I
S
I
i
mm
iBi
I
Belgische nucleaire
waakhond geen bijter
Toezicht op Vlissingen kon
beter, ingrijpen niet te laat
Museum Verbeke Foundation toont overzicht 'stranddieren' van Theo Jansen
ZEELAND 11
Tot november zijn de droomcreaties te zien
in het museum in Kemzeke. En je kunt er
zelf met een gaan wandelen.
Een afgedankt trein
stel, een klutsje hijs
kranen en een mans
hoge vaas die plomp
verloren op een heu
vel staat. Wie ooit
over de Expressweg tussen Ant
werpen en Gent heeft gereden,
heeft 't gezien. En zich wellicht
ook afgevraagd: wat is dit? Het is
de facade waarachter het museum
van de Verbeke Foundation in
Kemzeke schuilgaat. Een bijzon
der museum, waar kunst, tech
niek en natuur samenkomen in
een wonderlijke wereld.
Tot 2003 had Geert Verbeke
(63) hier zijn transportbedrijf.
Zo'n tachtig mensen in dienst,
een dertigtal 'trekkers' op de weg.
Dat jaar besloot hij het bedrijf te
verkopen en samen met zijn
vrouw Carla een particulier mu
seum te stichten. Verbeke: „Ik ben
al 28 jaar verzamelaar. We hebben
'Theo creëert iets
vanuit niets, door
kniegewrichtjes te
maken, kardanassen,
dat fascineert me'
besloten een museum te begin
nen, omdat we eigenlijk weinig
hele goede dingen gezien hebben.
Je ziet wel mooie tentoonstellin
gen, maar dan is daar weer geen
natuur bij. De combinatie van
20.000 vierkante meter binnen
ruimte en twaalf hectare natuur,
vind je maar weinig."
Het lijkt bijna de ideale bio
toop voor het werk van de Neder
landse kunstenaar annex pvc-vir-
tuoos Theo Jansen. Hier staan en
bewegen zijn 'stranddieren', die
luisteren naar namen als Animaris
Umerus, Animaris Plaudens Vela en
Animaris Vulgaris. Wie ze ooit
over het Scheveningse strand zag
dansen, slechts voortgedreven
door de wind, zal ze nooit meer
vergeten. De 'dieren' passen naad
loos in die wonderlijke wereld
van Verbeke, die er speciaal een
strand van 1.800 vierkante meter
voor heeft aangelegd. „Theo is al
25 jaar bezig met alleen elektrici
teitsbuisjes die gewoon wegge
gooid worden. Het is recyclage,
maar ook beweging, kinetische
kunst. Zoals alles hier in bewe
ging is. We zijn geen statisch mu
seum. Het leeft, het beweegt en
verandert en daar past het werk
van Theo perfect bij. Hij creëert
iets vanuit niets, door kniege
wrichtjes te maken, kardanassen,
dat fascineert me geweldig."
Verbeke heeft er een Belgische
primeur mee, want nooit eerder
was er bij onze zuiderburen een
overzichtstentoonstelling van Jan
sen te zien. Opmerkelijk wanneer
je bedenkt dat zijn creaties al de
hele wereld overgingen; Japan, Ko
rea, Noord- en Zuid-Amerika,
Frankrijk, Spanje en natuurlijk Ne
derland. „We hebben er ook een
retrospectieve van gemaakt", zegt
Verbeke. „Hier is een muur van
40 meter lang waar wij zijn stam
boom visualiseren met alle strand
dieren, de fossielen die nog zijn
overgebleven. En da's ook wel
uniek, want dat heeft nog nooit ie
mand gedaan op zo'n manier."
ÏmÏSz/j*
Die reactie geeft gedeputeerde
Jo-Annes de Bat (CDA, financi
ën) op de brief die de Raad voor
de Financiële Verhoudingen
(RFV) onlangs aan minister Ro
nald Plasterk (PvdA, Binnenland
se Zaken) heeft gestuurd.
De RFV adviseert de minister
Vlissingen als artikel 12-gemeen-
te 4,1 miljoen euro extra uit het
Gemeentefonds te verstrekken
om de begroting rond te krijgen.
