Nederlands elftal wordt op het podium elf keer kampioen in de maand mei
28 CULTUUR SHOW
De penaltystopper
en man van 'Het
Volksparkstadion is
van Oranje' halen
herinneringen op.
A I wSr- Ml *9%SS
■rv, p wr ls<£®iS|
ïiffl
'Misschien
biedt dit een
alternatief
voor het
gebrek aan
Oranjevoetbal
op tv dit jaar'
„Dat is gewoon gelul", riposteert
Van Breukelen direct. Met een lach
je: „Hier zie je weer het verschil van
inzicht tussen spelers en journalis
ten; ze hebben een totaal andere kijk
op de dingen. Die irritaties komen
ook aan bod. Zoals Evert geïrriteerd
was over mijn spel, zo waren de spe
lers geïrriteerd over de pers."
„We hebben het er ook over dat
Hans zo'n hekel aan de Duitsers had.
Bij mij speelde dat helemaal niet, ter
wijl mijn grootvader in het kamp
heeft gezeten. Die zat in het verzet;
er is een straat naar hem vernoemd
in Klazinaveen. Maar ik was een fan
van de Bundesliga; ik keek altijd
naar Sportschau en kon goed opschie
ten met de collega's van de Duitse
omroep. Maar Hans..."
Volgens de overlevering zou Van
Breukelen de Duitser Lothar
Matthaus 'Ich hoffe das dujucking
stirbst' hebben toegesnauwd' nadat
hij hem omver had geduwd. „Nee,
nee, ik zei 'sterbst'. Mijn Duits was
niet zo goed. Dit heb ik overigens
pas vóór het volgende WK naar bui
ten gebracht. Nadat Matthaus had ge
zegd dat ik iets over de oorlog ge
zegd zou hebben. Dat was helemaal
niet zo, ik had hele andere drijfve
ren. Ik keek namelijk ook naar Sport
schau. Het feit dat je nooit van die
gasten won terwijl je het idee had
dat je beter was, of het nu met
Utrecht was of met PSV, dat zat me
dwars. Hun Kampfgeist, dat hollen,
dat vliegen, altijd scoren in de laatste
minuut."
Het gesprek komt op de Duitse
manier van trainen. En via Liverpool-
trainer Jürgen Klopp, de teksten die
Ten Napel samen met Youri Mulder
inspreekt voor het computerspel
FIFA, data-analytics, het Nederlandse
conservatisme, pijn lijden en heel
veel omwegen op de laatste tien me
ter van Ranomi Kromowidjojo, die
wél pijn kan lijden, weer op de Duit
se topsportmentaliteit.
„De finale van het WK in 1974 zat
ook nog in mijn hoofd", zegt Van
Breukelen dan. „Vanwege Michels na
tuurlijk, maar ook omdat de spelers
van die generatie altijd enorm op ons
had afgegeven omdat wij geen eind
ronde konden halen. Wij waren de
patatgeneratie; mooiweervoetballers
zonder ruggengraat. Maar zij hadden
nooit van die Duitsers weten te win
nen. In 1974 niet, in 1978 niet. Wij
konden alle frustratie in één klap
wegvoetballen. Die wedstrijd is voor
mij negentien jaar betaald voetbal."
„Breuk, rustig", interrumpeert
Ten Napel. „Ik moet Hans zelfs hier
kort houden. Hij speelt die wedstrijd
iedere keer weer opnieuw. Ik denk
dat ik hem na afloop elke keer een
knal voor zijn kop moet geven:
'Breuk, we zijn weer in de werkelijk
heid'. Maar het mooie is wel: we wor
den elf keer Europees kampioen in
de maand mei. Terwijl we niet mee
doen aan het EK. We hopen dat we
het chagrijn van het missen van het
EK in Frankrijk een beetje weg kun
nen spelen in het theater."
In de theatervoorstelling Waar
Was Jij in '88 kijken keeper
Hans van Breukelen en televi
siecommentator Evert ten Na
pel terug op de voetbalzomer
van 1988. Het Nederlands elf
tal won toen verrassend het EK.
