Familie: tbs te lage straf voor Van U.
Dit jaar al vijf Nederlanders gedood in het buitenland
4 NIEUWS
Het merendeel van de moorden vindt plaats in
Latijns-Amerika. Zaken worden zelden opgelost.
'Prosecco'tje
drinken hoort
niet bij kapper'
1 «ff
DEN HAAG. Dit jaar zijn al even
veel Nederlanders in het buiten
land vermoord als in heel 2015.
Vooral in Latijns-Amerika zijn Ne
derlanders slachtoffer van dode
lijk geweld. Veel moordzaken wor
den niet opgelost.
Het ministerie van Buitenland
se Zaken heeft dit jaar al vijf keer
consulaire bijstand verleend bij de
moord op een Nederlander in het
buitenland. Sinds 2010 is het mi
nisterie zestig keer in actie geko
men bij moorden over de grens:
gemiddeld tien keer per jaar.
„Als de lijn dit jaar doorzet, kan
dit het hoogste aantal moordza
ken in jaren worden", zegt Tessa
Martens, clusterhoofd bij het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken.
„Een duidelijke oorzaak voor de
toename valt niet te noemen. Het
is wel zo dat Nederlanders steeds
verder, vaker en avontuurlijker rei
zen. Daardoor lopen ze meer risi
co. Zeker in deze tijden van we
reldwijde dreiging."
In januari kwam Arie Houwe-
ling (67) uit Krimpen aan den IJs-
sel om het leven bij een gijzeling
in een koffiezaak in Burkina Faso.
Hij werd neergeschoten door een
terrorist van al-Qaeda. In diezelf
de maand werden in Costa Rica
de lichamen gevonden van Hans
Snelders en Sita Dhawtal. Het stel
was slachtoffer van roofmoord.
In dezelfde regio werd de Ne
derlandse Audrey Tromp (57) ver
moord. Ze kwam in de Domini
caanse Republiek door messteken
om het leven. Ook Safhinaz Zer-
rouy (24) uit Friesland stierf door
geweld: zij werd in Irak met een
kalasjnikov neergemaaid door
haar echtgenoot.
In Nederland lost de politie
zo'n 80 procent van de moordza
ken op. In het buitenland is dat
percentage lager, vertelt Martens.
„De meeste moorden op Nederlan
ders vinden plaats in Latijns-Ame
rika. In dat gebied komt de politie
om in het werk. In Rio de Janeiro
worden elke week tientallen moor
den gepleegd. Een moordonder-
zoek gebeurt daar soms minder in
tensief dan in Nederland."
Dat zorgt voor veel frustratie
bij nabestaanden. „Als ministerie
mogen wij ons niet bemoeien
met het politieonderzoek", zegt
Martens. „Wel proberen we de fa
milie zo goed mogelijk te helpen
en te faciliteren."
Dat gaat met horten en stoten.
Zo worden lichamen van slachtof
fers soms pas na lange tijd vrijge
geven, vanwege het politieonder
zoek. „Voor de familie is dat ver
schrikkelijk. Zij willen niets liever
dan dat hun geliefde naar Neder
land komt zodat er afscheid kan
worden genomen."
Ook de identificatie kan veel
tijd in beslag nemen. „Sommige
landen willen een lichaam in ver
regaande staat van ontbinding
niet terugsturen naar Nederland",
zegt Martens. „Ze vinden dat er ge
zondheidsrisico's aan verbonden
zijn."
Martens raadt Nederlanders in
het buitenland aan voorzichtig te
zijn: zeker in gebieden waar veel
roofmoorden voorkomen. „Draag
geen sieraden en dure camera's in
het zicht. En vraag in je hotel of
het in bepaalde buurten wel veilig
is. Word je toch bedreigd, geef
dan je geld af en verzet je niet."
Nederlanders vermoord in het buitenland 2010-2015
T0-
Egypte
1
2010120111201212013120141201512016
'Draag geen sieraden en dure camera's
in het zicht. En vraag in je hotel of het in
bepaalde buurten wel veilig is'
„En dat is een zéér lage schatting",
zegt psychiater Jos Offermans
over Van U., die gisteren tbs met
dwangverpleging kreeg opgelegd
voor het doodsteken van Els Borst
en zijn zus Loïs. Bart van U's ei
gen familie vindt de straf veel te
laag.
Bart van U. kreeg géén celstraf
opgelegd, omdat de rechtbank
hem volledig ontoerekeningsvat
baar acht en dus niet verantwoor
delijk voor zijn daden. Van U. stak
in 2014 en 2015 eerst oud-minister
Els Borst en later Loïs dood.
