t Wetenschappers onderzoeken of bedevaart helpt bij verwerking
14 NI
De kinderen van Dhyan Duijn en
Wanda Beemsterboer werden allebei
vermoord. Vorige week gingen de twee
moeders naar het bedevaartsoord op
een speciale lotgenotenpelgrimage.
Het is lang
geleden dat
ik me zo
rustig heb
gevoeld
Wanda Beem
sterboer laat
haar hand
langs de rots
wanden in
Lourdes glij
den. Hier, in
dit bedevaartsoord, zag de heilige
Bernadette in 1858 Maria. Later kwa
men er talloze mensen, op zoek naar
een wonder zoals Bernadette mee
maakte. Vol hoop, hunkerend naar
genezing en troost. Net zoals Wanda
voelden zij de ruwe wand. Net zo
lang tot die zo glad werd als nu.
Een week blijft ze hier in Lourdes,
op uitnodiging van het ministerie
van Justitie. Dat verzorgt al jaren pel
grimstochten voor militairen, maar
breidt dat nu uit voor slachtoffers
van geweldsdelicten en nabestaan
den van vermoorde Nederlanders.
Vorig jaar haakte Wanda met haar
man als 'proefkonijn' aan, bij de mili
taire reis. Nu is ze er met anderen, zo
als zij. Mensen die achterbleven, na
dat een geliefde werd vermoord.
Wanda's dochter Nadine was 20,
toen ze werd gedood door haar
ex-vriend, die haar neerstak in zijn
appartement waar hij haar met een
smoes heen lokte. Wanda belde haar,
niet wetend waar haar kind zich be
vond. 'Mam, ik bel je zo terug', zei
Nadine. De laatste woorden.
Sindsdien is alles anders. Er is geen
dag waarop Wanda niet aan Nadine
denkt. Ze is er altijd, overal. In Lour
des zijn in totaal dertien mensen die
precies weten hoe dat voelt.
Als de reis goed verloopt, wordt hij
standaard aangeboden. Er wordt we
tenschappelijk onderzoek gedaan,
om te kijken of het helpt bij de ver
werking. Als ervaringsdeskundige
houdt Wanda de groep nauwlettend
in de gaten, praat ze met haar lotge
noten, helpt ze de reis te begeleiden.
En verwerkt ze zelf.
Drugsmoord
Dhyan Duijn is een moeder zoals
Wanda. Haar leven werd totaal op
zijn kop werd gezet toen haar zoon
Rob Bouwmeester spoorloos ver
dween. Hij werd slachtoffer van een
drugsmoord, zijn lichaam werd
nooit gevonden.
Nu voelt ook zij de gladde rots
wand in Lourdes en weet ze: ze is
niet alleen met haar verdriet. Het is
alsof het lichter wordt. Maar dat ge
voel precies uitleggen, is haast onmo
gelijk. Hier in Lourdes wil Dhyan de
angst om nog meer kwijt te raken
verliezen. Elke dag voelt ze de on
rust, sinds de dood van haar zoon.
„Terwijl ik juist voor niets en nie
mand bang ben."
Over Wanda's hand loopt een beet
je water, langs de grotwand. Alsof
het een traan is, die het verdriet, alle
hoop, alle emotie vertegenwoordigt.
Eén reiziger is er niet bij op deze be
devaart. Jack Keijzer, vader van de
vermoorde Pascal, moet verstek laten
gaan. De vader die op het lichaam
van zijn zoon de bandensporen zag
van de auto die opzettelijk over hem
heen reed, moet nu ook zijn tweede
zoon missen. Remy pleegde vlak
voordat Jack zou vertrekken zelf
moord.
In gedachten zijn alle nabestaan
den bij hem, maar ook bij hun eigen
kinderen, die achterbleven zoals
Remy, plots beroofd van hun broer
of zus. Wanda vertelt, hoe gemakke
lijk soms aan hen voorbij wordt ge
gaan. Zij is het, die in Lourdes de
brief voorleest, die Jack meegaf.
