14%
29%
56%
ZEELAND 7
SCHOUWEN-DUIVELAND
48%
waar we bij zijn. Pas geleden nog
een ventje van 12, in Zierikzee.
We vragen of ze het vaker doen
en of ze de gevaren op lange ter
mijn kennen. Harddrugs zijn er
ook, natuurlijk. In het oosten van
het eiland zie je soms excessen,
gasten die gelijk alle grenzen te
buiten gaan. En op zondag toch
weer keurig in de kerk zitten. In
Renesse zie je wel eens pilletjes.
Maar of dit eiland daarin anders
is? Alcoholgebruik baart me meer
zorgen. Dat is écht veranderd,
sinds ze onder de 18 niks meer in
het café krijgen. Ze gieten zich
thuis helemaal vol. Je ziet ze
crashen op het transferium."
De straatcoaches stappen af op
een groepje bij de skatebaan van
Zierikzee. Die houden het braaf
bij een blikje energiedrank. „Op
doordeweekse avonden", voegt
Zinzy van Zinnen (17) er met een
knipoog aan toe. Ach, zegt Frank
Hogerheide (18), van die verhalen
over drugsgebruik klopt niet veel.
„Ik ben nu bij mijn moeder in Zie
rikzee, maar ik woon eigenlijk in
de buurt van Den Bosch. Renesse
zien ze daar als Sodom en Gomor-
ra. Onzin, echt onzin. Het taboe
was hier groot, waardoor het leek
alsof er veel gebruikt werd. Maar
het valt reuze mee. Of het gebeur
de alleen vroeger. Nu gebeurt het
in elk geval niet meer."
SCHOUWEN-DUIVELAND
Terwijl Frank dat zegt, klinkt
iets verderop luid gebonk. Op de
parkeerplaats voor de skatebaan
staan vier Golfjes, met dikke uitla
ten en vette house uit de boxen.
De straatcoaches taaien af; een ge
sprek met deze gasten heeft toch
geen zin, zeggen ze, en bovendien
zit hun dienst erop. Ook de skateb-
aanjongeren houden het voor ge
zien. Het moment voor de Grote
Jongens om uit te stappen,
de klep van de kofferbak
open te gooien en zich te nestelen
met een blow en een zak Hari-
bo-beertjes. „In Zierikzee kun je
echt alles krijgen wat je maar
wil", zegt de een. „Er zijn hier zo
veel dealers, niet normaal meer",
zegt de ander. „Alleen al voor
wiet een stuk of dertig. Dat is veel
hoor, voor zo'n klein stadje."
Zelf blowen ze elke dag. „Maar
lang niet meer zo veel als vroeger.
Tien pafs per dag waren geen uit
zondering. Fles Bacardi er achter
aan. Maar ik werd er duf van, de
pressief ook. Mijn omgeving
vond dat ik alleen
nog maar meu
bilair was. En toen ging mijn opa
dood. Die man heeft zijn lichaam
kapot gesnoven. Ik dacht ineens:
dat wil ik niet. De knop ging om."
Hij is in een dorp gaan wonen.
„Daar kan ik doen wat ik wil.
Maar ik blow alleen nog maar. 's
Avonds een stuk of zes biertjes. Ik
blijf gevoelig voor verslaving."
Zijn maat heeft zwaarder spul
gebruikt. „Coke, XTC en als ik lan
ge diensten draaide, speed. Ik heb
zelf ook amfetamine verkocht. Ge
noeg afzet hier, maar ik had er ge
noeg van. Ik wilde niet langer le
vens van anderen naar de verdom
menis helpen."
Waarom ze zelf zo veel gebruik
ten? Gewoon, zeggen ze, om iets
te doen te hebben. „In Rotterdam
blowen ze niet tegen ons op. Maar
daar hangt een zekere sfeer, waar
door mensen geen drugs nodig
hebben. Hier verveelt iedereen
zich. Dus je probeert eens wat. En
nog eens. En nog eens."
Het probleem met Schouwen-
Duiveland, vertelt Souliman Abali
van SMWO, is dat het eiland zo
uitgestrekt is. „Daardoor is er wei
nig sociale controle. Jongeren vin
den hier altijd wel een plekje
waar ze ongestoord hun ding kun
nen doen. Er rijdt weinig politie.
