B02B
Eigentijds wonen
is niet maakbaar
Nieuwe huizen
bij Nieulande
Zeeuwse vrouwen
opnieuw succesvol
2 ZEELAND
Koffiekop
Bouwen zonder
ook voldoende
te slopen leidt
tot verkrotting
en leegstand
in de provincie.
WONINGMARKT AANPAK NODIG
Commentaar
Worden in Zeeland nu te
veel of te weinig wonin
gen gebouwd? Volgens
cijfers van het Centraal Bureau
voor de Statistiek komen er veel
meer nieuwe huizen bij dan nieu
we huishoudens. Maar de provin
cie relativeert de cijfers. Er zou
veel vertekening in zitten. Be
trouwbaar of niet, de cijfers van
het CBS zetten je wel aan het den
ken over de toekomst.
Wat willen we met het woning
bestand? Wat künnen we ermee?
Als het aan bouwers en makelaars
ligt, is het antwoord duidelijk: ver
nieuwen en doorstromen. Maar
de markt kent zo zijn eigen wet
ten. Die zijn niet eenduidig. In
het ene dorp zullen jonge mensen
ervoor kiezen om tegen zeer lage
kosten een eenvoudig oud pandje
te betrekken terwijl ze elders de
voorkeur geven aan het gemak
van een nieuwe woning. Boven
dien is nieuwbouw lang niet al
tijd zaligmakend. Al te voortva
rend bouwen kan het karakter van
een kleine kern om zeep helpen.
Toch is er behoefte aan enige
sturing, want over het belang van
een goed leefklimaat is iedereen
het eens. Dus willen we zo min
mogelijk langdurige leegstand en
willen we geen verkrotting. Die
liggen op de loer door de krimp
van de bevolking. Daarom zijn
sloopregelingen goed voor de kwa
liteit van het woningbestand en
daarmee voor de prijzen.
De invloed van dit soort maatre
gelen is echter beperkt. Verve
lend? Dat valt te bezien. De wens
om Zeeland aan te harken kan bot
sen met de vrijheid van eigenaren
om over hun onroerend goed te
beschikken en oude huizen desge
wenst héél lang te laten staan.
Het is goed om als overheid te
streven naar een eigentijds wo
ningbestand. Maar de burger mag
daarvoor zijn eigen tijd nemen.
De wens om Zeeland aan te harken
botst al snel met de vrijheid van
eigenaren van onroerend goed.
Aan de Nieulandestraat in Krab
bendijke gaan nog voor de zomer
vakantie vier gedateerde senioren
woningen tegen de vlakte. Voor
het eind van het jaar bouwt R&B
Wonen op die plek weer vijf nieu
we huizen terug.
Volgens Reinier de Jonge van
R&B Wonen zijn de vier oude wo
ningen relatief breed en ondiep.
„We gaan er vijf woningen terug-
bouwen. Die zijn smaller, maar
wel veel ruimer." Alle voorzienin
gen zijn op de begane grond te
vinden, waardoor de huizen ge
schikt zijn voor ouderen.
R&B wil zogeheten curaviewo-
ningen bouwen aan de Nieulan
destraat. Deze huizen worden ge
bouwd in een fabriek in Terneu-
zen en kunnen in korte tijd op lo
catie worden afgemonteerd. R&B
Wonen is erg enthousiast over de
ze huizen, maar ze zijn iets duur
der dan traditionele bouw. Een
evaluatie van de eerste curaviehui-
zen in Kwadendamme moet uit
wijzen of het ook goedkoper kan
zonder dat dit ten koste gaat van
de kwaliteit. Als deze evaluatie
postief uitvalt, komen de curavie-
woningen ook in Krabbendijke.
De vernieuwing is een opmaat
tot een grootschaliger transforma
tie van het gebied rond zorgcen
trum Nieulande. R&B Wonen en
Zorggroep Ter Weel onderzoeken
nog op welke manier ze samen
hun verouderde woongebouwen
kunnen vervangen door nieuw
bouw.
ALMANAK
Het werd de Oostburger te gor
tig. Dat zijn haar wat dunner
werd, alia. Maar dat het iele bos
je een peper-en-zoutkleurtje
kreeg, was hem teveel. Hij nam
zijn toevlucht tot een beproefd
middel van een oude oom: een
beetje Buisman door het haar.
De zoektocht naar de gebrande
suiker, die slappe koffie vroeger
wat sterker maakte, was nog
een hele toer, maar het resul
taat mocht er zijn. Dacht hij,
totdat een kleinzoon hem uit
de droom hielp. „Wat stink jij
opa, je hebt een koffiekop."
Eerste paal
De Boomgaard
Ook open tafel
voor Geersdijk
Nieuwe
predikant
onnemaire laaft zich
aan de middagzon.
Het dorp ligt er fraai
bij. Toch ziet Dick van
der Wouw, senior on
derzoeker van ZB Planbureau, ook
een schaduwzijde. Enkele tiental
len huizen staan te koop. Karakte
ristieke panden, maar vaak te
klein of te gedateerd voor bijvoor
beeld een jong gezin. Hij wijst on
der meer op een woning waar het
pleisterwerk van de buitenmuur
komt. Wie gaat er uiteindelijk wo
nen, vraagt hij zich af.
Van der Wouw, die de Zeeuwse
woningmarkt nauwgezet volgt en
op dat terrein de provincie advi
seert, maakt zich grote zorgen. En
zeker niet alleen over Zonnemai
re. Het aantal woningen in de pro
vincie groeit harder dan het aantal
huishoudens, zo bevestigen cijfers
die het Centraal Bureau voor de
Statistiek gisteren publiceerde. En
dat in een gebied dat al de groot
ste leegstand van het land kent.