Hij vraagt om kracht, voor hem en
zijn vrouw, om niet één, maar twee
loodzware kruisen te kunnen dra
gen. Voor Remy wordt een kaars aan
gestoken. Wanda: „Ik voelde tijdens
het voorlezen het diepe verdriet, om
dat Remy het niet heeft gered na de
moord op zijn broer. Ik dank God op
mijn blote knieën dat ik mijn doch
ter Jacqueline nog heb, maar weet
ook dat heel vaak wordt vergeten
hoe moeilijk andere kinderen zoals
zij het wel niet hebben."
Als Wanda haar gebedsintentie op
schrijft, pent ze neer hoe diep ze wil
beseffen wat ze hier op aarde heeft.
Wat er nog wél is. Jacqueline. Wan
da's eerste kleinkind. En het tweede,
dat nog geboren moet worden.
Dhyan heeft nooit afscheid kun
nen nemen van haar zoon. Er was
geen lichaam om te begraven. Toen
ze hoorde dat er een reis naar Lour
des kwam, schreef ze zich meteen
in. „Ik weet niet waarom, ik ben niet
gelovig, ook al denk ik dat er meer is
tussen hemel en aarde. Maar ik dacht
dat Lourdes me zou kunnen helpen
om de opborrelende angst voor nog
meer verlies zachter te maken, mil
der."
Laatst was Dhyan nog in hartje Am
sterdam, vol in de menigte. Toen
vloog het haar naar de keel. Maar
hier in Lourdes, waar het volloopt
met pelgrims, is de drukte anders, zo
veel vriendelijker. Niemand die zich
haast. Dit is de plek waar dingen wor
den uitgesproken, die nooit zijn ver
teld. Hier kan het.
Woede
Zo is er die ene lotgenoot, die 23 jaar
zweeg, maar nu vertelt wat er verbor
gen bleef. Dhyan ziet de man met de
harde trekken in zijn gezicht lang
zaam ontdooien. Eerder, als ze hem
aanraakte, voelde ze zijn keiharde
lichaam, strak van de woede om wat
zijn dierbare is overkomen. Nu kan
ze hem vastpakken. „Hij bloeit."
Samen lopen deze mensen de
kruisweg, die zich op een heuvel om
hoog slingert. Langs de paden wordt
het lijden van Christus uitgebeeld,
in 15 staties. 'Ik laat je los, maar niet
vandaag', leest Dhyan voor, op het
punt waar is uitgebeeld hoe Jezus
van het kruis wordt gehaald en hij
weer in de armen van zijn moeder
ligt. Ze vertelt hoe graag ze Rob's
stem nog zou willen horen, hem
vast zou willen houden.
Aan het einde van de week zijn
Wanda en Dhyan uitgeput. Tegelij
kertijd is er een last van ze afgeval
len, merken ze.
In Wanda's bagage zit een lieve
heersbeestje, het symbool tegen zin
loos geweld. Het is voor haar dochter
Jacqueline, die ze het intens gunt on
bezorgd te kunnen leven. Dat ze zo'n
passend aandenken mee kan nemen,
is voor haar zó bijzonder.
En Dhyan voelt voor het eerst in
zo veel jaren de kalmte, in plaats van
het gekolk in haar lijf. De onrust is
weg. Eindelijk. „Het is lang geleden
dat ik me zo rustig heb gevoeld. Een
blijer mens."
dinsdag 24 mei 2016
■4 De grot in het
Franse Lourdes
waar in 1858 de
Heilige Maagd
Maria enkele ke
ren zou zijn ver
schenen aan het
toen 14-jarige
meisje Bernadet-
te Soubirous.
Het hele jaar
door wordt Lour
des bezocht
door tal van pel
grims van over
de hele wereld.
FOTO HH
Carla van der Wal
Rotterdam/Lourdes
Wanda Beemsterboer
T Dhyan Duijn
Dhyan Duijn
