'Religie en humor zijn niet strijdig, maar komen overeen'
13
Mathieu van Bellen en Classic Express op scholen Zeeuws-Vlaanderen
Jeugd op een
ontspannen manier
kennis laten maken
met klassieke
muziek. Violist
Mathieu van Bellen en
de Classic Express
gaan op tournee langs
Zeeuws-Vlaamse
scholen.
Het is bekend dat de
jeugd niet veel op
heeft met klassieke
muziek. Daarom ver
zorgt Mathieu van
Bellen, violist en artistiek leider
van het Scaldis Kamermuziek Fes
tival, - nu het festival voorbij is -
weer een reeks muzikale projec
ten op middelbare- en speciale
scholen. Daarnaast doet de Classic
Express Zeeuws-Vlaanderen aan.
De bus van Classic Express staat
van 23 tot en met 25 mei in Oost
burg en 26 en 27 mei in Breskens.
In de enorme trailer, die uitge
schoven kan worden tot een con
certzaal, kunnen 35 leerlingen van
een basisschool plaatsnemen. Het
interieur is licht en knus, met
zacht materiaal beklede wanden
en een klein podium. Op het po
dium staat een vleugelpiano. Een
presentator en jonge musici (fïna-
Het is opvallend hoe
de jeugd luistert en
hoeveel vragen er
worden gesteld
listen van het Prinses Christina
Concours) vertellen over muziek
en over hun instrumenten. De be
lichting in de ruimte is speciaal
en videobeelden vullen de verha
len aan. Voor veel kinderen is het
de eerste keer dat ze 'een concert
zaal' betreden. Omdat er een elek-
tro-akoestisch systeem aanwezig
is in de bus, klinkt alles alsof men
in een grote concertzaal zit.
„Het is opvallend hoe de jeugd
luistert en vooral ook hoeveel vra
gen er worden gesteld", zegt Hans
van Bellen, vader van Mathieu, die
samen met Stichting Cultuuredu
catie Zeeuws-Vlaanderen de toer
van de Classic Express in Zeeuws-
Vlaanderen regelt. „Dat varieert
van: 'hoe lang moet je studeren,
om dit te kunnen spelen' tot 'wat
is nu het verschil tussen een syn
thesizer en een piano'. Alle vragen
worden beantwoord en de kinde
ren zijn na afloop meestal erg en
thousiast."
Doel van de Classic Express is
om de jeugd zo warm te krijgen
voor klassieke muziek, dat ze
ouders en familie de volgende
keer als er een concert is in de re
gio, vragen om met hen samen te
gaan luisteren. Op school wordt
het bezoek aan de rijdende con-
certzaal voorbereid. De scholen
krijgen weken van te voren lesma
teriaal en de leerlingen kunnen
een speciale compositie voorberei
den die ze dan samen met de mu
sici in de 'zaal' uitvoeren.
En deze aanpak heeft nog een
doel. Het Prinses Christina Con
cours wil kinderen niet alleen mu
zikaal ondersteunen en stimule
ren, de organisatie is ook voortdu
rend op zoek naar nieuwe talen
ten. Elk jaar zijn er veertig con
coursen en daar doen 500 jeugdi
gen aan mee. Nederland barst dus
van de talenten en menig talent is
ontwikkeld dankzij de Classic Ex
press, die sinds 2007 door Neder
land toert. Duizenden kinderen
hebben zo kunnen genieten van
klassieke muziek. Het Scaldis Ka
mermuziek Festival ontvangt in
de bus nu voor het derde jaar op
rij enkele honderden kinderen.
Voor hen een aangename proeve-
rij en voor de jonge musici een
mogelijkheid om podiumervaring
op te doen.
Het zal vijfjaar geleden zijn,
dat de EO het plan lanceerde
om een tv-programma te ma
ken met cabaretiers. Zij zouden hun
visie geven op Jezus. Het ging niet
door. Afgelopen zondag zou Freek de
Jonge in Kwadendamme zijn. De
kerk in de Zak van Zuid-Beveland
was gevuld. Jazz en humor passen
bij de kerk en trekken volk. Muziek
was er, de cabaretier jammer genoeg
niet.
