Hoe krijg je een lintje?
Grote verschillen in aantal koninklijke onderscheidingen per dorp
ZEELAND 13
Terwijl het in de ene plaats vorstelijk
plenst, blijft het elders opvallend droog.
Sommige Zeeuwse dorpen vallen zelfs al
vele jaren achtereen buiten de
traditionele lintjesregen.
Hetzelfde geluid is in Kattendij-
ke te horen, al zijn er zeker kandi
daten te vinden, zegt Kees van
den Boomgaard, bekend dorpsbe
woner.
„Ik verwijt de gemeente Goes
dat ze dit heeft laten liggen", zegt
hij. „Een aantal jaren geleden heb
ik wel eens geprobeerd een be
stuurslid van de dorpsvereniging
voor te dragen, maar je moet eerst
zelf heel veel gegevens over de
persoon verzamelen. Ik vond het
veel te ver gaan om iemands com
plete doopceel te lichten."
Niet voor niets scoort Goes
laag in het aantal lintjes, zeker als
het gaat om de dorpen, aldus Van
den Boomgaard. De gemeente
'Het is hier 'doe maar
gewoon, dan doe je al
gek genoeg', ledereen
draagt zijn steentje bij'
zou actiever kunnen zijn, vindt
hij.
Woordvoerster Joke Boel zegt
dat elk jaar via diverse kanalen op
roepen worden gedaan om kandi
daten aan te dragen. Ook op de
website staat informatie. Hoe het
dan toch kan dat Goes relatief wei
nig bijdraagt aan de lintjesregen,
kan zij niet verklaren.
Van de wat grotere kernen valt
onder meer 's-Heer Arendskerke
op, met slechts twee onderschei
dingen in twintig jaar. Jannie Ver-
wei-Nagelkerke had in 2005 de
primeur.
„Hier vindt men het niet zo be
langrijk om in het zonnetje te
worden gezet. We zijn er niet
mee bezig."
Zelf voelde ze zich enigszins
overvallen toen destijds bleek dat
ze uitverkoren was voor een ko
ninklijke onderscheiding. „Ik
stond niet te juichen en dacht:
moet dat nou? Inmiddels ben ik
er toch wel trots op. Op Konings
dag draag ik ook altijd het strik
je."
Aantal onderscheidingen in Zeeland sinds 1996
tijdens lintjesregen
SOORT ONDERSCHEIDING
AANTAL
Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
1
Commandeur in de Orde van Oranje Nassau
1
Officier in de Orde van Oranje-Nassau
5
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
253
Lid in de Orde van Oranje-Nassau
1402
TOTAAL
1662
Aantal lintjes per 1000 inwoners per gemeente (1996 2015)
Schouwen-Duiveland
Kapelle
Tholen
Hulst
Sluis
Veere
Noord-Beveland
Terneuzen
Reimerswaal
Middelburg
Borsele
Goes
Vlissingen
Top-10 dorpen met meeste lintjes per 1000 inwoners
KERN
GEMEENTE
1 Walsoorden
Hulst
18,1
3
2 Noordgouwe
Schouwen-Duiveland
14,5
11
3 Lamswaarde
Hulst
13,5
11
4 Nieuwvliet
Sluis
13,5
6
5 Zuidzande
Sluis
12,7
7
6 Dreischor
Schouwen-Duiveland
10,9
11
7 Renesse
Schouwen-Duiveland
10,4
16
8 Gapinge
Veere
10,2
5
9 Nisse
Borsele
9,7
6
10 Ritthem
Vlissingen
9,7
5
Iedereen kan iemand voordragen
voor een koninklijke onderschei
ding. Maar voordat koning Wil
lem-Alexander daartoe besluit,
moet een uitgebreide, maanden
lange procedure worden doorlo
pen:
1. Wie iemand op het oog heeft,
meldt zich bij de gemeente. De
ambtenaar maakt inschatting of
de kandidatuur kansrijk is.
2. Aanvrager vult een 'voorstelfor-
mulier* in, met allerlei gegevens
over de kandidaat en bijvoorbeeld
een verklaring van de werkgever
dat deze geen bezwaar heeft.
3. De burgemeester beoordeelt
de aanvraag, vraagt onder meer
justitiële gegevens op, schat in
welke onderscheiding passend
zou zijn en brengt advies uit.
