Brussel schrapt visumplicht voor Oekraïners
L j
Si.
Wegens belediging van bevriend staatshoofd
4 NIEUWS
Projectontwikkelaar Van Pol neemt het
op voor zijn vriend Jos van Rey. „Moet
ik ook 5 euro rekenen voor een eitje?"
Turkse president Erdogan eist
vervolging van cabaretier die hem
belachelijk heeft gemaakt.
ROTTERDAM. Chagrijnen lopen
er volgens projectontwikkelaar
Piet van Pol al genoeg rond.
Vriend Jos van Rey daarentegen
„kan best wel gezellig" zijn. Om
die reden kan de politicus reke
nen op invitaties voor uitstapjes
naar internationale vastgoed
beurzen en voetbalduels. Niks
omkoping dus. „Als hij geen wet
houder was geweest, had ik hem
evengoed meegenomen."
Die verklaring ging er bij de
rechtbank Rotterdam niet in.
Vonden er niet toch zakelijke be
sprekingen plaats, wilden de
rechters weten. Als het dan een
privéreis was, waarom noemde
Van Pol dan in uitnodigingen
aan anderen Van Rey 'de belang
rijkste persoon van Roermond?'
Böhmermann' door de bondsrege
ring ingeschat als een 'zeer ernsti
ge politieke crisis'. Gisteren kwa
men vertegenwoordigers van ver
schillende ministeries in Berlijn
bijeen om zich over de eis van An
kara te beraden. Pas als de rege
ring akkoord gaat, kan tegen tegen
Böhmermann een strafzaak wor
den ingeleid. Het kan enkele da
gen duren voordat Berlijn hier
over een positie heeft ingenomen,
zei een regeringswoordvoerder.
Merkel zit zeer met het schan
daal in haar maag. Zij wil Erdogan
niet voor het hoofd stoten omdat
zij hem nodig heeft in de vluchte-
lingencrisis. Maar als zij ingaat op
diens verzoek tot strafvervolging
zal in eigen land een storm van
verontwaardiging losbarsten.
Nu al nemen steeds meer vak
genoten, publicisten en politici
het op voor de populaire - en door
gaans zeer geestige - Böh
mermann. Dat diens Erdogankri-
tiek kwetsend en smakeloos is,
daar is iedereen het over eens.
„Dat was ook precies de bedoe
ling", zei Matthias Döpfner, de lei
der van de machtige uitgeverij
Springer. Cabaretveteraan Dieter
Hallervorden (80) schreef ter on
dersteuning van Böhmermann
het lied Erdogan, zeig mich an (Er
dogan, klaag mij aan) en zette dit
zondag op Facebook. Woordvoer
ders van de SPD en de Groenen
waarschuwen Erdogan niet in te
grijpen in binnenlandse aangele
genheden.
Ook de voormalige Griekse mi
nister van Financiën Varoufakis,
zelf ooit onderwerp van Böh-
mermanns spot, nam het op voor
de komiek. 'Europa verloor eerst
zijn ziel (in de deal met Turkije
over vluchtelingen) en nu ook
nog z'n humor', twitterde hij.
Jan Böhmermann zegt door de
affaire geschokt te zijn. Zijn pro
gramma Neo Magazin Royale
wordt gewoon voortgezet.
BERLIJN. Het Turkse staatshoofd Er
dogan eist van de Duitse bonds
kanselier dat cabaretier Jan
Böhmermann wordt vervolgd. Hij
heeft volgens de Turken hun presi
dent beledigd. Maar als Merkel dat
doet, heeft ze een probleem in ei
gen land. Het conflict tussen Anka
ra en Berlijn neemt steeds ernsti
ger vormen aan. Duitse media
spreken al over een 'staatscrisis'.
Böhmermann ironiseerde Erdo-
gans kwade reactie op een eerder,
nogal onschuldig Duits spotlied
in een keihard gedicht voor de pu
blieke omroep ZDF. Hij maakte
duidelijk 'wat échte laster is en in
Duitsland verboden'.
In zijn tekst 'Smaadkritiek' zet
Böhmermann de Turkse leider
neer als een pedofiel, homosek
sueel en geitenneuker. Ook zou Er-
dogans adem 'naar döner stinken',
hij zou 'met een gummimasker'
op meisjes slaan en tijdens het mo
lesteren van Koerden en christe
nen 'naar kinderporno kijken'.
