28 CULTUUR SHOW Haar moeder had geluk: ze ontkwam aan de moordlust van de nazi's. Debby Petter vertelt erover in het theater. Debby Petter (59) maakt deze dagen een bijzondere reis langs plaatsen in Ne derland waar de Tweede Wereldoor log destijds diepe sporen trok. Op lo caties in onder meer Vught, Wester- bork en Amsterdam vertelt zij in het theaterprogramma Ik Ben Er Nog het beklemmende verhaal van haar jood se moeder tijdens de Duitse bezet ting. Schrijfster en kleinkunstenares Petter vertelt 2 en 3 mei in de Hol- landsche Schouwburg in Amster dam, de plek waar in 1942 en 1943 jo den werden verzameld, het verhaal van haar moeder Hélène Egger, die 74 jaar eerder op exact dezelfde plek wachtte op haar deportatie. „Eigenlijk dankt ze haar leven aan de typisch Duitse zin voor bureaucra tie", zegt Petter. „De joden uit de Am sterdamse Rivierenbuurt waren aan de beurt om op transport naar kamp Westerbork te gaan, niet de joden uit Amsterdam-Zuid waar mijn moeder bij haar grootouders woonde. Een SS' er droeg haar daarom over aan haar opa." De moeder van Petter, 86 inmid dels, overleefde de oorlog door onder te duiken. Haar vader en twee broers van 19 en 17 jaar werden op transport gesteld en vermoord in de vernieti gingskampen Sobibor en Auschwitz. De reis die Petter deze dagen van herdenking en bezinning maakt langs veelal sinistere ijkpunten die de Duitse bezetting van Nederland markeren, is een bijzondere tournee. Het boek dat zij over haar moeder schreef, Ik Ben Er Nog uit 2009, leidde twee jaar later tot een succesvolle so lotheatervoorstelling onder regie van schrijver Thomas Verbogt. Daarin vertelt ze over het verleden van haar moeder vanuit drie perspec tieven: de vrouw die haar moeder nu is, het meisje dat haar moeder tijdens de oorlog was en vanuit haar eigen gezichtspunt: de dochter die in haar jeugd met zoveel onbeantwoorde vra gen worstelde over het trauma van haar moeder. Ze heeft het programma inmid dels ruim honderd keer in theaters ge speeld en zoekt de komende dagen lo caties op als het Nationaal Monu ment Kamp Vught, Herinneringscen trum Kamp Westerbork, Oorlogsmu seum Overloon en het Nationaal Ho locaust Museum in Amsterdam. Inge leid door journalist Frits Barend, speelt ze de voorstelling letterlijk te gen het beladen decor van de recente vaderlandse geschiedenis. „Het is een zeer bijzondere erva ring. Ik heb de voorstelling ook in het Anne Frank Huis gespeeld en op de Duitse begraafplaats in Ysselsteyn in Limburg. Op die laatste plek dringt de totale zinloosheid van oorlog tot je door. Er liggen ruim 31.000 Duitse soldaten begraven. Gesneuvelde jon gens die nog een leven voor zich had den" Ook van het bezoek aan Kamp Vught was ze onder de indruk. „We bezochten vooraf de locaties. In Vught waren dat bijvoorbeeld Barak tb en het kindermonument ter nage dachtenis aan de 1.666 kinderen die naar naar de kampen zijn wegge voerd. En de kampgevangenis, bijge naamd 'de bunker', waarin 74 vrou wen in een ruimte van 9 vierkante meter werden geperst. Tien gevange nen bleken de volgende dag overle den. Plekken met zo'n aangrijpende geschiedenis voegen veel aan mijn programma toe. Dat valt nu in een in drukwekkende context. Je voelt wat er is gebeurd en er gebeurt onvermij delijk ook iets met jou." Opvallend is dat het publiek dat haar productie bezoekt 'uiterst geva rieerd is.' Petter: „Ik zie ouderen, twintigers en stellen met kinderen. Ik weet nog dat ik op mijn 17e wel eens verzuchtte: 'Kan het nou eens af gelopen zijn met die ellendige oor log.' Maar ik merk nu dat de laatste ja ren op grote en brede schaal wordt 'Plekken met zo'n aangrijpende geschiedenis voegen veel aan mijn programma toe' herdacht." Met Terts Brinkhoff, de geestelijk vader van spektakels als De Parade en Boulevard of Broken Dreams, heeft ze iemand in de arm genomen die de buitenvoorstellingen een bij zondere theatrale wending geeft. „Het klinkt misschien wat oneer biedig, maar ik vind dat er ook een ze kere luchtigheid in dit project moet zitten. Het was een prachtig gezicht toen alle bezoekers achter een accor deonspeler langs de graven op be graafplaats Ysselsteyn liepen, die op dat moment ook nog werd verlicht. Dat zijn intense momenten." Debby Petter bij Nationaal Monument Kamp Vught: „Je voelt wat er is gebeurd en dat doet iets me je." foto Bob Bronshof Petter herdenkt oorlog op bijzondere plekken door Arno Celder Voor informatie over Ik ben er nog van Debby Petter: kijk op www.ntk.nl. Uitzending op tv: 4/5, NPO 2, 23.05 uur. Hélène Petter-Egger (I.) inspireerde haar dochter Debby Petter tot de voorstelling Ik Ben Er Nog. foto Bob Bronshoff

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2016 | | pagina 28