4. Het dossier gaat naar de com
missaris van de Koning, die ook
advies uitbrengt. Als dat afwijkt
van dat van de burgemeester,
volgt onderling overleg.
5. Commissaris stuurt dossier
naar het Kapittel voor de Civiele
Orden. Die toetst elk voorstel en
beoordeelt of de kandidaat deco
rabel is en zo ja, in welke orde en
graad.
6. Het advies van het Kapittel
gaat naar de betrokken minister,
die er alleen in uitzonderlijke ge
vallen van afwijkt.
7. De koning en vervolgens de mi
nister tekenen het Koninklijk Be
sluit.
8. De Kanselarij der Nederlandse
Orden levert de onderscheidings
tekens aan.
9. De minister zorgt ervoor dat
deze belanden bij de burgemees
ter.
10. De burgemeester reikt de on
derscheiding uit. Vaak gebeurt
dat tijdens de Algemene Gelegen
heid (de 'lintjesregen'), op de laat
ste werkdag voor Koningsdag.
VLISSINGEN. Nog geen ongebruike
lijke, wat raadselachtige afspraak
voor morgenochtend in de agen
da? Grote kans dat het Zijne Ma
jesteit dan andermaal niet heeft
behaagd u op te nemen in de Or
de van Oranje-Nassau, ondanks
uw - ongetwijfeld grote - verdien
sten voor de samenleving. Die eer
is jaarlijks voor gemiddeld zo'n
tachtig Zeeuwen weggelegd tij
dens de traditionele lintjesregen,
officieel de Algemene Gelegen
heid geheten.
Sinds 1996, toen het huidige de
coratiestelsel
werd ingevoerd, daalde de lintjes
regen op 1662 Zeeuwen neer. De
eerste jaren waren de aantallen
nog relatief laag, zeker in vergelij
king met het vorige stelsel. Vanaf
2005 was een duidelijke toename
zichtbaar, met een piek in 2012,
toen er 119 onderscheidingen wer
den toegekend. Sindsdien is er
sprake van een terugval, tot 79 af
gelopen jaar. Het Zeeuwse aan
deel in de landelijke lintjesregen
schommelt rond de drie procent.
De verschillen per regio zijn
groot. De meeste lintjes werden
de afgelopen twintig jaar uitge
reikt in de gemeente Terneuzen
(231) en de minste op Noord-Beve
land (33), maar dat zijn ook de
grootste en kleinste ge
meente. Afgezet tegen
het aantal inwoners is de
kans om gedecoreerd te
worden het grootst in de
gemeenten Schou
wen-Duiveland - dat in
2009 maar liefst 25 inwo
ners kon onderscheiden -
en Kapelle. Dat gebeurt
daar 2,5 keer zo vaak als in
Vlissingen en Goes, waar
men het minst scheutig is
met vorstelijke huldeblij
ken.
In het ene Zeeuwse
dorp wonen naar verhou
ding ook beduidend meer
laureaten dan in het ande
re.
Vooral de kleinere kernen
in de gemeenten Hulst, Sluis en
Schouwen-Duiveland zijn in trek
voor koninklijk eerbetoon. Koplo
per is Walsoorden. Hoewel het
nog geen 200 inwoners telt, viel
het drie keer in de prijzen. Ook in
bijvoorbeeld Noordgouwe, Lams-
waarde, Nieuwvliet en Zuidzande
is het lintjesgehalte opvallend
hoog.
Andere kernen komen er juist
bekaaid van af. Van de dorpen
met ten minste 500 inwoners heb
ben Kattendijke en Waterland
kerkje het sinds 1996 zelfs hele
maal droog gehouden tijdens de
lintjesregen. „Dan wordt het
wel tijd", concludeert Jo
han Faes, secretaris van
de Stichting Dorpsraad
Waterlandkerkje.
Faes heeft wel een
verklaring voor de lint
jesleemte. „Dat hangt
met het karakter van
ons dorp samen. Het is
hier toch 'doe maar ge
woon, dan doe je al gek
genoeg'. Er zijn veel vrij
willigers werkzaam, maar
niemand hoeft er bovenuit
te steken. Iedereen draagt zijn
steentje bij."
MAANDAG 25 APRIL 2016
Waterlandkerkje wacht al
twintig jaar op een lintje
Johan Faes dorpsraad Waterlandkerkje
AANTAL LINTJES PER AANTAL
1000 INWONERS LINTJES
door Rolf Bosboom
