Pietje
Potentaat
Terneuzense uitgeverij
Laat je fossiel keuren
Andreas Oosthoek en zijn Vuurland
ZEEUWSE
ZEELAND 13
In Vuurland graaft Andreas Oosthoek
de doden en de verhalen op van
Walcheren najaar 1944.
Vuurland
Andreas Oosthoek
(geb. 1942) debu
teerde vorig jaar
als romanschrijver
met Het relaas van
Solle. Met opus
twee heeft hij niet lang gewacht:
Vuurland.
Zulke zinnen lees je niet alle
dagen: 'Onder hun soldatenlaar
zen knappen de pijpbeenderen,
de schouderbladen, het heilig
been, het zo begenadigde schaam-
been.' Ballet met beenderen, dan
sen met doden. Misschien ver
wacht je bij schrijven over sche
dels, literatuur over lijken, proza
dat kaal tot het bot is. Maar de ali
nea's van Andreas Oosthoek -
oud-hoofdredacteur van de PZC -
zijn bekleed met veel vlees en
daaroverheen ook nog eens een
kleurrijk uniform. Een grillige
danse macabre is het, soms waan
je je in het spookhuis waarbij
grappen en griezelen elkaar in
evenwicht houden.
Als dienstplichtig militair was
Oosthoek, lang geleden, verbon
den aan de Bergings- en Identifi-
catiedienst van de Koninklijke
Landmacht. Tegenwoordig een in
stelling die gebruik maakt van
DNA- en isotopenonderzoek,
maar destijds waren de belang
rijkste instrumenten spade en sol
datenlaars. Hij moest resten uit
de Tweede Wereldoorlog bergen,
naamloze gesneuvelden alsnog
van een naam voorzien. Dit on
verwerkbare probeerde hij te ver
werken door te gaan schrijven.
Vuurland is daarvan het verlaat
verschenen resultaat.
Een roman rijk aan literaire
toespelingen, waarin realiteit en
fictie in elkaar overgaan. Met eni
ge fantasie herken je in vaandrig
'Alva', de auteur zelf. Alva, ofwel
Alain van der Wende, is in elk ge
val Zeeuwser dan Zeeuws. 'Natio-
nalité zeelandaise' schrijft hij
met zwier op een formulier, dan
wel 'Nationalitat Seelandisch'.
Het gezelschap is al even merk
waardig als hun taak, sommigen
beschouwen hen als 'goedgekeur-
Patricia Verlinde uit Terneu-
zen heeft een uitgeverij op
gericht voor young
adult-boeken, literatuur voor
jong volwassenen. Nederlandse
en Vlaamse auteurs doen in dit
genre niet onder voor collega's
uit het buitenland, vindt ze,
maar ze krijgen moeilijk voet
aan de grond in de boekhandel.
Met haar uitgeverij Willowtreez
wil Verlinde daar verandering in
brengen.
„Uitgeverij Willowtreez
werkt met professionele vormge-
de flikkers met S-5'. Vaandrig Al
va maakt geen geheim van zijn
aard en hij wil per se in dienst.
Homo's zijn geen mietjes, bena
drukte Oosthoek ook al in Solle.
Met de nodige aandacht voor lu
gubere details schrijft hij over de
werkzaamheden van de lijkenpik
kers. Lang niet alle stoere man
nen blijken er emotioneel tegen
opgewassen.
Alva doet veel meer dan zijn
plicht. Zijn motto luidt: 'De do
den hebben een verhaal en hun
verzorgers moeten daarvan zo
veel mogelijk weten, punten en
komma's.' Na zijn afzwaaien
zoekt hij dan ook verder. Zo ont
wikkelt Vuurland zich van griezel
verhaal, autobiografie en histori
sche documentaire tot een heuse
thriller. Wie heeft het gedaan?
Hebben de Duitsers hun eigen
mensen afgemaakt in de dagen
van de Slag om de Schelde?
vers en redacteuren. De boeken
zullen qua kwaliteit niet verschil
len van boeken van grote uitgeve
rijen en voor de promotie heb je
niet altijd een groot budget no
dig, zolang je maar een goed
plan hebt", aldus Verlinde.