Als je iets wil flikken, gooi je bij
wijze van spreken een steen door
de ruit in Bruinisse en haal je in
Haamstede de boel leeg. Zo werkt
het, dat weet iedereen."
Dankzij de extra subsidie kun
nen jongerenwerkers als Abali va
ker de straat op. „Er zijn hier jon
geren van 16,17 jaar die regelmatig
een lijntje cocaïne snuiven. Dat be
gint vaak met blowen. Meestal
puur uit verveling. We wijzen ze
op de gevaren van drugs."
„Weet je wat zorgelijk is? Op dit
eiland gelden andere omgangsnor
men. Jongeren van 16 zitten in
groepen met jongens van 22,23
jaar. Daarin zit het risico. De jon
gere jeugd wordt erin meege
sleept. Als ze mee drank en drugs
kopen, gaan ze dat normaal vin
den. En ze zijn best brutaal hier,
merk ik. Een beetje de Rotterdam
se mentaliteit. Ze durven veel."
Dokter Speelman, huisarts in
Zierikzee, ziet de gevolgen
daarvan regelmatig in zijn prak
tijk. „Ouders die geen grip meer
hebben op hun blowende kinde
ren, meisjes met polsfracturen om
dat ze stomdronken van hun fiets
vallen. Dat gebeurt, ja. En het zijn
hier soms heel jonge kinderen.
Dat beeld van groepswerking her
ken ik wel. Dat alcohol- en drugs
gebruik in de kerngroep zo nor
maal is dat jongeren voor gek wor
den versleten als ze afschakelen
naar een glaasje fris. Al moet ik
zeggen dat het de laatste twee jaar
rustiger lijkt. Als ik dienst heb op
de huisartsenpost, moet ik min
der vaak op pad. Maar misschien
komt dat ook omdat Renesse ge
woon niet meer in trek is als va
kantieoord voor jongeren."
Of omdat het misschien toch de
goede kant op gaat. De straat
coaches zijn ervan overtuigd dat
ze jongeren op het rechte pad heb
ben gekregen. Trots wordt Nieu-
werkerk als voorbeeld genoemd.
Het dorp werd jarenlang geteis
terd door hangjongeren, maar die
lijken te zijn verdwenen. Zelfs het
jeugdhonk, waar de dorpsraad
Jongeren van 15,16
zitten hier in groepen
met twintigplussers.
Daarin zit het risico
van meeslepen
zich jarenlang voor inspande, is
niet meer nodig: de doelgroep is
weg. Bij de plaatselijke skatebaan
zitten alleen nog jonkies en bij de
winkelwagens van de Jumbo zit
ten alleen nog twintigers. „En wij
zijn allemaal verstandig gewor
den", zegt één van hen bloedse
rieus. De rest proest het uit.
Maar waar zijn de tieners dan
gebleven? De 15- en 16-jarigen die
volgens de jeugdmonitor nog voor
al hun gevoel volgen. „Werken bij
de Wok", oppert iemand. „Wacht
maar, kwartier na sluitingstijd.
Wat er dan voor geur uit het bus
hokje komt. Erg? Welnee! Met ons
is het toch ook goed gekomen."
zaterdag 21 mei 2016
'Hier wordt
gebruikt, j a'
14/A5
f jarigen
\N2°15y
ALCOHOL- EN DRUGSGEBRUIK
HEEFT SOFTDRUGS GEBRUIKT
IN AFGELOPEN 4 WEKEN
ROOKT OP DIT MOMENT
SUrIUHUGb
GEMIDDELD
HEELZEELAND
HEEFT ALCOHOL GEDRONKEN
IN AFGELOPEN 4 WEKEN
ROKEN
GEMIDDELD I
HEELZEELAND
GEMIDDELD IN
HEELZEELAND
ALCOHOL
GEMIDDELD IN
HEELZEELAND
4 Straatcoaches in gesprek met
jongeren op de hangplek aan de
Vroonpias bij Renesse.
FOTO MARIEKE MANDEMAKER
