Samenwerking langs kust
moet worden voortgezet
De sepia is weer in Zeeland
ZEELAND 9
Hij is gespot: de eerste sepia van
2016. Duikers staan elk jaar te
trappelen om de parende inktvissen
te zien. Waarom toch?
Colofon
088-0561510
088-0139910
FZC
onderwaterwereld'
„Mijn indruk is van niet. De se
pia's trekken zich heel weinig aan
van mensen. Maar het spreekt in
elk geval tot de verbeelding."
Niet alleen de sepia's zelf zijn
bijzonder om te zien, de paring is
zo mogelijk nog specialer. „Je ziet
hoe de mannetjes de vrouwtjes be
naderen. Dat is zo'n subtiel
schouwspel. Vervolgens zie je hoe
de vrouwtjes de bevruchte eitjes
afzetten. Vaak doen ze dat op stok
jes die door duikers in het water
zijn gezet. Prachtig is het. Je kunt
als duiker de ontwikkeling van
de eitjes helemaal volgen.
Soms zijn ze namelijk door
zichtig. Je ziet zo een mi-
ni-sepia ontstaan."
Titselaar kan niet
wachten om het wa
ter weer in te
gaan. „Volgende
week ga ik
weer."
van') en kleurige naaktslakken. „Je
hebt hier wel vijftig verschillende
soorten. Dat is nou de chemie van
de Oosterschelde."
Maar het hoogtepunt van het
jaar is de tijd van de parende se
pia's. Elk jaar, in april en mei, trek
ken de zeekatten, de Nederlandse
naam voor de sepia, naar Zeeland
om te paren. „De sepia's zijn het
het Rotterdamse Duikcentrum
Moby Dick had afgelopen zondag
de primeur. „Dat is erg vroeg.
Meestal zijn de sepia's er pas eind
april of begin mei."
Toch is Titselaar niet verbaasd.
„De watertemperatuur is relatief
'De sepia's zijn het
grote icoon van de
Zeeuwse
Wat is er toch zo speciaal aan
die zeekatten? „Het is een prach
tig zeebeest. En het heeft een
hoog aaibaarheidsgehalte. Sepia's
hebben hele grote ogen. Dat is
best uniek voor een weekdier. De
sepia's kunnen scherp stellen met
hun ogen en dingen goed onder
scheiden. Ze kijken je echt aan.
Daardoor kun je - al is het maar
voor je gevoel - contact maken
met de dieren. Dat is heel
boeiend." Is er dan écht contact
tussen de duiker en de sepia?
hoog door de zachte winter. De
natuur heeft ook in het water een
voorsprong."
Grote kans dat komend week
end een stoet duikers naar Zee
land trekt om ook een glimp op te
vangen van de sepia's. „Dit soort
berichten gaan meteen rond op de
sociale media", weet Titselaar. Hot
spots voor het aanschouwen van
sepia's zijn de Zeelandbrug, Zoe-
tersbout bij Bruinisse en de Berg
se Diepsluis bij Tholen. „Maar ei
genlijk kun je sepia's over al tegen
komen."
Freek Titselaar uit Zie-
rikzee stapt woensdag
middag nét het water
van de Oosterschelde
uit. „Ik sta nog na te ge
nieten van een fantas
tische duik", vertelt de voorzitter
van Stichting de Oosterschelde.
Nee, sepia's heeft hij niet ge
zien. Wel pijlinktvissen ('familie
grote icoon van de Zeeuwse onder
waterwereld. Zeg maar het
Zeeuws meisje onder water", legt
Titselaar uit.
Natuurlijk heeft hij gehoord
dat de eerste sepia van dit jaar ge
signaleerd is. Het duikteam van
„Voor 2010 bestond in het kustge
bied geen landelijk bestuurlijk
verband. Laten we die waardevol
le samenwerking aan de kust
vasthouden." Die oproep deed
Deltacommissaris Wim Kuijken
gisteren in Breskens bij de ope
ning van de Landelijke Kustdag.
Met de uitvoering van het Delta
programma is volgens Kuijken
'in alle gebieden een enorme
energie vrijgekomen'. Daarbij
ging het lang niet alleen om de
veiligheid, maar ook om de com
binatie van het versterken van de
zwakke schakels met het natuur-
en recreatieprojecten.
Het Landelijk Overleg Kust
brengt elk jaar organisaties die be
lang hebben bij de ontwikkelin
gen langs de kust samen. Afge
vaardigden uit de hele Nederland
se kuststreek - van de Wadden
tot Zeeland - namen, na de ope
ningsbijeenkomst in de voormali
ge veerterminal, deel aan work
shops in en over het natuur- en
recreatieproject Waterdunen en
Cadzand-Bad.