Zelf publiceerde ze eerder de
roman Het antiserum bij uitgeve
rij Macc. Eind dit jaar verschijnt
haar boek Bloedband - Ontwaking
bij Willowtreez. Nu al zijn de
eerste zestien hoofdstukken te
downloaden via de site
www.willowtreez.nl.
www.pzc.nl/zeelandgeboekt
Aardenburg als aards para
dijs, zo zag Petronella
Moens (1762-1843) het.
Haar in 1817 verschenen
roman over een ideale maatschap
pij waarin de slavernij was afge
schaft en alle kleurtjes in harmo
nie samenleefden, noemde ze dan
ook Aardenburg. Ze publiceerde
eveneens over het echte Aarden
burg in 1830 een beschouwing in
een tijdschrift en in 1788 een boek
je met het uitbundige loflied Eer
krans voor Aardenburg. Haar Aar
denburg deed in 2001 iets terug:
men plaatste een borstbeeld van
de dichteres in de tuin van de
Sint-Baafskerk.
Een toepasselijke plek, want in
1764 was haar vader, een man met
Zeeuwse achtergrond, te Aarden
burg beroepen als predikant. De
vorige dominee had, zo begrijp ik
uit de grote studie die Ans J. Velt-
man-van den Bos in 2000 aan Pe
tronella Moens wijdde, de ge
woonte de gelovigen in beschon
ken toestand toe te spreken.
Petronella leefde lang en geluk
kig in Aardenburg. Alleen lijken
de feiten daarmee in strijd: ze ver
loor er haar moeder en kreeg ver
volgens kinderpokken, met als ne-
Petronella
Moens
veneffect dat ze goeddeels blind
werd. Ze overwon haar handicap,
zoals ze dankzij haar wilskracht
ongeveer alles overwon, vandaar
haar bijnaam Pietje Potentaat. Een
zeer zelfstandige vrouw, die veel
schreef voor haar dagelijks brood.
Wie was ze? Een brave moralis-
te, zou je denken als je naar haar
kinderboekjes en overvloedige ge
loofsbelijdenissen kijkt. Een pitti
ge opinieleidster, zeg je op andere
momenten, al waren haar politie
ke opinies even wisselvallig als
herfstweer aan de Zeeuwse kust.
Maar in leven en werk van deze
dappere dame zien we één con
stante. Het is Aardenburg voor en
na. Heeft toch wel iedereen in het
illustere Zeeuws-Vlaamse stadje
een exemplaar van de Eerkrans in
de kast staan? Ze 'maalde d'Aar-
denburgsche glorie', zegt ze in
een gedicht vooraf.
Niets te veel gezegd. Ze verliest
zich in een doolhof van verwijzin
gen naar Homerus en Troje, Vergi-
lius en Rome. Aardenburg doet,
volgens haar, 'gantsch Nederland
een vrijen adem haaien'.
En 'wie heldenmoed waardeert
zal de Aardenburgers roemen'. De
'grootsche heilzon' van haar plaats
zal tot de jongste dag blijven stra
len. De twintig zeer heftige blad
zijden poëzie laten zich in twee
woorden samenvatten: Aarden
burg, amen!
Zeeland geboekt
STRAN DFOSSIELEN
Leden van de Werkgroep
Geologie van het
Zeeuwsch Genootschap
houden morgen van 14.00 tot
15.30 uur een fossielenspreekuur
in boekhandel De Koperen Tuin
in Goes.
Onlangs verscheen de Gids
voor Zeeuwse Strandfossielen ter
gelegenheid van het vijftigjarig
bestaan van de werkgroep. Ieder
een is welkom om te kijken naar
echte fossielen, maar ook om
zijn eigen fossielen te laten bekij
ken door deskundigen.
VRIJDAG 29 APRIL 2016
Andreas Oosthoek
Oud-hoofdredacteur Andreas Oosthoek van de PZC; op de achtergrond uitgeefster Eva Cossee. foto Ruben Oreel
Een grillige
danse macabre
Andreas Oosthoek
Uitgeverij Cossee
290 pag./€18,95
Presentatie op
3 mei, 17.00 uur
Kloveniersdoelen
Middelburg
Aanmelding via
info@kloveniersdoelen.nl
door Mario Molegraaf
door Mario Molegraaf
(1762-1843)
engidf uitgcgtvtn bij htt 50-jn'ig jubileum Werkgroep Geologie KZGVi
'cikgrocp Geologie I Koninklijk Zeeuwsch Gcnooltctup der Weienichi
Fauna Zeelandica in de oertijd Harry Raad (red.)