1
Noodzaak groot voor Amerikanen om mee te doen
6 NIEUWS
Zo'n zeventig
jachtpiloten
trainen boven de
Waddenzee, de
vliegende
commandopost
Awacs is de spil.
p de eerste verdie
ping van een be
tonnen gebouw
tje op de NAVO
luchtmachtbasis
Geilenkirchen ko
men ze in alle vroegte samen, de
mannen en vrouwen die de ko
mende uren een cruciale schakel
zullen zijn in operatie Frisian Flag.
Voor de allerlaatste keer praat de
weerman hen bij: zonnig, helder
weer met kans op een onweers
bui, maar dat zal pas na terug
komst zijn.
Zonder dat iemand er in de be
woonde wereld iets van merkt zal
er deze middag een enorm lucht
gevecht en bombardement wor
den uitgevoerd om een eind te ma
ken aan een oplaaiend conflict in
de fictieve regio Nilfgaard. De
volksrepubliek en de republiek
staan elkaar al langere tijd naar
het leven. Maar nu de republiek
zich steeds agressiever opstelt,
voelt de NAVO zich genoodzaakt
om in te grijpen.
En dus stijgen er maandagmid
dag maar liefst 36 NAVO-jachtvlie-
gers op vanaf vliegbasis Leeuwar
den om dit conflict te beslechten.
Duitse Eurofighters zijn van de
partij, Britse Tornado's, Franse Mi-
rages, F-16's van de Nederlanders,
Belgen, Portugezen en Denen en
F-15's van de Amerikanen.
Vlieger Robert Smit van de vlie
gende commandopost Awacs (Air
borne Warning and control Sys
tem) is uren voor de operatie al
vertrokken vanaf zijn thuisbasis
in het Duitse Geilenkirchen, net
over de grens bij Heerlen. Hij
moet op tijd bij Denemarken zijn
waar hij de komende uren rondjes
zal vliegen om de jachtvliegers
van de NAVO te kunnen voorzien
van cruciale informatie. Dankzij
de imposante radarschotel van 9
meter doorsnee op de rug van het
toestel kunnen ze in een straal
van 400 kilometer vriend en vij
and in de lucht waarnemen.
Overmacht
Vanaf een veilige 10 kilometer
hoogte zien de operators in het
hart van het toestel, de pit, hoe de
jachtvliegers zich groeperen in de
lucht. De militairen turen naar
het radarscherm om nieuwe toe
stellen op te merken. Binnen twee
minuten moeten ze achterhalen
met wie ze te maken hebben. De
ze krant kijkt mee.
Er verschijnen tien onbekende
hoefijzers op het scherm. Het zijn
Migs en Sukhois, zo blijkt. Ze zijn
geen partij voor de massale over
macht aan vriendschappelijke toe
stellen. Bulls eye, klinkt het op de
radio. Dead man. Kill. Met een
tweede aanval schakelen de jacht
vliegers daarna de bijna twintig
luchtafweersystemen op de grond
uit, de eigenlijke opdracht van de
missie.
In nog geen 1,5 uur hebben de
jachtvliegers hun missie volbracht
en keren ze terug naar de basis.
„De oefenleiders hebben het ze
nog niet te moeilijk gemaakt",
zegt tactical director Dick Roskam
die de leiding op de Awacs heeft.
„Ze mogen eerst een dagje wen
nen." Of de operatie een succes is,
valt vanuit deze vliegende com
mandopost moeilijk te zeggen.
Maar daar draait het volgens Ros
kam ook niet alleen om. „Dit
soort oefeningen zijn vooral be
langrijk om met al die verschillen
de naties beter te leren samenwer
ken. Op internationale missies
moeten we dat vaak ook. En dan
is het wel zo fijn dat iedereen de
zelfde procedures hanteert en bij
voorbeeld weet hoe de radio moet
worden gebruikt."
Bijzondere aandacht gaat dit jaar
'Frisian Flag' zet vliegers
door Raymond Boere
De bemanning in de Awacs bekijkt de strijd tussen het rode en blauwe leger. Linksonder: hun scherm van dichtbij,
hierop is te onderscheiden hoe de blauwe vliegtuigen de vijandelijke rode verjagen. Onder: de radarschotel van 9 me
ter doorsnee die de Awacs op zijn rug draagt, foto's Pim Ras