De uitzending zorgde voor veel
ophef. De ZDF besloot na alle kri
tiek de bijdrage uit de mediatheek
te halen. Merkel zag zich genood
zaakt met de Turkse premier Da-
vutoglu te bellen en hem te verze
keren dat zij het schimpschrift 'on
der de gordel' en 'bewust beledi
gend' vindt. Maar voor Ankara is
Merkels morele verontwaardiging
onvoldoende. Erdogan wil dat
Böhmermann wordt vervolgd we
gens 'belediging van een bevriend
staatshoofd'. Daarop staat in Duits
land maximaal vijfjaar cel.
Volgens Bild wordt het 'geval
Op het beledigen van een
bevriend staatshoofd staat in
Duitsland een maximumstraf
van vijfjaar cel
Commissievoorzitter Juncker en
president Porosjenko kwamen het
vrijer reizen vorige maand over
een, nadat Oekraïne een paar be
langrijke anticorruptiemaatrege
len had genomen. Kiev had net
een nieuw agentschap tegen cor
ruptie opgetuigd en belangrijke
functionarissen verplicht hun fi
nanciële belangen openbaar te ma
ken. Juncker vindt dat hij zich aan
zijn beloften aan Oekraïne moet
houden.
Nederland kan het vrijer reizen
voor de 45 miljoen Oekraïners al
leen tegenhouden als het voldoen
de medestanders vindt. Junckers
voorstellen moeten immers zowel
door het Parlement als door een
gekwalificeerde meerderheid van
lidstaten worden goedgekeurd.
Brussel zou in zijn voorstellen wel
een soort veiligheidsklep inbou
wen, door te bepalen dat lidstaten
bij een te grote instroom de vi
sumplicht tijdelijk kunnen herin
voeren.
Omgekeerd bestaat de visum
plicht al meer dan tien jaar niet
meer: Europeanen kunnen op
grond van een eenzijdig Oe-
kraïens besluit al sinds 2005 vrij
naar het land reizen. Wel gaan er
in Oekraïne stemmen op om de vi
sumplicht voor Nederlanders
weer in te voeren, nu het associa
tieverdrag vorige week door de Ne
derlandse kiezer is verworpen.
Het visumvrij reizen was geen
onderdeel van het verdrag. „Ik kan
Brussel dan ook moeilijk kwalijk
nemen dat ze hiermee doorgaan",
zegt SP-Kamerlid Harry van Bom
mel, een van de voormannen van
het nee-kamp.
Morgen moet premier Rutte
met de Tweede Kamer in debat
over wat hij doet met de uitslag.
Vorige week liet hij weten nog ze
ker maanden de tijd te willen ne
men om eerst met andere Europe
se landen te overleggen over hoe
het nu verder moet. Volgens Rut-
te kan het verdrag na het referen
dum 'niet zonder meer' worden
geratificeerd door Nederland.
Maar wat hij wel wil, daarover
zwijgt hij.Volgens de wet moet
het kabinet na een raadplegend re
ferendum óf een wet indienen om
het oorspronkelijke plan door te
zetten, óf een plan indienen om
het in te trekken. „Een tussenweg
is er niet", waarschuwt Van Bom
mel. „Ik denk dat Rutte tijd rekt.
Het liefst zou hij de uitslag naast
zich neerleggen. Tegelijk regeert
hij met de PvdA, die heeft gezegd
de uitslag van het referendum hoe
dan ook te willen overnemen. Rut
te heeft een kanjer van een poli
tiek probleem."
'Het liefst zou Rutte de
uitslag naast zich
neerleggen. Hij heeft
een kanjer van een
politiek probleem'
Voor vrienden
door Hans Coossen
en Theo Sniekers
Merkel zit in maag
met Duits/Tlirkse
'cabaretcrisis'
door onze correspondent
Wierd Duk
Jan Böhmermann in zijn satirische programma op ZDF. foto ZDF
door Frans Boogaard
BRUSSEL. Brussel komt nog deze
maand met voorstellen om Oekraï
ners visumvrij naar Europa te laten
reizen. Als het Europees Parlement
en de lidstaten daar op tijd mee in
stemmen, kan het eind dit jaar zo
ver zijn. Dit ondanks het Nederland
se 'nee' in het referendum over het
associatieverdrag.
Harry van Bommel Kamerlid SP