Van Breukelen (59) verdedigde het
doel, in een grijze Adidastrui. Een
maand eerder had hij er hoogstper
soonlijk voor gezorgd dat PSV de Eu
ropa Cup I won door de beslissende
penalty te stoppen. De eerste
EK-wedstrijd, tegen de Sovjet-Unie,
werd verloren. In de tweede wed
strijd, tegen Engeland, zag hij twee
ballen naast zich op de paal belan
den, maar vervolgens kwam Neder
land op stoom. Uiteindelijk stopte
Van Breukelen in de finale een penal
ty-
Ten Napel (72), die tijdens het WK
in Argentinië in 1978 was begonnen
als sportcommentator bij de NOS,
deed onder meer verslag van de le
gendarische halve finale tegen Duits
land, waarin Marco van Basten vlak
voor tijd de 2-1 maakte. 'Het Volks
parkstadion is van Oranje', zei Ten
Napel op karakteristieke wijze.
Patrick Roubroeks en Arthur van
den Boogaard schreven een
stuk waarin de coryfeeën te
genover elkaar op het po
dium zitten: Van Breukelen
alsof hij in zijn hotelkamer
verblijft, Ten Napel alsof hij
aan het werk is. Beiden ver
tellen over hun twijfels en
worstelingen. Van Breukelen:
„We willen het gevoel van
die bijzondere voetbalzomer
terughalen. Misschien biedt
dat ook wel een alternatief
voor het gebrek aan Oranje
voetbal op tv dit jaar."
Aanvankelijk twijfelde Van
Breukelen. 'Wie zit daar nu op
te wachten', dacht hij. Maar
toen hij wat langer over het
idee nadacht, werd hij enthousiast.
„Wim Kieft wordt nog steeds aange
sproken over die kopbal tegen Ier
land. Toen ik een paar maanden gele
den met mijn kinderen door New
York wandelde, stond er opeens ie
mand voor me met zijn wijsvinger
onder zijn oog, zoals ik deed toen Be-
lanov die penalty moest nemen."
Kees Jansma werd gevraagd als si
dekick. Hij sliep tijdens het toernooi
bij het Nederlands elftal in hetzelfde
hotel. Maar hij kon niet. „Toen vroeg
ik Kees wie hij zou vragen. Zo zijn
we bij Evert terechtgekomen."
'Daar heb je Breuk weer met zijn
ideeën', dacht Ten Napel. Na een
nachtje slapen zei hij toch ja. „Anders
heb ik later in het oudemannenhuis
spijt. Ik heb weieens vaker zoiets ge
daan, onder anderen met Wim Kieft,
maar dat was dan meer een soort
openbaar interview. Hier hadden we
ook zonder script op een stoel kun
nen gaan zitten, maar dat is meer iets
voor de sportkantine. Dit is theater,
daarom hebben we een aantal verhaal
lijntjes bedacht: hoe ben ik commen
tator geworden? Hoe stond Hans in
dat doel?"
Van Breukelen: „Ik kwam in eufori
sche stemming binnen, ik had net de
Europa Cup I gewonnen. Voor mij
was het EK eigenlijk een toetje. De
verwachtingen waren helemaal niet
zo hoog, want in 1982,1984 en 1986
waren we er niet bij en Van Basten
was geblesseerd. Na de eerste verlo
ren wedstrijd gaf niemand meer een
stuiver voor onze kansen."
Ten Napel: „Ik heb het hele zooitje
de grond in geboord. Zo'n schot in de
lange hoek, van die Russische back
Vasili Rats, dat pakt de keeper uit de
derde klasse in Ermelo nog, schreef ik
in mijn column, maar die Breuk die
laat het lopen."
Winst van
Oranje '88
herleeft in
het theater
Keeper Hans van
Breukelen en
commentator Evert
ten Napel staan samen
in het theater,
foto Mare Driessen
Waar was jij in 1988? toert t/m 5 juni
door het land.Info: www.waarwasjijin88.nl
door Jan Pieter Ekker
Het moment dat 'Breuk' de straf
schop van Rus Igor Belanov stopt in de
finale van het EK in 1988. foto ANP