Oud-minister Borst doodde hij
omdat hij naar eigen zeggen de
'goddelijke opdracht' had gekre
gen de verantwoordelijke voor de
euthanasiewet te doden. Van Loïs
vreesde hij dat zij hem wilde la
ten euthanaseren. De streng gelo
vige Van U. is tegen euthanasie.
Het Openbaar Ministerie (OM)
achtte Bart van U. twee weken ge
leden 'slechts' sterk verminderd
toerekeningsvatbaar en had daar
om behalve tbs ook acht jaar cel
geëist.
Het OM baseert zich op deskun
digen van het Pieter Baan Cen
trum die oordelen dat Van U. wel
degelijk ook heldere momenten
heeft. Maar de rechtbank ging
daar niet in mee.
In theorie betekent tbs met
dwangverpleging dat Van U. na
een paar jaar behandeling weer
vrij man zou kunnen zijn. Maar
psychiater Offermans, die zich al
eerder op verzoek van advocate
Noëlle Pieterse over Van U.'s gees
testoestand boog, acht die kans ni
hil.
„Bart van U. is chronisch psy
chotisch", zegt Offermans. „Hij
heeft paranoïde waanideeën, be-
trekkingswanen, waarbij hij alles
op zichzelf betrekt, en grootheids
wanen. Zijn ongedifferentieerde
schizofrenie is zéér lastig te behan
delen, dat gaat heel lang duren.
Acht tot tien jaar is een hele lage
schatting."
De familie van Bart van U. legt
zich niet neer bij de in hun ogen
te lage straf. Zij noemen de straf
een domper en zijn het met het
Pieter Baan Centrum eens dat
Bart wél 'eilandjes van gezond ver
stand' heeft.
'De dader is ziek maar ook
slim. Wij vinden het onwaar
schijnlijk dat Van U. volledig on
toerekeningsvatbaar zou zijn toen
hij van twee zeer geliefde mensen
op gewelddadige wijze het leven
ontnam. Met enkel tbs ontloopt
de dader zijn verdiende straf,
staat in een verklaring van de fa
milie van Bart van U.
De familie hoopt dat het Open
baar Ministerie in hoger beroep
gaat. Daarbij krijgen ze geen steun
van de familie van Els Borst. Zij
leggen zich neer bij het oordeel
van de rechtbank.
DEN HAAG. De brancheorganisa
tie voor slijters doet aangifte te
gen de Vereniging van Neder
landse Gemeenten (VNG) we
gens opzettelijke uitlokking
van overtreding van de drank
en horecawet. Gemeenten zijn
een proef begonnen waarbij ze
ondernemers drank laten
schenken aan consumenten
om de leegloop van binnenste
den tegen te gaan. „Dat is ille
gaal. Drank is niet het middel
om de binnenstad te redden",
zegt een woordvoerder van de
SlijtersUnie. Hij geeft als voor
beelden de kapper die prosecco
schenkt of de boekhandelaar
die wijn verkoopt.
Krijgt 2016 een moordrecord?
door Peter Winterman
80
In Nederland lost de politie zo'n 80
procent van de moorden op. In het
buitenland is dat percentage lager.
ARIE HOUWELING (67) uit
Krimpen aan den IJssel kwam op
15 januari om het leven bij een
gijzeling in een koffiezaak in Burkina
Faso. Hij deed vrijwilligerswerk in
het land.
AUDREY TROMP (57), afkomstig
van Aruba, en haar Amerikaanse
partner werden op 4 januari
doodgestoken in hun huis in de stad
Cabrera in de Dominicaanse
Republiek.
SAFHINAZ ZERROUY (24)
werd in februari in Irak vermoord
door haar man. De moeder van vier
kinderen wilde terugkeren naar
Nederland. De dader werd gepakt
en heeft bekend.
Ver. Koningkrijk
Honduras Dom. Republiek
C. Ric^7,
Pana.,
Suriname
Colomma3 V.J-3
Bolivia Brazilië
"4- -3
België Duitsland
Frankrijk
Spanje
Burkina Faso
ihana
j Kenia
Tanzania
Zuid-Afrika
d-Afril
Pakistan
1
India
2 Thailand
1 Filipijnjne
Oost-Timor
1
Vanuatu
1
lste
kwart
©140416 Bron: Min. van Buitenlandse Zaken
Tessa Martens ministerie van Buitenlandse Zaken
HANS SNELDERS en
SITA DHAWTAL uit
Maasbommel werden
rond kerst vermoord op
hun hardhoutplantage in
Costa Rica. Hun licha
men werden in januari
gevonden. Waarschijnlijk
zijn ze slachtoffer gewor
den van een roofmoord.
door Victor Schildkamp
ROTTERDAM. Bart van U. heeft min
stens acht tot tien jaar intensieve
behandeling nodig om zijn psycho
ses en schizofrenie te behandelen.
