -
zo'n 2,4 miljoen per jaar - 'zomaar
weer' zou kunnen teruglopen.
Pijbes' voorzichtigheid maakt
geen indruk op Van Veen en Mo
nasch. „Ik denk dat we ons de ko
mende tien jaar echt geen zorgen
hoeven te maken over de bezoe
kersaantallen", zegt Monasch. De
Tweede Kamer debatteert donder
dag met minister Bussemaker van
Cultuur over de subsidies.
dinsdag 31 mei 2016
'Zoveel mogelijk mensen
moeten genieten van kunst'
Kees Keijer
Amsterdam
Het Rijksmuseum is inmiddels een
goed geoliede machine.
Is er voor het Rijks een rol wegge
legd in maatschappelijke kwesties?
Kan het museum iets betekenen in
de zwartepietendiscussie?
De hoofddirecteur is het gezicht
van het museum, maar heeft mis
schien minder tijd voor de inhoud
en de collectie.
Waarom bent u ooit kunstgeschie-
—Taco Dibbits, nieuwe directeur
denis gaan studeren?
Taco Dibbits werkt sinds
2002 in het Rijks. Hij begon
als conservator 17de-eeuwse
schilderkunst.
Twee jaar later werd hij di
recteur Collecties. Hij speel
de een belangrijke rol bij de
inrichting van het vernieuwde
Rijksmuseum, dat na een re
novatie van tien jaar in 2013
weer de deuren opende.
Hij was medeverantwoorde
lijk voor enkele grote aanwins
ten en stond aan de wieg van
tentoonstellingen als 'Rem
brandt Caravaggio' (2006)
en 'Late Rembrandt' (2015).
Dibbits studeerde aan de
Vrije Universiteit in Amster
dam en de University of Cam
bridge.
Gaan we in het Rijks iets zien van
die liefde voor Italiaanse kunst?
De afgelopen jaren toont het Rijks
museum steeds nadrukkelijker he
dendaagse kunst, zoals eerder dit
jaar schilderijen van Anish Kapoor.
FOTO INGE VAN MILL/ANP
Het Rijksmuseum kan met min
der subsidie toe, meent de coali
tie. VVD en PvdA vinden dat het
museum onterecht veel subsidie
heeft aangevraagd, terwijl 'het
geld zo makkelijk naar het Rijks
toekomt'.
Hanneke Keultjes
Amsterdam