De gevolgen kunnen desastreus
zijn, stelt hij. Zeker, er moet wor
den gebouwd, om te kunnen vol
doen aan de wensen van de heden
daagse woonconsument. „Maar
als er meer huizen worden ge
bouwd dan de toename van het
aantal huishoudens, komt het
minst aantrekkelijke deel van de
woningvoorraad leeg te staan. Als
dat lang duurt, krijg je verkrot
ting. Dat is een bedreiging voor
het aanzicht van de dorpen en ste
den in Zeeland."
Meer slopen is daarom het de
vies. „Als we betere woningen wil
len bouwen, moeten we aan de
achterkant van de markt ook de
zaak opruimen, anders bouw je
voor leegstand. Het lastige is dat
de plek waar vraag is naar wonin
gen een andere is dan de plek
waar huizen leegstaan."
De vergrijzing maakt het pro
bleem nijpender, aldus Van der
Wouw. Er overlijden relatief veel
oudere alleenstaanden, met als ge
volg dat er een woning op de
markt komt. „Vaak zijn dat hui
zen die 'opgewoond' zijn. Die zijn
vaak lastig verkoopbaar. Op het
moment dat een huishouden uit
sterft, zou ook de woning uit de
markt kunnen worden genomen.
Maar omdat het meestal om koop
woningen gaat en er erfgenamen
zijn, gebeurt dat niet. Particulie
ren willen niet slopen."
De provincie heeft een subsidie
regeling om het opknappen, slo
pen of samenvoegen van verouder
de huizen te stimuleren. Per saldo
leidde dat vorig jaar tot een afna
me van 29 huizen, aldus Van der
Wouw. „Ik heb het gevoel dat het
eerder een druppel op de gloeien
de plaat is dan dat we de boel echt
aan het aanpakken zijn."
Meer drastische maatregelen
zijn daarom nodig, vindt hij. Over
heden zouden met bijvoorbeeld
fiscale maatregelen het slopen van
verouderde, 'slechte' huizen aan
trekkelijker moeten maken. „Ik
denk dat er een apart regime
moet komen om dit fenomeen
goed te kunnen behappen."
Verkrotting bedreigt
het aanzicht van de
dorpen en steden in
Zeeland
Het toneelstuk Zeeuwse Vrouwen
2 van Theaterproductiehuis Zee-
landia heeft tot nu toe circa drie
duizend bezoekers getrokken.
„Opnieuw een ongekend succes",
zegt woordvoerster Tanja Joustra
van het productiehuis. De afgelo
pen weken werd het stuk 22 keer
opgevoerd in grotere en kleine
theaters in Zeeland. De komende
week staan de laatste drie voorstel
lingen in de provincie gepland:
donderdag 19 mei in Studio Zee-
landnet Kamperland, vrijdag 20
mei in De Schutse in Burgh-
Haamstede, zaterdag 21 mei in De
Vroone in Kapelle.
Het stuk is gebaseerd op het in
1990 verschenen boek Zeven
Zeeuwse Vrouwen van Kees Slager.
In 2009 werden voor het eerst vier
vrouwenportretten in theater om
gezet. Die voorstelling trok toen
4500 toeschouwers. Dramaturg
Alex Mallems bewerkte voor het
tweede theaterstuk de overgeble
ven drie verhalen uit het boek van
Kees Slager. Julia van de Graaff is
een dijkwerkersdochter, Gonny
Gaakeer speelt de eerste Marva in
Zeeland en Astrid van Eek kruipt
in de huid van een vrouw die haar
hele leven op de barricaden stond.
woensdag 18 mei 2016
Joeri Wisse
Krabbendijke
Tip? redactie@pzc.nl
KAPELLE
Vrijdag wordt in Kapelle de
eerste paal geslagen van
De Boomgaard. Bij het
bouwterrein aan de Krulle-
vaar zal om 15.00 uur wet
houder Damen de officiële
handeling verrichten.
De Boomgaard wordt ge
bouwd in de nieuwe wijk
Zuidhoek aan de zuidkant
van Kapelle. Daar bouwt
bouwbedrijf De Delta twaalf
twee-onder-één-kapwonin-
gen. Het merendeel daar
van is inmiddels verkocht.
GEERSDIJK
Na een succesvolle pilot
met de open tafel in Kam
perland is het nu de beurt
aan Geersdijk, de enige
dorpskern in Noord-Beve
land zonder dergelijk pro
ject. In het Drenthehuis
staat op 26 mei een gratis
warme middagmaaltijd
klaar voor 60-plussers, be
reid door chefkok Hans
Everse (foto) van Cleijen-
borch CulinR.
Aanmelden kan tot 20 mei
via 0113-377377 of
info@noord-beveland.nl.
WILHELMINADORP
De Protestantse Gemeente
van Wilhelminadorp heeft
een nieuwe voorganger.
In de eredienst van zondag
22 mei wordt Ds. Marie
Thérèse Reichmann aan de
ze kerkelijke gemeenschap
verbonden.
Voorganger is Ds. Kamer
mans uit Goes, aanvang
14.30 uur.
De morgendienst komt te
vervallen.
Eterij-Spelerij Vierlinde
in Goes viert zaterdag
zijn dertigjarig jubileum
met diverse activiteiten.
Burgemeester René Ver
hulst onthult om 13.00
uur een nieuwe mascot
te.
Zeeland
Rolf Bosboom en Theo Giele
Zonnemaire
Dick van der Wouw
Jan van Damme
Middelburg
