George Maduro:
slim, succesvol en
voor niemand bang
f
NIEUWS 15
rig ben in een concentratiekamp",
realiseert de precies 17-jarige Quin-
ten zich. „Mijn verjaardag wordt
met de seconde zwaarder. Ik weet
niet of ik dit wel wil onthouden."
Ter nagedachtenis aan Maduro
leggen burgemeester Noah en Fio
na, die verkozen is tot locoburge
meester van Madurodam, een
krans op de vermoedelijke plek
waar George gestorven is.
Met de bloemen voorop en de
groep erachter wandelen zij over
het plein - waar dagelijks alle tien
duizenden gevangenen zich uren
lang in rijen moesten opstellen
tot ze compleet waren. In relatieve
rust gaan zij naar de plek waar de
vroegere barakken zich bevonden,
en nemen een minuut stilte in
acht.
Maduro overleed aan tyfus, de
ziekte die in Dachau door de slech
te medische omstandigheden we
lig tierde. Ter nagedachtenis aan
hem staat vlak bij de ingang van
Madurodam, waar jaarlijks
650.000 bezoekers komen, nog al
tijd een maquette van zijn geboor
tehuis op Curasao. Terwijl een an-
tibioticakuur hem mogelijk van
zijn ziekte afhad kunnen helpen,
waren de dokters in het concentra
tiekamp met hele andere zaken be
zig.
Met het uitvoeren van medi
sche experimenten groeide
SS-dokter Sigmund Rascher uit
tot een massamoordenaar. Van de
tweehonderd gevangenen die hij
blootstelde aan grote luchtdruk-
verschillen overleefden er zeker
tachtig die proeven niet.
Ook bij testen voor het vaststel
len van de beste manier om Duit
se soldaten op te warmen na lang
durige onderkoeling bleek de
SS-dokter nietsontziend. Van de
bijna driehonderd gevangenen die
hij daarvoor misbruikte, overleef
den er bijna honderd de medische
experimenten tot meerdere eer en
glorie van het Derde Rijk niet.
Als er één ding is wat de 17-jari-
ge Maarten van Veen over tien
jaar nog weet, zijn het 'de foto's
van doktoren die gevangen pijni
gen, in plaats van genezen', zo ver
telt hij na afloop van het bezoek.
„Dat het menselijk ras ertoe in
staat is om zo systematisch men
sen uit te roeien", verwondert hij
zich over de massaslachtingen. „Ik
kom uit een familie vol doktoren
die er juist trots op zijn dat zij
mensen beter maken."
Wat maar weinig
mensen weten
is dat miniatuur
stad Maduro
dam vernoemd is naar een oor
logsheld: George Maduro. Van
daag wordt de jaarlijkse Dachau-
lezing, die in het teken staat
van oud-gevangenen van het
concentratiekamp, aan hem op
gedragen. Vijf vragen aan Kath
leen Brandt, de schrijfster van
zijn biografie, die op 15 juli ver
schijnt.
„George Maduro was de oudste
en enige zoon van een rijke en
vooraanstaande Joods-Curacao-
se familie. Van jongs af was hij
voorbestemd om de leiding
over te nemen van het familie
bedrijf, S.E.L. Maduro Sons,
actief in de scheepvaart. Al op
10-jarige leeftijd werd hij naar
Nederland gestuurd voor zijn
opleiding. Na het gymnasium
in Den Haag studeerde hij rech
ten in Leiden. Zijn studie
moest hij onderbreken omdat
hij het leger inging. Toen Neder
land zich overgaf aan de Duit
sers sloot hij zich aan bij het
verzet."
„Zijn voornaamste wapenfeit
was het veroveren van het door
de Duitsers bezette Huize Dor-
repaal in Rijswijk, op 10 mei
1940. De aanval, geleid door Ma
duro, was slim, stoutmoedig en
succesvol. Daarvoor kreeg hij -
postuum - de Militaire Wil-
lems-Orde. Hij is de enige Ne
derlander van Antilliaanse af
komst die deze onderscheiding
heeft ontvangen. Maduro was
ook actiefin het verzet. Toen
hij in 1943 onderweg was naar
Engeland, werd hij verraden en
gevangengezet."
„Waar veel Joodse onderdui
kers, zoals de familie van Anne
Frank, zich verstopten uit het
zicht van de bezetter, toonde
George Maduro zich als onder
duiker elke dag op straat, zon
der ster en zonder aarzeling.
Maandenlang zat hij ondergedo
ken bij een familie die ook twee
Duitse politieagenten huisvest
te. 'In het hol van de leeuw zoe
ken ze mij nooit', zei hij daar
over."
„Vandaag wordt de Dachau-
lezing aan hem opgedragen.
Oud-minister van Justitie Ernst
Hirsch Ballin houdt op 10 mei
bij de herdenking van de slag
bij Dorrepaal de eerste George
Madurolezing. Alle schoolkinde
ren in groep 7 krijgen een strip
over hem en hij wordt herdacht
tijdens de Nationale Kinderher
denking op 4 mei. Op Curasao
wordt er een herdenkingsmunt
uitgegeven en is er een tentoon
stelling op scholen. Zijn biogra
fie Ridder zonder vrees of blaam
verschijnt op zijn geboortedag,
15 juli. Dan wordt ook een
beeld onthuld op het George
Maduroplein, waar Madurodam
aan ligt."
„De ouders van George Maduro
wilden de herinnering aan hun
gestorven zoon levend houden.
Zij waren bevriend met Bep
Boon van der Starp, die met het
idee kwam voor de in 1952 ge
stichte miniatuurstad. Zij wilde
daarmee geld binnenhalen om
studenten met tuberculose te la
ten kuren én tegelijkertijd een
studie te laten volgen. De
ouders steunden het initiatief
met 100.000 gulden startkapi
taal en later nog meer. In Madu
rodam zijn sinds de oprichting
zo'n 60 miljoen bezoekers ge
weest, en de miniatuurstad
heeft sinds de oprichting 33 mil
joen euro aan goede doelen ge
schonken."
DONDERDAG 21 APRIL 2016
De gaskamer van Dachau.
I
Wie was George Maduro?
Wat maakt hem een oorlogsheld?
Wat is er zo bijzonder aan George
Maduro?
Dit jaar zou Maduro 100 zijn ge
worden, hoe wordt hij herdacht?
Oorlogsheld George Maduro.
foto ANP
Waarom is miniatuurstad Maduro
dam naar hem vernoemd?