Waterdunen
Waterdunen aan de Zeeuws-
Vlaamse kust is een schoolvoor
beeld van de combinatie kustver-
'Hou het waardevolle
samenwerkingsverband
aan de kust vast'
sterking, natuur en recreatie. Een
ander voorbeeld is het project
Kust op Kracht in Noord-Hol
land. De Hondsbossche en Pette-
mer Zeewering is versterkt door
het opspuiten van 35 miljoen
kuub zand. De kale dijk is veran
derd in een natuurlijk ogend
strand en duinlandschap. Vol
gens de Noord-Hollandse provin
ciebestuurder Cees Loggen heeft
het gebied hierdoor 'een enorme
dynamiek' gekregen.
De initiatiefnemer van Water
dunen, recreatieondernemer Ar
no Boomert, nam ook het woord
samenwerking in de mond. In dit
geval samenwerking tussen het
recreatiebedrijf Molecaten, na
tuurorganisaties en de overhe
den.
Natuurontwikkeling is goed
voor de recreatie. Wie kwaliteit
wil bieden moet fors investeren,
aldus Boomert. Een grote investe
ring loont alleen als toeristen het
hele jaar komen. „Met zes weken
mooi weer in de zomer alleen
red je het niet", aldus Boomert.
Het 100 hectare grote recreatie
project komt te liggen naast ruim
250 hectare nieuwe zilte natuur.
Juist die natuur moet het verblijf
in Waterdunen het hele jaar door
aantrekkelijk maken.
DONDERDAG 14 APRIL 2016
Zeeuws meisj e onder water
Freek Titselaar duiker
Sepia, foto Thinkstock
door Cornelleke Blok
door Theo Giele
BRESKENS. Het Deltaprogramma
bracht de Nederlandse kustregio's
samen, het Landelijk Overleg Kust
moet ze bijelkaar houden. De sa
menwerking en informatie-uitwis
seling tussen overheden en instan
ties langs de hele kustlijn is één
van de waardevolle bijproducten
van het Deltaprogramma. Deze
operatie werd in 2010 in gang ge
zet, onder meer om de zwakke
schakels in de zeewering aan te
pakken.
Wim Kuijken Deltacommissaris
Geen krant ontvangen?
Onze excuses
Vragen over verhuizing of vakantie?
t Bezorgservice
De PZC wordt van maandag
t/m vrijdag voor 7.00 uur be
zorgd en op zaterdag voor
7.30 uur. Heeft u een bezorg
klacht? De bezorgservice is
open van maandag t/m vrij
dag tussen 7.00 - 17.00. Op
zaterdag van 8.00 -12.00
uur. Ook kunt u 24 uur per
dag uw bezorgklacht doorge
ven via pzc.nl/geenkrant of
088-0561510.
t Klantenservice
Wilt u een nieuw abonne
ment, een vakantie of verhui
zing doorgeven, uw abonne
ment beëindigen of heeft u
een andere vraag? Neem dan
contact op met onze klanten
service via 088-0139910,
open van maandag t/m vrij
dag van 8.00 - 17.00 uur. U
kunt 24 uur per dag uw va
kantie of verhuizing doorge
ven via pzc.nl/service.
t Abonneren
Via pzc.nl/abonneren kunt u
direct gebruikmaken van één
van onze aanbiedingen. Of
neem contact op met onze
klantenservice voor een pas
send aanbod.
*PZC
Edisonweg 37e Vlissingen
Postbus 5046 4380 KA
Vlissingen
Telefoon: 088-0130200
redactie@pzc.nl
BTW Nr.: NL001094592B01
KVK Nr.: 10017784
t Redacties
Telefoon: 088-0130200
redactie@pzc.nl
Walcheren
088-0130221
walcheren@pzc.nl
Bevelanden/Tholen
088-0130221
bevelanden@pzc.nl
tholen@pzc.nl
Schouwen-Duiveland
088-0130221
schouwen-duiveland@pzc.nl
Zeeuws-Vlaanderen
0115-645740
zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Postbus145, 4530 AC
Terneuzen
Sport
sport@pzc.nl
088-0130241
Hoofdredacteur
Arie Leen Kroon
alkroon@pzc.nl
Commercieel directeur
Tessa van Waarde
t Leveringsvoorwaarden
Op alle abonnementen zijn
leveringsvoorwaarden van
toepassing. Deze kunt u nale
zen via pzc.nl/service of
opvragen via 088-0139910.
t Advertenties
Wilt u in de PZC adverteren
neem dan contact op via
088-0139998 of ga naar
persgroep.nl/adverteren
Auteursrechten
Alle auteursrechten en data
bankrechten ten aanzien van
de inhoud van deze uitgave
worden uitdrukkelijk voorbe
houden. Deze rechten berus
ten bij de PZC, c.q. de desbe
treffende makers.
t Wet Bescherming
Persoonsgegevens
De PZC is een onderdeel van
De Persgroep Nederland. De
Persgroep legt abonneegege
vens vast voor de uitvoering
van de (abonnements)over-
eenkomst. Deze kunnen ge
bruikt worden om u te infor
meren over diensten en pro
ducten van de PZC en De
Persgroep. Indien u hier geen
prijs op stelt kunt u bellen
met 088-0139910 of ga naar
pzc.nl/service.