Mary Douglas, een smaakmaker
binnen de culturele antropologie,
heeft religie en humor met elkaar in
relatie gebracht en daar eens een es
say over geschreven. Religie en hu
mor komen overeen, vindt zij, om
dat beide sterk uiteenlopende zaken
met elkaar verbinden. Wie gelooft
'speelt' tegelijkertijd met twee werke-
Monniken
werk
lijkheden en kan het aardse met het
bovenaardse verbinden, wie gevoel
voor humor heeft doet dat met ge
beurtenissen en contexten. Ieder
geestig of grappig verhaal biedt alter
natieve patronen aan: het is een
soort commentaar op iets wat duide
lijk wordt gesteld. Dit commentaar
versterkt en bevestigt waar het op
reageert: de betekenis ontstaat door
het contrast. Een voorbeeld?
God kondigt Abraham een groot
nageslacht aan, wanneer Hij hem
vraagt te kijken naar de sterren aan
de hemel. De jaren gaan voorbij en
zijn vrouw, Sara, is op een gegeven
moment oud en kinderloos, wan
neer Abraham een zoon wordt aange
kondigd. Sara lacht. Het is ook een
belachelijk idee. Douglas benadrukt
dat humor niet de bedoeling heeft af
breuk te doen aan een boodschap,
maar dat de gekozen vorm ervoor
kan zorgen dat de inhoud glashelder
wordt overgebracht. Het doet geen af
breuk aan de boodschap, maar het
versterkt. Stel je voor dat het anders
was gelopen en Sara met de regel
maat van de klok levensvatbare zo
nen en dochters had gebaard. Dat ver
haal was toch minder spannend ge
weest.
Ook in de gelijkenissen, de verha
len waarmee Jezus een luisterend pu
bliek aan zich bindt, ontdekt Doug
las een bijzondere structuur. Als Je
zus gaat vertellen is dat spannend. Je
zus kiest voor een ongebruikelijk per
spectief, hij vertelt een spitsvondig
verhaal in plaats van rechtstreeks ant
woord te geven. Hij spiegelt, is mee
gaand en kritisch en zet luisteraars
steeds op een ander been dan zij ver
wachtten. Humor legt enerzijds de
grenzen van het aanvaardbare bloot
en bevestigt die anderzijds.
Mensen die dag in dag uit de Bij
bel lezen lijken daar het sprankelen
de niet meer van in te zien. Guus
Kuijer, de auteur van De Bijbel voor
ongelovigen, laat zich verrassen door
Bijbelse thema's. Deze week is deel
vijf in de serie verschenen. Hierin
staan de Bijbelboeken van Koningen,
Job en de Profeten centraal. Doordat
Kuijer een ander standpunt inneemt
dan een gelovige, ziet hij wel dezelf
de dingen, maar dan anders. Dat is
grappig als je er voor open staat. De
werkelijkheid staat tussen haakjes én
wordt serieus genomen. Cabaret en
kerk zijn wat mij betreft niet strijdig.
Voor wie het wil beproeven: De Jon
ge hebben we nog tegoed.
zaterdag 21 mei 2016
Kinderen proeven van klassiek
Jeanette Vergouwen
Oostburg/Breskens
Hans van Bellen, organisatie
De Classic Express was onlangs nog op bezoek bij de Oleanderhof
in Arnemuiden. archieffoto ruben oreel
Classic Express: 23 tot en met
25 mei in Oostburg en 26 en 27
mei in Breskens.
Voor meer informatie: zie
www.scaldisfestival.com.
José Baars
José Baars
schrijft wekelijks
over religie en
kerken in Zee
land. Kijk voor
haar blog op
www.pzc.nl/
monnikenwerk
Meer: Links bij deze column en
een overzicht van de kerkdiensten
voor komende zondag staan op
www.pzc.nl/monnikenwerk.