De financiële positie van de ge
meente is somber, bevestigt de
Raad. Van de provincie had 'gelet
op het falende financiële beleid
van de gemeente, de financieel ri
sicovolle grondexploitaties, eer
der en meer dwingend optreden
mogen worden verwacht', aldus
de brief.
Controle op bouwplannen had
dwingender gekund, erkent
gedeputeerde, ingrijpen in
begroting kon niet eerder.
De Bat ervaart het stevige oor
deel niet als een oorwassing. Met
de constatering dat de provincie
zich eerder wat dwingender had
kunnen optreden als het gaat om
de regionale woningbouwpro
gramma's kan hij het wel eens
zijn. „Dat snap ik."
De gedeputeerde bestrijdt dat
de provincie ook te laat was met
ingrijpen in de Vlissingse begro
ting. Enkele maanden geleden is
aan Provinciale Staten gemeld
hoe het toezicht er vanaf 2006
heeft uitgezien. Vlissingen stond
onder repressief toezicht en werd
regelmatig gewaarschuwd. „Er is
altijd veel overleg met de ge
meente geweest."
Maar formeel kan de provincie
pas ingrijpen als de gemeentebe
groting niet meer sluitend is te
krijgen. Dat tekende zich af in
2014, toen bleek dat Vlissingen
als aandeelhouder niet meer kon
rekenen op dividend van het
noodlijdende Delta en het aantal
uitkeringsgerechtigden sterk toe
nam. Op dat moment is de ge
meente meteen onder preventief
toezicht gesteld.
De krant put uit een kritische au
dit van het FANC, voluit Federaal
Agentschap voor Nucleaire Con
trole. De Vlaamse progressieve
partij Groen bracht de audit aan
het licht.
Daarin staan onrustbarende
passages zoals 'het FANC lijkt
zwak en gevoelig voor politieke
en economische invloed'. Vrij ver
taald: economische belangen we
gen zwaar mee bij besluiten om
kerncentrales al dan niet in be
drijf te nemen, ook als er haar
scheurtjes in reactorvaten zijn ge
constateerd zoals in Doel 3 en Ti
hange 2. Uit de audit blijkt dat me
dewerkers van de Belgische nucle
aire waakhond bezorgd zijn over
de toenemende politieke en econo
mische druk om kerncentrales in
de benen te houden. De zeven
kerncentrales in Doel en Tihange
produceren immers de helft van
de benodigde Belgische stroom.
De partij Groen wil opheldering
over het 'zwakke' FANC, waar te
vens sprake is van slechte commu
nicatie tussen de vijf deelorganisa
ties van de toezichthouder.
Door een reeks incidenten lig
gen de kerncentrales van Doel en
Tihange al langer onder vuur. Be
woners en gemeenten in de grens
streek zijn ongerust over de veilig
heid in de kerncentrales, al is de
nucleaire veiligheid nooit in het
geding geweest. De regering van
de Duitse deelstaat Noordrijn-
Westfalen eist zelfs de sluiting
van Tihange.
DINSDAG 26 APRIL 2016
Wondere wereld in beweging
door Peter van den Assem
ntwerpen
Het retrospectief is onderdeel van de
tentoonstelling 'Bewogen Beweging'
waarin ook bewegende werken van
de Nederlandse kunstenaar Zoro Feigl
zijn opgenomen. Meer informatie:
www.verbekefoundation.com
m
IS
Geert Verbeke bij een van de creaties van Theo Jansen. In de kas is een strand van 1800 vierkante meter aangelegd, foto Camile Schelstraete
door Frank Balkenende
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG. Het provinciale toe
zicht op het woningbouwprogram
ma van Vlissingen had beter ge
kund. Maar de gemeente is niet te
laat onder preventief toezicht ge
steld.
DOEL, De Belgische nucleaire waak
hond FANC lijkt niet honderd pro
cent onafhankelijk in zijn oordeel
over de veiligheid van kerncentra
les in Doel en Tihange. Dat meldt
de Belgisch krant De Standaard.